Болжам таным әдісі ретінде ежелгі заманда-ақ (мысалы, ежелгі Грекия философиясы мен математикасында) белгілі болғанымен, оның ғылыми танымдағы эвристикалық рөлі ХВЫЫ–ХЫХ ғасырларда эксперименттік-математиканың, жаратылыстанудың айрықша жетістіктеріне (Ньютон механикасының дамуы, физика мен химияда атомдық-молекулярлық көзқарастың қалыптасуы, энергияның сақталу және айналу заңының ашылуы, т.б.) орай нақтылана бастады. Қазіргі ғылым философиясы мен методологиясында болжам тек жаратылыстанудың ғана емес, жалпы ғылыми танымның әмбебап әдісі екендігі негізделген. Болжам ғылыми-зерттеудің пәрменділігін арттырады. Ол қисапсыз эмпирикалық ізденістерге шек қойып, ақиқатқа жетуді тездетеді. Таным процесінде бірнеше болжамдар қатар ұсынылып, олар өзара бәсекеде ұштала келе ғылыми теория құруға негіз болатын идеяны нақтылай түседі.
1) а) По форме: множество квадратов - 3 элемента, множество треугольников - 3 элемента. (Обвести отдельно квадраты и отдельно треугольники).
б) По цвету: множество оранжевых фигур - 5 элементов, множество серых фигур - 1 элемент. (Обвести отдельно оранжевые фигуры и заключить в овал серый квадрат).
в) По размеру: множество больших фигур - 2 элемента, множество маленьких фигур - 4 элемента. (Обвести одной линией большой треугольник и большой квадрат, отдельно заключить в овал два
маленьких треугольника и два маленьких квадрата). 2) а) 3 + 3 = 6 б) 5 + 1 = 6 в) 2 + 4 = 6
Болжам таным әдісі ретінде ежелгі заманда-ақ (мысалы, ежелгі Грекия философиясы мен математикасында) белгілі болғанымен, оның ғылыми танымдағы эвристикалық рөлі ХВЫЫ–ХЫХ ғасырларда эксперименттік-математиканың, жаратылыстанудың айрықша жетістіктеріне (Ньютон механикасының дамуы, физика мен химияда атомдық-молекулярлық көзқарастың қалыптасуы, энергияның сақталу және айналу заңының ашылуы, т.б.) орай нақтылана бастады. Қазіргі ғылым философиясы мен методологиясында болжам тек жаратылыстанудың ғана емес, жалпы ғылыми танымның әмбебап әдісі екендігі негізделген. Болжам ғылыми-зерттеудің пәрменділігін арттырады. Ол қисапсыз эмпирикалық ізденістерге шек қойып, ақиқатқа жетуді тездетеді. Таным процесінде бірнеше болжамдар қатар ұсынылып, олар өзара бәсекеде ұштала келе ғылыми теория құруға негіз болатын идеяны нақтылай түседі.
П.С Рад