Модель (фр. modele, лат. modulus – өлшем)[1] – белгілі бір зерттелетін нысанның ой түсінігі арқылы немесе материалдық түрде жасалған шартты үлгісі (бейнесі, сұлбасы, сипаттамасы, т.б.). Модель мен түп нұсқаны бір-бірінен абсолютті түрде айыруға болмайды. Қарастырылып отырған құбылыс немесе процесс абстрактылық нысандар мен математикалық заңдылықтар түрінде берілетін модель математикалық модель деп аталады. Модельдің ең қарапайым түрі нысандарды көрнекі етіп сурет, кескін, сызба формасында графиктік түрде көрсету. Модельдің екінші түріне – нысандардың, процестер мен құбылыстардың ауызша (қандай да бір тілдің көмегімен) суреттелуі, сипатталуы жатады. Үшінші түрі –ақпараттық-логикалық модель, ауызша сипатталған нысанды кескіндеп көрсету (формалау). Төртінші түрі – динамиканың ішкі заңдарын, өзара әсерін, қасиеттерін көрсететін физикалық нысандардың, құбылыстар мен процестердің математикалық түрде сипатталуы. Мысалы, белгілі бір физикалық процестің уақыт ішінде өтуін баяндайтын дифференциялдық теңдеулер жүйесі осы процестің моделі деп аталады. Модель ұғымы логика, математика, физика, химия, кибернетика, лингвистика, т.б. ғылым салаларында қолданылады. Ғылымда модель ұғымы әдетте модель жасау әдісін қолдануға байланысты аталады. Алгебра мен математика логиканың тоғысқан жерінде арнаулы пән – модельдер теориясы қалыптасты.[2]
1)
program s_parallelogramm;
var
a,h,s: real;
begin
write('Основание = '); readln(a);
write('Высота = '); read(h);
if ((a=0) or (a<0)) or ((h=0) or (h<0)) then writeln('Ошибка! Значения основания и высоты должно быть натуральными числами')
else
begin
s:=a*h;
writeln('Площадь (S) параллелограмма = ', s);
end;
end.
2)
program sp_kvadrata;
var
a,p,s: real;
begin
write('Сторона квадрата = '); readln(a);
p:=4*a;
s:=sqr(a);
writeln('Периметр (P) квадарата = ', p);
writeln('Площадь (S) квадарата = ', s);
end.
3)
program e_kinet;
var
m,v,e: real;
begin
write('Масса тела (m, кг) = '); readln(m);
write('Скорость тела (v, км/ч) = '); readln(v);
e:=m*sqr(v)/2;
writeln('Кинетическая энергия (Ек, Дж) = ', e);
end.
1)
program vivod_chisel;
var
i, a: integer;
begin
a:=11;
for i:=1 to 45 do
begin
write(a:3);
a:=a+2;
end;
end.
2)
program sym_trex_chisel_krat5;
var
mas: array[1..900] of integer;
i,a,sym: integer;
begin
a:=100;
sym:=0;
for i:=1 to 900 do
begin
mas[i]:=a;
if mas[i] mod 5 = 0 then sym:=sym+mas[i];
a:=a+1;
end;
writeln('Сумма трехзначных чисел, кратных 5 = ', sym);
end.
Мощность алфавита (количество различных элементов N) связана с разрядностью i (в битах) формулой
. 
, поэтому i = 5 бит