Өткен әрқашан тарихтың бір бөлігі болды және әрқашан ұмытылмауы керек. Тарихи өткенді елемейтін болсақ, болған оқиғалар қайталануы мүмкін. Тарихты зерттейтін адам тек жағымды сәттерді ғана емес, қателіктерді де есте сақтайды. Сондықтан, ол болашақта оның алдындағылар сияқты қайғылы нәтиже болмас үшін қалай әрекет ету керектігін ойлайды.
Өткенді есте сақтауымыз керек, ол бізді тура жолға салады. Біз ата-бабаларымыз жасаған нәрсені істеуге бейім болғандықтан, көптеген қателіктерден аулақ болуға болады.
Көптеген жазушылар өткеннің маңыздылығы туралы шығармалар жасай алды.
Не обязательно полностью писать
Караханийлер кылымына(дооруна) таандык архитектуралык-тарыхый эстелик, мунара. Чуй ороонундогу Токмок шаарынан 15 км туштук-батышта, Денарык айылдагы чыгыш жагында жайгашкан. Мунара Жетисуудагы туркторго ислам тарала баштаган убакта, 10чу кылымдын аягы жагы, 11чи кылымдын башында тургузулуп курулган. Бышкан кыш менен торт бурчтуу пайдубалга сегиз кырдуу туптолуп, цилиндр турундо курулган мунара чептин ич жагында жайгашып, тышкы бети оймо-чиймелер менен кооздолгон, ичинде уйдо карай буралып чыгуучу тепкич жасалган. Бийиктиги 14 метр, тубунун диаметри 9 м, тобосунуку 6метрге жакын. Мунара кайрак ташка чегилип жазылган жазуу ошондой эле ал Баласагундук мыйзамчы имам Мухаммадга тургузулгандыгы тууралуу орто кылымдагы тарыхчы Мухаммед Хайдардын эмгектеринде эскерилет. Бурана Борбор Азиядагы архитектуралык мунара эстеликтеринин эн байыркысы.
Мунара Кыргыз жергесиндеги курулуш онорунун жогорку денгээлде онуккондугун айгинелейт. Бурананын тегерегинде курулуштун калдыктары, дубал чеп ал аймакта качандыр бир убакта Баласагун ш. окум сургондугун ырастайт. 13-кылымда шаар озунун жашоосун токтоткон. 1971-76-ж. Бурана ондолуп, калыбына келтирилген.