Непадалёк ад дачы, каля самай канавы, рос у мяккай, зялёнай траве рамонак. Сонечныя промнi грэлi i лашчылi яго гэтак жа, як i раскошныя дачныя кветкi ружы, пiвонi, цюльпаны.
Адным цудоўным ранкам рамонак расцвiў. Жоўтае, круглае, як сонейка, сэрца яго было акружана ззяннем белых промняў-пялёсткаў. Кветку не бянтэжыла, што яна расла ў густой траве, а не каля дачы. Яна была задаволена ўсiм. Прагна цягнулася да сонца, мiлавалася iм i слухала, як высока-высока ў небе спявае жаўрук.
Рамонак быў такi вясёлы i шчаслiвы, быццам у дзень, калi ён расцвiў, была нядзеля, а не панядзелак. Ён, як вучнi ў класе, смiрна сядзеў на сцяблiнцы i вучыўся ў яснага сонейка i ва ўсёй навакольнай прыроды. Нават не зайздросцiў жаўруку ў небе, якi бясконца лятаў i спяваў. Рамонку здавалася: ён шчаслiвы!
Нiхто з дачных, ганарлiвых кветак не прыкмячаў рамонка, якi рос каля канавы. Затое ён часта заглядваўся на iх i думаў: «Якiя яны прыгожыя! Да iх абавязкова прыляцiць у госцi нябесны пяюн. Добра, што я расту побач, хаця ўбачу яго зблiзку».
Раптам пачулася вельмi блiзка «квiр-квiр-вiт!» Жаўрук апусцiўся не ў дачны сад да пiвоняў i цюльпанаў, а проста ў траву, да сцiплай кветкi. Рамонак зусiм разгубiўся ад радасцi, не ведаў, што думаць, як быць!
Птушка скакала вакол рамонка i спявала:
«Ах, якая слаўная мяккая траўка! Якая мiленькая кветачка ў срэбранай сукенцы, з залатым сэрцайкам!»
Жаўрук пацалаваў кветку, праспяваў ёй сваю песню i зноў узвiўся ў сiняе неба. Рамонак не ведаў, што i рабiць ад шчасця. А дачныя кветкi, якiя ўсё бачылi i чулi, гатовы былi лопнуць ад зайздрасцi i злосцi.
У гэты час у сад выйшла дзяўчына з вострым нажом у руках. Яна пачала зразаць цюльпаны. Рамонак перажываў за iх. Але ж i радаваўся, што расце ў густой траве.
З захадам сонца рамонак згарнуў пялёсткi, заснуў. Снiўся яму дзiўны сон пра мiлую птушку i чырвонае сонейка.
Ранiцай кветка зноў выпрамiла пялёсткi i працягнула iх, як дзiця ручкi, да светлага сонейка. У той жа мiг пачуўся голас жаўрука. Але сёння ён быў нейкi сумны. Што здарылася?
Птушка трапiла ў палон. Цяпер яна сядзела ў клетцы, якая вiсела каля расчыненага акна. Жаўрук спяваў пра высокае неба, пра свежую зелянiну палеткаў, пра волю.
Рамонак засумаваў: «Як дапамагчы птушцы, чым?» Усё наўкол нiбыта патухла, нiчога не радавала.
Раптам з сада выйшлi два хлопчыкi. У аднаго з iх быў вялiкi i востры нож. Яны наблiзiлiся да рамонка, пачалi гаварыць памiж сабой:
— Вось тут можна выразаць кавалак дзёрну для нашага жаўрука.
— Давай спачатку вырвем кветку.
— Не, хай застанецца. Так прыгажэй!
Яны запусцiлi нож у зямлю i выразалi чатырохвугольны кавалак дзёрну.
Так рамонак трапiў у клетку да жаўрука.
Спявак скардзiўся ўсё ранне на сваю няволю, бiўся грудкай аб жалезнае пруцце клеткi. А бедны рамонак не ўмеў гаварыць i не мог усцешыць яго нi слоўцам. А як хацелася дапамагчы сябру!
А жаўрук скардзiўся:
— Тут няма вады!.. Яны забылiся даць мне папiць. Пайшлi i не пакiнулi нi глыточка вады. У мяне зусiм перасохла ў горлачку. Тут — духата! Ах, я памру. Не ўбачу болей нi чырвонага сонейка, нi свежай зелянiны, нi ўсяго божага свету…
Каб хоць як-небудзь асвяжыцца, жаўрук глыбока ўсунуў дзюбкў ў прахалодны дзёран… Убачыў рамонак, кiўнуў яму галавой, пацалаваў i сказаў:
— I ты завянеш тут, бедны!.. Цябе ды вось гэты кавалачак зялёнай травы далi яны мне ўзамен усяго вольнага свету. Ты нагадваеш мне, чаго я пазбаўлены…
«Ах, чым мне суцешыць яго?» — думаў рамонак. Ён не мог пашавялiць нi лiсцiкам i толькi ўсё мацней i мацней прыемна пахнуў. Жаўрук адчуў гэта i не крануў кветку, хаця ад смагi павышчыкваў усю траву.
Наступiў вечар. А беднай птушцы так нiхто i не прынёс вады. Яна ў адчаi расправiла свае кароткiя крыльцы, сутаргава затрымцела i яшчэ некалькi разоў працiўкала:
— Пiць!.. Пiць!..
Раптам галоўка жаўрука схiлiлася набок. Сэрцайка яго разарвалася ад смутку i пакутаў.
Рамонак не мог той ноччу згарнуць свае пялёсткi i заснуць, як раней. Ён зусiм захварэў, стаяў сумны, з панiклай галавой.
Толькi на другую ранiцу падбеглi да клеткi хлопчыкi. Убачылi мёртвага жаўрука i горка-горка заплакалi.
Хавалi птушку па-царску. Паклалi ў прыгожы чырвоны карабок. Выкапалi магiлку, упрыгожылi яе кветкамi. Бедны жаўрук! Пакуль ён жыў i спяваў, хлопчыкi забылiся пра яго, пакiнулi ў клетцы памiраць ад смагi. А цяпер пралiвалi горкiя слёзы над яго магiлкай.
Не лепш яны аднеслiся i да рамонка. Разам з дзёрнам выкiнулi кветку на пыльную дарогу. А рамонку, якi больш за ўсiх любiў жаўрука, так хацелася быць разам з iм. Хаця б на яго магiлцы.
Найпрыемнейшы у жыцци чалавека час- вясна маладосци, кали, раскрываючы кветку свайго розуму, её дае волю лятушкам песциць у сэрцы вяликия надзеи, не думаючы пра тое, што есць на свеце вихуры и страшныя буры.2) Галасы паступовп змоукали, бо наближауся вечар.3) Малюнки борзда зникали, змянялися новыми, и не было кали спыницца на их, бо поезд имчауся вельми шпарка.4)Лось пастаяу яшчэ, паварочау галавой то управа, то улева, апусциу раги, нибы хацеу каго бадануць, павярнууся и галопам падауся некуды у гору.5) Пасля абеду, адвёушы дачку да суседки, Насця пайшла на поле.
Аднойчы я ишоу да хаты и убачыу што гняздо синички ляжала на зямле. Я тиха падыйшоу да яго и убачыу пценьчыка синицы. Я пагладеу у верх але там не кога не было. Я вырашыу узяць гназдо да хаты. Я узяу гняздо с пценьчыкам и панёс. Кали прынёс яго да хаты я плажыу зназдо с птеньчыкам на стол и уключый настольную лампу каб яму не было холадна. Кали мая мама прыйшла да хаты яна была рада бачыть госця. Потым мы вырайшыли назвать яго и назвали Петя ((:) )). Ён падрастау и ужо лятау па хаце. Наступала восень и Пети як и другим пцицам трэба было адлятаць у цёплыя краи. Я узяу яго у руки, выйшау на двор, папрашчауся з им, и выпустиу. Я быу увераны што Петя прыляциць наведаць яго.
Слухайце ды на вус матайце, чаму казка вучыць.
Непадалёк ад дачы, каля самай канавы, рос у мяккай, зялёнай траве рамонак. Сонечныя промнi грэлi i лашчылi яго гэтак жа, як i раскошныя дачныя кветкi ружы, пiвонi, цюльпаны.
Адным цудоўным ранкам рамонак расцвiў. Жоўтае, круглае, як сонейка, сэрца яго было акружана ззяннем белых промняў-пялёсткаў. Кветку не бянтэжыла, што яна расла ў густой траве, а не каля дачы. Яна была задаволена ўсiм. Прагна цягнулася да сонца, мiлавалася iм i слухала, як высока-высока ў небе спявае жаўрук.
Рамонак быў такi вясёлы i шчаслiвы, быццам у дзень, калi ён расцвiў, была нядзеля, а не панядзелак. Ён, як вучнi ў класе, смiрна сядзеў на сцяблiнцы i вучыўся ў яснага сонейка i ва ўсёй навакольнай прыроды. Нават не зайздросцiў жаўруку ў небе, якi бясконца лятаў i спяваў. Рамонку здавалася: ён шчаслiвы!
Нiхто з дачных, ганарлiвых кветак не прыкмячаў рамонка, якi рос каля канавы. Затое ён часта заглядваўся на iх i думаў: «Якiя яны прыгожыя! Да iх абавязкова прыляцiць у госцi нябесны пяюн. Добра, што я расту побач, хаця ўбачу яго зблiзку».
