Халықтың азатығын көксеген күрескер, ел бастаған батыр, өр рухты ақын.
Махамбет ақын жастайынан ақындық өнерге кұмартып өсті. Асқан дарындылығына қалың жұртшылық бас иген. Махамбет тек от ауызды сөз шебері ретінде ғана ел кұрметіне бөленген жоқ, сонымен бірге, өзінің батырлығы, даналығы мен адамгершілігі арқасында да даңққа бөленді. Ол халық арасында болып жататын келеңсіз кұбылыстар мен келелі істерді өлеңдеріне арқау еткен. Есімі қалың жұртшылыққа таныла бастаған асқақ ақынды Жәңгір хан өз еркіне көндіріп, билік басында отырғандарға қарсы өлеңдер шығаруына тыйым салғысы келеді. Алайда көзі ашық, көкірегі ояу ақын оның бұйрығына мойын ұсынбады. Ал Жәңгір хан болса, оған үстемдік жасау мақсатымен Махамбетті қамауға алғызды. 1829-1830 жылдар аралығында Махамбет қала бекшісінің түрмесінде отырды, бостандыққа шыққан соң Исатай Таймановқа қосылды.
Махамбет - халықты патшалық, хандық өкіметке қарсы қарулы көтеріліске шақырған алғашқы қазақ ақыны. Оның бейнелі де жалынды өлеңдері негізінен Шалкиіз, Сыпыра, Доспамбет, Қазтуған сияқты батыр жыраулардың үлгісінде шығарылған көтеріліс туралы толғаулар. "Жәңгірге", "Баймағамбет сұлтанға" деген өлеңдерінде үстем тап өкілдерін бет-пердесін жырта шенесе, "Мұнар күн" өлеңінде ел басындағы ауыртпалықты күйзеле, ашына айтты. Исатай - ақынның көп өлендерінің басты қаһарманы. "Тайманның ұлы Исатай", "Исатай деген ағам бар", "Исатай сөзі", "Тарланым", т.б. өлеңдерінде Исатайдың адамгершілігі, азаматтығы, батырлығы, қайсарлығы сипатталады.
Махамбет айтулы күйші, сазгер де болған. "Өкініш", "Қайран Нарын", "Жұмыр қылыш", "Терезе", т.б. күйлері күйтабаққа жазылды.Махамбет өзінің барша болмыс қасиеттерімен көшпелілер арасындағы көсем тұлғалардың бірі. Ол өзі туып өскен өңірдің Қамбар батыр, Ер Тарғын, Сыпыра жырау, Асанқайғы, Қазтуған, Шалкиіз, Жиембет, Доспамбет сияқты біртуар тұлғаларының өлмес мұраларын көкірегіне тоқып өсті. Өзі өмір сүрген заманның ағымына жүйрік, қыр сырын жетік меңгерген, көзі ашық, көкірегі ояу, білімдар адам болған. Шағатай, орыс, татар, араб тілдерін жазбаша тәуір меңгерген. Мұны ол жазған хаттардан айқын аңғаруға болады.
Ақын өлендерінің негізгі тақырыбы — теңдік пен бостандық, әділдік үшін күрес, қанаушы отаршылдық жүйеге қарсылық болып келеді де әрқашан жігерлі асып-тасып жатқан асқақ рухпен көмкеріледі, оған көне дәстүр бойынша философиялық терең толғамдар, пайымдаулар сабақтасып отырады.
Махамбет ақын – ұлт азаттығы үшін күрескер тарихи тұлға ретінде біздің Тәуелсіздігіміздің бастау көздерінің бірі ретінде саналады. Сондай қоғам қайраткерлігімен бірге, өзінің отты, жалынды өлеңдері арқылы бар өмірін туған халқының мұңын жоқтауға арнаған ардақты ақын.
