Маёвая песня
Па- над белым пухам вішняў,
Быццам сіні аганёк,
Б*ецца, ўецца шпаркі, лёгкі
Сінякрылы матылёк.
Навакол усё паветра
Ў струнах сонца залаіых,
Ён дрыжачымі крыламі
Звоніць ледзьве чутна ў іх.
І ліецца хваляй песня -
Ціхі, ясны гімн вясне.
Ці не сэрца напявае,
Навявае яго мне?
Ці не вецер гэта звонкі
Ў тонкіх зёлках ўапаціць?
Або мо сухі, высокі
Ля ракі чарот шуміць?
Не паняць таго ніколі
Не разведаць, не спазнаць:
Не даюць мне думаць зыкі,
Што ляцяць, дрыжаць, звіняць.
Песня рвецца і ліецца
На раздольны, вольны свет.
Але хто яе пачуе?
Можа, толькі сам паэт.
Асн. думка: трэба і нам прыслухоўвацца да прыроды, каб паняць прыроду.
Гаворыцца пра прыроду.
Прысвечаны вясне, усёй прыродзе.
Но́вая зямля́» — ліра-эпічная паэма, напісаная Якубам Коласам у 1911—1923 гадах, першы беларускі буйны эпічны твор. У паэме перад чытачом паўстае маніфэст магчымасьці годнага быцьця, міру і дабрабыту, магчымасьці, якую дае зямля — месца і стымул жыцьцятворчасьці для кожнага сумленнага беларуса. Зьявіўшыся ў тыя часы, калі фармаваўся філязофзкі падмурак нацыянальнае ідэі нашае дзяржавы і будучыня яе народу, за «Новай зямлёй» стала замацоўваецца эпітэт энцыкляпэдыі жыцьця беларускага сялянства канца XIX — пачатку XX стагодзьдзяў[1][2][3].