Раптам пачулася вельмi блiзка «квiр-квiр-вiт!» Жаўрук апусцiўся не ў дачны сад да пiвоняў i цюльпанаў, а проста ў траву, да сцiплай кветкi. Рамонак зусiм разгубiўся ад радасцi, не ведаў, што думаць, як быць!
Птушка скакала вакол рамонка i спявала:
«Ах, якая слаўная мяккая траўка! Якая мiленькая кветачка ў срэбранай сукенцы, з залатым сэрцайкам!»
Жаўрук пацалаваў кветку, праспяваў ёй сваю песню i зноў узвiўся ў сiняе неба. Рамонак не ведаў, што i рабiць ад шчасця. А дачныя кветкi, якiя ўсё бачылi i чулi, гатовы былi лопнуць ад зайздрасцi i злосцi.
У гэты час у сад выйшла дзяўчына з вострым нажом у руках. Яна пачала зразаць цюльпаны. Рамонак перажываў за iх. Але ж i радаваўся, што расце ў густой траве.
З захадам сонца рамонак згарнуў пялёсткi, заснуў. Снiўся яму дзiўны сон пра мiлую птушку i чырвонае сонейка.
Ранiцай кветка зноў выпрамiла пялёсткi i працягнула iх, як дзiця ручкi, да светлага сонейка. У той жа мiг пачуўся голас жаўрука. Але сёння ён быў нейкi сумны. Што здарылася?
Птушка трапiла ў палон. Цяпер яна сядзела ў клетцы, якая вiсела каля расчыненага акна. Жаўрук спяваў пра высокае неба, пра свежую зелянiну палеткаў, пра волю.
Рамонак засумаваў: «Як дапамагчы птушцы, чым?» Усё наўкол нiбыта патухла, нiчога не радавала.
Раптам з сада выйшлi два хлопчыкi. У аднаго з iх быў вялiкi i востры нож. Яны наблiзiлiся да рамонка, пачалi гаварыць памiж сабой:
— Вось тут можна выразаць кавалак дзёрну для нашага жаўрука.
— Давай спачатку вырвем кветку.
— Не, хай застанецца. Так прыгажэй!
Яны запусцiлi нож у зямлю i выразалi чатырохвугольны кавалак дзёрну.
Так рамонак трапiў у клетку да жаўрука.
Спявак скардзiўся ўсё ранне на сваю няволю, бiўся грудкай аб жалезнае пруцце клеткi. А бедны рамонак не ўмеў гаварыць i не мог усцешыць яго нi слоўцам. А як хацелася дапамагчы сябру!
А жаўрук скардзiўся:
— Тут няма вады!.. Яны забылiся даць мне папiць. Пайшлi i не пакiнулi нi глыточка вады. У мяне зусiм перасохла ў горлачку. Тут — духата! Ах, я памру. Не ўбачу болей нi чырвонага сонейка, нi свежай зелянiны, нi ўсяго божага свету…
Каб хоць як-небудзь асвяжыцца, жаўрук глыбока ўсунуў дзюбкў ў прахалодны дзёран… Убачыў рамонак, кiўнуў яму галавой, пацалаваў i сказаў:
— I ты завянеш тут, бедны!.. Цябе ды вось гэты кавалачак зялёнай травы далi яны мне ўзамен усяго вольнага свету. Ты нагадваеш мне, чаго я пазбаўлены…
«Ах, чым мне суцешыць яго?» — думаў рамонак. Ён не мог пашавялiць нi лiсцiкам i толькi ўсё мацней i мацней прыемна пахнуў. Жаўрук адчуў гэта i не крануў кветку, хаця ад смагi павышчыкваў усю траву.
Наступiў вечар. А беднай птушцы так нiхто i не прынёс вады. Яна ў адчаi расправiла свае кароткiя крыльцы, сутаргава затрымцела i яшчэ некалькi разоў працiўкала:
— Пiць!.. Пiць!..
Раптам галоўка жаўрука схiлiлася набок. Сэрцайка яго разарвалася ад смутку i пакутаў.
Рамонак не мог той ноччу згарнуць свае пялёсткi i заснуць, як раней. Ён зусiм захварэў, стаяў сумны, з панiклай галавой.
Толькi на другую ранiцу падбеглi да клеткi хлопчыкi. Убачылi мёртвага жаўрука i горка-горка заплакалi.
Хавалi птушку па-царску. Паклалi ў прыгожы чырвоны карабок. Выкапалi магiлку, упрыгожылi яе кветкамi. Бедны жаўрук! Пакуль ён жыў i спяваў, хлопчыкi забылiся пра яго, пакiнулi ў клетцы памiраць ад смагi. А цяпер пралiвалi горкiя слёзы над яго магiлкай.
Не лепш яны аднеслiся i да рамонка. Разам з дзёрнам выкiнулi кветку на пыльную дарогу. А рамонку, якi больш за ўсiх любiў жаўрука, так хацелася быць разам з iм. Хаця б на яго магiлцы.