Махамбет шығармалары - бұқара өмірінің рухани-поэтикалық шежіресі, шаруалар қозғалысының шынайы бейнесі. Ол жыраулық поэзияның көркемдік әлемін байытып, шығармаларында ұлт-азаттық идеяларын көтерді, елдікті сақтап қалуға тақырлы.Махамбеттің лирикалық өлеңдері, көбіне, толғау, жыр, терме үлгісінде жазылды. Исатайға арнаған өлеңдерінде жоқтау сарыны басым. Махамбет шығармашылығы қазақ поэзиясы жанрларының қалыптасуына (сатира, элегия,монолог, арнау, т.б.), стилінің дараланып, поэтикалық тіл құралдарының артуына, философиялық тереңдіктің орнығуына үлес қосты. Халық нақылына құрылған философиялық толғаулары мен жігерге толы ерлік жырлары, жауынгер рухты биік өлеңдері ақын шығармашылығын жоғары деңгейге көтерді. Махамбет жырлары дәуір шындығын бейнелеп, көтеріліс айнасы болып қана қойған жоқ, асқақ рух пен болашаққа деген сенімнің ерекше үлгісін көрсетті («Мұңайма», «Желп-желп еткен ала ту», «Жайықтың бойы көк шалғын», «Ұл туса», «Толарсақтан саз кешіп»). Ақын жырларында орыс, араб, парсы сөздері көп кездесіп, шағатай тілінде жазылуымен ерекшеленеді. Махамбет жыраулық поэзия дәстүрін шебер дамыта отырып, қазақ өлеңінің табиғатын жаңартты. Махамбет шебер күйші де болған, оның 11 күйі «Шашақты найза, шалқар күй» деген атпен жарық көрді (1982). Ақын өлеңдерінің халық арасына тарауына Ш.Жарылғапұлы, Қуан ақын, кішкене Кобыланды, Қубала, Лұқпан, Мұрат, Ығылмандар әсер еткен. Алғаш «Мұрат ақынның Тұмар қажы оғлына айтқаны» деген жинақта (Қазан, 1908) Махамбеттің 100 жолдан астам екі толғауы басылды. Ғ.Мүштақ құрастырған «Шайыр яки қазақ ақыңдарының басты шығармалары» жинағында (Орынбор, 1911) Махамбет толғауынан үзінділер берілді. 1939 ж. Қ.Жұмалиев Махамбет өлеңдерінің жинағын шығарды. Ақынның 200 жылдық мерейтойы аталып өтіп (2003), 4 томдық жинағы жарық көрді.[3]
«Жақсының артында-Елі сыйлар із қалар...»дегендей,Махамбет Өтемісұлының қазақ тарихында алатын орны ерекше.
Объяснение:
В Атлантическом океане представлены все виды хозяйственной деятельности человека на морских акваториях. Среди них наибольшее значение имеют морской транспорт, затем - подводная добыча нефти и газа, только потом - вылов и использование биологических ресурсов.
На берегах Атлантики размещается более 70 приморских стран с населением свыше 1,3 млрд. человек. Через океан проходят многие трансокеанические маршруты с крупными объемами грузовых и пассажирских перевозок. На побережьях океана и его морей расположены наиболее значительные по грузообороту порты мира.
Уже разведанные минеральные ресурсы океана - значительны (примеры приведены выше) . Однако интенсивно разрабатываются в настоящее время нефтегазовые месторождения на шельфе Северного и Карибского морей, в Бискайском заливе. Многие страны, ранее не имевшие значительных запасов этих видов минерального сырья, испытывают сейчас экономический подъем за счет их добычи (Англия, Норвегия, Нидерланды, Мексика и др.) .
Биологические ресурсы океана давно и интенсивно используются. Однако, в связи с переловом ряда ценных промысловых видов рыб, в последние годы Атлантика уступает Тихому океану по добыче рыбы и морепродуктов.
Интенсивная хозяйственная деятельность человека на акватории Атлантического океана и его морей вызывает заметное ухудшение природной среды - как в океане (загрязнение вод, воздуха, уменьшение запасов промысловых видов рыб) , так и на побережьях. В частности, ухудшаются рекреационные условия на берегах океана. С целью предотвращения дальнейшего и уменьшения существующего загрязнения природной среды Атлантического океана разрабатываются научные рекомендации и заключаются международные соглашения по рациональному использованию ресурсов океана.
Объяснение:
2) Находится в Северном Полушарии от нулевого до 180 меридиана.
3) Площадь 14,75 млн. км2
4) Береговая линия сильно изрезана ( так как много островов и полуостровов) , моря : Норвежское море , Баренцево море , море Лаптевых. Острова : Гренландия , Исландия , Новая Земля , Новые Сибирские острова , остров Принца Патрика I и множество других.
5) Основной рельеф дна океана - это шельф и подводные окраины прилегающих материков. Наибольшая глубина - 5 км 527 м. Средняя глубина 1225 м.
6) Средняя температура от + 3 до - 40 С . Очень суровый климат из-за ледников и солнечной радиации.
7) Северо - Атлантическое течение , Норвежское и Нордкапское течения.
8) Нарвал , окунь , сельдь , сайга , зубатка , тюлени , касатки.
9) Северный Ледовитый океан - месторождения нефти , природного газа и тяжёлых металлов.
10) Перелов морепродуктов , шумовое загрязнение , загрязнение мусором и ядохимикатами , повышенный радиоктивный фон. Решение - как можно меньше вмешиваться в жизнь океана.