В Центральной России огромные запасы железной руды, которые активно разрабатываются. ...
Топырақтың түрлі қаиеттері оның байлығы мен құнарлылығы, көбіне оның бөлшектерінің құрамы мен ірілілігіне тығыз байланысты болады. Сондықтан да топырақ қандай бөлшектерден құралғандығын білудің маңызы өте зор. Топырақтың механикалық құрамына талдау жасағанда оның түрлі бөлшектерін ірілігіне қарай былай ажыратуға болады. Көлденеңі 0,01 миллиметрден 3 миллиметрге дейінгі бөлшектерді “физикалық” құм, ал 0,001 әртүрлі топырақтар олардың пайда болған жеріндегі тау жыныстарының құрамына, түрлі климат жағдайларына, жан – жануарлар әсері және тағы да басқа табиғат ерекшеліктерінің әсеріне қарай әртүрлі механикалық құрамда болып келеді. Топырақтардың механикалық құрамын жете білудің маңызы зор.Механикалық құрамына қарай бөлудің еліміздің атақты топырақ зерттеуші ғалымы Н.А. Качинский жасаған классификациясын келтіріп отырмыз.
Топырақтың механикалық құрамына қарай топқа бөлу.
Саз 0,01 миллиметрден ұсақ бөлшектер (процент есебімен)Топырақтардың механикалық
Құрамы бойынша аты
80 процент көпАуыр саз80-60%Орташа және жеңіл саз60-45%Ауыр саздық45-30%Орташа саздық30-20%Жеңіл саздық20-10%Құмдақ10-55%Байланысты құм5- проценттен азБорпылдақ құм
Железные руды
Объяснение: