ответ:
атмосферу подразделяют на три главных слоя. расслоение атмосферы — в первую очередь результат неодинакового изменения температуры воздуха с высотой. нижние два слоя сравнительно однородны по составу. по этой причине обычно говорят, что они образуют гомосферу.
тропосфера.
нижний слой атмосферы называется тропосферой. сам этот термин означает „сфера поворота" и связан с характеристиками турбулентности данного слоя. все перемены погоды и климата являются результатом процессов, происходящих именно в этом слое. в xviii веке, поскольку изучение атмосферы ограничивалось только этим слоем, считалось, будто обнаруженное в нем уменьшение температуры воздуха с высотой присуще и всей остальной атмосфере
ответ: аумағының созылып жатуына, сондай-ақ жер бедерінің әртүрлілігіне байланысты температураның таралуы да әркелкі. ауа температурасының тәулік ішінде, сондай-ақ жыл ішінде ауытқып тұруы бүкіл республикаға тән. сонымен бірге жазық, аласа таулы бөлікте жылдық және айлық орта температура солтүстіктен оңтүстік бағытқа қарай өзгерсе, биік таулы аймақтарда биікке көтерілген сайын өзгереді. ауаның орташа жылдық температурасы республиканың жазық аласа таулы бөліктерінде жылы, солтүстікте температура 0,4°с-тан, қиыр оңтүстікте 13,7° с-ка дейін көтеріледі. қазақстандағы ең суық ай — қаңтар. қаңтардағы орташа температура солтүстікте (петропавл) - 19°с, оңтүстікте (дарбаза) - 1,5° с. республиканың солтүстік-шығысы төмен температурасымен ерекше, кейбір күндері аяз -54°с-ка дейін барады, ал оңтүстігінде -30°с-тан төмен болуы сирек кездеседі. қазақстанның ең суық жері - атбасар өңірі. мұнда ауа температурасы бір жылдары -57°с-қа дейін жеткен.
қыста оқтын-оқтын оңтүстіктен жылы ауа массасының келуімен байланысты: ауа температурасы еліміздің оңтүстігінде 10°с, солтүстікте 5°с-қа дейін көтеріледі. соның нәтижесінде бірнеше күн бойы ауа райы жылы болып тұрады да, кенет қайта суытып, көктайғақ болады. мұндай құбылыс ауыл шаруашылығын әсіресе мал шаруашылығына үлкен зиян келтіреді. өйткені осы кезде жайылымда жүрген мал тебіндеп жайыла алмайды.
биік таулы аймақтарда каңтар айының орташа температурасының таралуы, жазықтарға қарағанда өзгеше. қыста қазақстан аумағында суық әрі құрғақ континентті арктикалық және коңыржай ендік ауалары мен сібір антициклоны басым болады. ауаның төменгі қабатында теріс температуралы жоғарғы қысым орнайды. тау алдында, тау аралық қазаншұңқырлар мен өзен аңғарларында құрғақ және ашық ауа райы қалыптасады.
ал салқын төменгі ауаның әсері тимеген тау беткейлерінде биіктеген сайын қыста температура жоғарылайды. оны температура инверсиясы деп атайды. биіктеген сайын температураның төмендеу заңдылығының орнына керісінше жоғарылауы төменде жер бетінде ауаның өте суынуымен байланысты. мысалы, қапшағайда (430 м) қаңтардың орташа температурасы - 11,4°с, ал алматыда (848 м) - 8,0°с шамасында болады. медеуде (1529 м) - 4,9°с, үлкен алматы көлінде (2511 м) - 9,5°с-қа дейін қайтадан төмендейді.
