паэма была завершана класікам 23 мая 1910 года ў пецярбургу і ўпершыню апублікавана ў газеце «наша ніва» 21 чэрвеня 1912 года[1].
гэтай паэмай адкрываецца шэраг фальклорна-рамантычных паэм у творчасці я. купалы дакастрычніцкага часу. у лісце да л. клейнбарта 11 студзеня 1929 года аўтар аднёс паэму да твораў, спароджаных выключна фантазіяй. паэма красамоўна сведчыць пра арганічную нацыянальна-фальклорную сутнасць купалаўскага мастацкага бачання свету, скандэнсаванасць народнасці яго мастацкага мыслення і рамантычнага стылю. гэта класічны ўзор героіка-рамантычнай паэмы[3].
паэма прысвечана лёсу мастака ў грамадстве. на вяселле дачкі князь кліча мясцовага гусляра і патрабуе ад яго песень у сваю хвалу і на пацеху вяльможным гасцям. ён папярэджвае музыку, што пакарае смерцю, калі той не выканае загад. але замест пахвалы князю з вуснаў гусляра гучыць суровая праўда пра бязлітаснасць і чужасць князя народу, цяжкі паднявольны лёс падданых князя. за непакору і непаслухмянасць князь загадвае закапаць гусляра жывым разам з гуслямі. гусляр гіне, але памяць аб ім у народзе вечная, як той курган, што як сімвал народнай памяці ўзнёсся над магілай народнага заступніка[3].
ідэя паэмы празрыстая: народнай памяці варты толькі той мастак, які аддае справе народа і свае песні, і сваё жыццё; сапраўднае мастацтва толькі тое, што служыць народу; у службе народнай праўдзе — веліч і прызванне мастака. па сваім гучанні паэма паліфанічная. мастацкая форма паэмы выключная па сваёй прыгажосці і ўздзеянні на чытача сваёй надзвычайнай эмацыйнай сілай, яркай палітрай метафар, эпітэтаў, гі, выключна зграбнай кампазіцыяй — як агульнай, страфічнай, так і звязанай з падачай дзеяння ў яго развіцці[3].
у паэме 12 раздзелаў, кожны з якіх складаецца з 4 катрэнаў. змена, рухомасць гучання строфаў суадносяцца з разгортваннем сюжэту. экспазіцыйны 1 раздзел — частка твору шырокага эпічнага размаху. пачатак сюжэтнага апавядання ў паэме як бы прыспешаны, але завязка дзеяння ў цэлым непаспешлівая, з падрабязным раскрыццём абставін дзеяння — апісаннем княжацкага замку, «бяседы вялікай у князя» (2 і 3 раздзелы) і з падрабязнай характарыстыкай гусляра (4 і 5 раздзелы). у цэнтральных, самых драматычна-напружаных раздзелах (6—10) ідзе дыялог князя і гусляра. словы гусляра вытрыманы на самай высокай ноце. у кульмінацыйным 10 раздзеле «князь стаіць, князь маўчыць, жуда, помста б'е з воч». у 11 раздзеле наступае развязка канфлікту. заключны раздзел як бы вяртае чытача да першага раздзелу і так узнікае адзінага тону эмацыянальная рамка сюжэтнага дзеяння[3].
«курган» — шэдэўр не толькі я. купалы, але і ўсёй новай беларускай літаратуры. уздзеянне паэмы на беларускую літаратуру пачалося адразу ж пасля яе з'яўлення. асабліва яно прыкметнае у зборніку к. буйло «курганная кветка» (1914), а таксама на «абразках» з. бядулі (1913), на першай рэдакцыі паэмы я. коласа «сымон-музыка» (1918)
Объяснение:
Саки- группа племен, живших на территории современного Казахстана в тысячелетие до нашей эры. Представляли собой особый скифский этнос , использовавших иранскую ветвь языков.
Может показаться, какую связь имеют легендарные саки и современные тюркоязычные казахи. Дело в том, что саков в своё время ассоциировали с легендарными турами, населявшими столь же легендарный Туран. Их еще называли азиатскими скифами, намекая на близкое родство .
Кем были Саки, населявшие древний Казахстан?
Сегодня следы названия саков можно встретить в Азербайджане, Армении, Таджикистане,Афганистане( сакарастан), Европе,Индии, России, Туркмении( племя сакар) .
Но самые крупные следы саков нашли в Казахстане. "Золотой человек" Иссыка -знаменитый памятник сакской культуры.
золотой человек
золотой человек
Саков считают первыми основателями древнейшего государства Туран. Это ирано-язычное государство кочевников, отделившееся от Ирана. Саки отметились так же крупным вторжением в Индию и созданием индо-скифского царства.
Влияние саков в Индии было столь велико, что некоторые историки склонны считать саком легендарного Будду Гаутаму.
Но родной вотчиной саков были современные степи Казахстана. Внутри общества они имели деление на полностью кочевых, оседлых и полу-кочевых. Развитым было коневодство, овцеводство и разведение верблюдов. В южных регионах Казахстана преобладало земледелие.
Кем были Саки, населявшие древний Казахстан?
Их культура была развитой и богатой. Сакские племена имели вождей. Союзы вождей выбирали верховных Царей. Женщины стояли в обществе наравне с мужчинами. Для античности это было необычным явлением. Развитым было ювелирное дело, торговля. Кочевые торговые пути связывали Причерноморье и Алтай.
Общество саков делилось на воинов, жрецов, земледельцев и скотоводов. Каждому соответствовал свой цвет одежды.
Особенную роль занимает вопрос внешности саков. Греки -македонцы считали их просто великанами, как и всех скифов. Часто у саков были светлые, даже рыжие волосы. Сегодня в средней Азии можно нередко встретить сакские черты внешности.
Саки оставили большой культурный след, предвосхитив многие кочевые образования и подарив многие военные тактики. Много саков ушло на запад , перед Большим переселением народов.
Объяснение:
