Жарықкезеңдік (фотопериодизм). Ағзалардың көпшілігіне жарықтың тәуліктік ырғағы, яғни жарық (күн ұзақтығы ) мен қараңғы (түннің ұзақтығы ) арақатынасындағы тәулік кезеңдері тән қасиет. Өсу және даму үдерістерінен керінетін ағза жауабы жарықкезеңдік (грекше «рһоіоs» - жарық, «регіосіоs» - айналым) деп аталады.
Өсімдіктер жарық ұзақтығының тәуелділігі бойынша ұзақ күндік өсімдік және қысқа күндік өсімдік деп бөлінеді. Ұзақ күндік есімдік тәуліктің жарық кезі 20 және одан ұзақ сағатқа жететін үйектік (полярлық) шеңбері ауданында өседі. Мысалы, сары сояу (дурнишник) өсімдігі тәуліктің жарық кезі 21 сағатқа жеткенде ғана гүлдейді. Егер жарык кезінің ұзақтығы 21 сағаттан кем болса, онда бұл өсімдіктің үсікке тап болуы мүмкін. Солтүстік үйек шеңберінен аздап оңтүстікке қарай және оңтүстік үйек шеңберінен аздап солтүстікке қарай өсетін өсімдіктер қысқа күн өсімдіктері (мысалы, соя, бамбук, мақта, тары, жүгері, темекі) жатады. Бұл өсімдіктер ұзақ күн жағдайында гүлдей алмайды.
Жарықкезеңдікке тек өсімдіктер ғана емес, жануарлар да жауап береді. Мәселен, құстар мен ірі сүтқоректілерде жарық кезендігі маусымдық жылыстауға, күзгі және көктемгі түлеу, қысқы ұйқыға жатуға және басқаларға байланысты. Жарық кезеңінің реттелуі жануарлардың маусымдық жыныс белсенділігі үшін де едөуір маңызы бар. Жарық кезеңді қөректену қылығына да әсер етеді. Оның әсерінен қоңыржай ендіктің жануарлары калориясы көбірек қорек іздей бастайды. Адамның жарық кезеңдігі маусымдық эмоциялы күйге әсер етеді. Мысалы, эмоциялы белсенділіктің көктемгі үдемелі каркыны баршаға мәлім.
вот
Объяснение:
Еще сто лет назад мусор удавалось закапывать, но сейчас это невозможно, и люди просто сваливают его в гигантские кучи. Например, мусор с окраины ливанского Бейрута в количестве более 80 тонн ежедневно отвозят туда, где когда-то был песчаный пляж. Высота завалов здесь достигает более 40 метров. Отходы разлагаются, выделяют метан и другие химикаты, отравляющие почву и воздух, которым дышат 200 тысяч жителей города. Местные рыбаки страдают от продуктов разложения, попадающих в море. Это проблема не местного значения, поскольку гигантская свалка влияет на экологическую обстановку у берегов Кипра, Сирии и Турции, расположенных по соседству с Ливаном. Все эти страны жалуются на то, что их пляжи постоянно наводняет мусор.
На гигантскую гору приходят местные сборщики мусора, которые пытаются найти отходы, годные для продажи на переработку. Но их усилия малоэффективны на фоне общего объема завалов. Предпринимались более серьезные попытки расчистить гору. Например, аравийский принц пожертвовал на борьбу с мусором пять миллионов долларов, но ничего из этого не вышло. А ведь еще 35 лет назад здесь был пустырь, пока однажды не приехали люди, которые вырыли яму и сложили в нее бочки с токсичными веществами. Это стало затравкой для будущей горы отходов, которая росла очень быстро.
Мусор повсюду, и его количество постоянно увеличивается. Свалки быстро разрастаются по всему миру. В Пекине, где находится свыше 400 территорий размещения отходов, уже нет места для мусора. За последнее десятилетие 14 свалок в окрестностях Нью-Йорка заполнились до отказа. Ежегодно люди выбрасывают более 200 миллиардов пластиковых бутылок, 58 миллиардов одноразовых пластиковых стаканчиков и миллиард пластиковых пакетов.