қазақстанның ең жылы айы — шілде. шілденің орташа температурасы республиканың солтүстігінде (петропавл) 19°с, оңтүстігінде (дарбаза) 28-30°с. жазда жылудың таралуына күн сәулесінің түсу бұрышы мен жер бетін қыздыру қарқыны әсерін тигізеді. сондықтан оңтүстікке барған сайын ыстық арта түседі. ең жоғарғы температура солтүстікте 41°с, ал оңтүстікте 47°с-тан аспайды. биік таулы аймақтарда жоғары көтерілген сайын шілденің орташа температурасы төмендейді. мысалы, алматыда ол 22,3°с, медеуде 18,5°, күйгенсайда 14,6°с, үлкен алматы көлі ауданында 11,4°с болады. тауларда орташа айлық температураның қоршаған ортаның жылы болатындығына қарамастан, кейбір кездері температура 0°с-тан төмендеп, салқын түсіп, үсік жүретін күндер де кездеседі. жылдық орташа температуралық ауытқуы (амплитуда) республиканың солтүстігінде 38-40° болса, оңтүстікте ол 30-35°. қазақстанның солтүстігінде температураның тәуліктік ауытқуы едәуір. қаңтар айының орташа тәуліктік ауытқуы - 9°с, ал жазда ол 13°с-қа дейін көтеріледі. оңтүстігінде орташа тәуліктік ауытқу қаңтар айында - 9°с, шілде айында 19°с. жаздағы ең үлкен тәуліктік ауытқу шөлдерде байқалады, онда 30° с-қа дейін жетеді. қазақстанның жылы маусымдағы температуралық режимі оның мезгіл-мезгіл ауытқып отыратынына қарамастан егін шаруашылығына қолайлы
объяснение:
Мы все привыкли пользоваться электроэнергией и никогда не задумываемся, откуда она берется. С утра включаем свет, днем – компьютер и телевизор. До работы добираемся на трамваях, троллейбусах, электропоездах и метро. И всё это электроэнергия.
Сейчас нам даже трудно представить, как можно жить без электричества. Неужели были такие времена, когда его не было.
Массовое распространение электроэнергии – это порождение двадцатого века. Первыми создателями электрических лампочек были российские изобретатели Яблочкин и Ладыгин. Сейчас весь мир пользуется их открытием. Улицы разных городов и стран освещаются этими электрическими приборами.
Современные большие города стали возводиться там, где было доступно топливо для работы электростанций. Одной из таких построек стала станция на востоке Подмосковья, построенная возле торфяных болот. А город, который возник вокруг этой станции, назвали Электрогорск. Затем люди решили использовать силу воды, падающей сверху, такие станции получили название – гидроэлектростанции. Строились они обычно в русле рек, где устанавливались специальные заграждения – плотины. Вода падала с плотины вниз, вращала колёса гигантских турбин, приводя их в движение.
Такие гидроэлектростанции строили на Волге. Строители ГЭС покоряли великие северные реки: Енисей, Ангару. Ангара стала давать электричество сразу на несколько ГЭС. На этой реке построены Братская, Усть – Ишимская ГЭС. Сейчас люди научились укрощать еще одну энергию – атомную. В России построены самые крупные в мире атомные электростанции.
В последнее время я часто слышу о том, что нужно беречь электроэнергию. Почему вопросы об электроэнергии стали так важны? Особенно остро эти вопросы зазвучали, когда случилась трагедия на Саяно-Шушенской ГЭС. Во время аварии погибли люди, вышли из строя комплексы машин и оборудования, которые вырабатывали электроэнергию. Саяно-Шушенская ГЭС – это крупнейший поставщик энергии в Сибири. И нам повезло, что авария случилась только на одной турбине.
Особенно нехватку энергии почувствовали промышленные предприятия. Мы тоже, услышав об этой аварии, стали экономить энергию. Мы следим, чтобы в доме без надобности не были включены электрические приборы.
Сейчас появились энергосберегающие лампочки, которые дают достаточно света, но потребляют меньшее количество электроэнергии.
Люди поставили себе на службу энергию горящего торфа и угля, падающей с высоты воды и мирного атома. Но запасы заканчиваются, и мы должны их беречь, чтобы сохранить для будущего.
Электричество дает
Нам тепло и свет.
Все об этом знают,
Это не секрет.
Будем мы его беречь,
Не «включать» напрасно,
И тогда на свете жить
Будет не опасно.