1. хх ғ. басында қазақстанда мал шаруашылығының жаз кезінде де көшпейтін, бір жерде орныққан және алыс
аймақтарға орныққан түрлері бастады. мұның себебі неде?
а. қазақтардан жердің тартып алынып, жайылымдықтардың тарылуы
в. мал тез салмақ жинасын деген пайда
с. орыс қоныстанушыларда жедел келе жатқан осындай әдістерді қайталау
д. көшіп-қону аса көп шығынды қажет етті
2. 1906-1911 жж. ресей министрлер кеңесінің төрағасы болған ресей үкіметінің ірі қайраткерелрінің бірі
қазақстан «аз уақыт ішінде империяның ауылшаруашылығы өндірісінде көрнекті орынды иелене алады»
деген қорытындыға келеді. оның қызметі сол кездегі өлкедегі демографиялық өсімнен асып, оның ішіндегі
қазақ халқының нақты саны табиғи өсімнен асып, оның ішіндегі қазақ халқының үлес салмағы күрт азая
бастады. бұл ң есімі кім?
а. а. милюков в. п. столыпин с. с. витте д. п. струве
3. «экспансия» термині нені білдіреді?
а. бір нәрсенің бітіндеп ұлғаюы, үшеюі, кеңеюі
в. күресуден, өз көзқарасын қорғаудан бас тарту
с. ықпал ету өрісін күш көрсету арқылы немесе басқа да құралдар арқылы кеңейту, тарату
д. мемлекеттік органдардың мүлікті, жерді қайтарымсыз немесе ақы төлеу арқылы иесінің еркінсіз алуы.
4. төлеңгіт деген –
а. шыңғыс ханның ұлы төлеудің ұрпағы
в. әскери, азаматтық немесе рухани тұлғаға ерекше еңбегі мен үздік жетістіктері үшін берілетін дәреже
с. хандар мен сұлтандардың жасақшысы, тәртіп бойынша тұтқындар мен құлдықтан босағандардың қатарынан
іріктеліп алынады, кейбір жағдайларда өз руынан бөлініп қалған қазақтардан алынады
д. жалданған жауынгер
5. ол хан атағын әкесінің өсиетіне сәйкес мұра ретінде алып, 1823 жылы 1 александр императордың
жарлығына сәйкес орыс армиясының генерал-майоры деген атақты иеленген. бұл білімді билеуші орыс, парсы,
араб және аздап неміс тілдерін білген, қазан университетінің жанындағы ғылыми қоғамның құрметті мүшесі,
қазақстанда қазақ халқының тұрмыстық бұйымдары мен мәдениет тарихының мұражайлық коллекцияларын
алғаш жасағандардың бірі болған. оның өлімінен кейін ол билік еткен аймақтағы хандық билік патша
әкімшілігімен ресми түрде жойылып, оның заңды мұрагері сахиб-керей хандыққа көтерілмей қалды. бұл
билеушінің аты кім?
а. шығай хан в. нұралы хан с. бөкей хан д. жәңгір хан
6. «патернализм» (лат. pater - әке) термині «әке қамқорлығы», қамқорлыққа алу, үлкеннің кішіге қамқорлық
көрсетуіне байланысты қызметті білдіреді. ал патернализмнің қазақтың дәстүрлі ауылына қатысты қандай?
а. қауымда өндірілген өнімнің бір бөлігі оның жағдайы нашар мүшелеріне, бөлініп берген
в. қауымда өндірілген өнімнің бір бөлігі оның жағдайы нашар мүшелеріне, қайтарымсыз бөлініп берілген
с. қауымда жетім , аурулар мен қарттар бай шаруашылықтардың ерекше қамқорлығында болған
д. жағдайы нашарларға тағамды, киім мен тұрғын үйді қауымның арнайы қорынан берген
7. 1914 жылы өлкенің жалпы тұрғындарының ішіндегі қазақ халқының үлес салмағы қанша болды?
а. 39 % в. 40 % с. 65 % д. 85 %
8. қазақтардың әдет-ғұрып құқығы отбасылық-некелік қатынастарды қатаң реттеп отырады. көне заманнан
бері деген белгілі. оның негізгі мәнін ашыңыз:
а. қайтыс болған ң інісіне оның жесіріне үйленуге рұқсат беретін салт
в. қайтыс болған әйелдің күйеуіне оның сіңілісіне үйленуге рұқсат беретін салт
с. ер ға төрт әйел алуға рұқсат беретін салт
д. әйелге екі не одан көп күйеуге шығуға рұқсат беретін салт
9. қазақтар үшін кім барлық құт-берекені, байлықты сыйлаушы болып саналады?
а. мұхамед пайғабар в. қыдыр баба с. иса пайғамбар д. тәңірі мен ұмай
10. 1822 ж. жарғы бойынша сібір қырғыздарының (қазақтарының) облысын сыртқы және ішкі аймақтарға
бөлді. сыртқы аймақтарға қай жерлер енді?
а. іле өзенінің бойында көшкен қазақтар
в. ертіс өзенінің бойында көшкен қазақтар
с. еділ мен жайық өзендерінің аралығында көшкен
қазақтар
д. шу өзенінің бойында көшкен қазақтар
ФИНАНСОВЫЕ РЕФОРМЫ
60-х гг. 19 в. в России - бурж. реформы, заключавшиеся в установлении гласности бюджета, преобразовании финанс. контроля, изменении налоговой системы, введении бюджетного и кассового единства и т. п. Инициатором большинства реформ, проводившихся при мин. финансов А. М. Княжевиче (1858-62) и М. X. Рейтерне (1862-78), был чиновник гос. контроля В. А. Татаринов (1863-71 - гос. контролер). 22 мая 1862 были введены "Правила о составлении, рассмотрении, утверждении и исполнении государственной росписи и финансовых смет министерств и главных управлений". Все ведомства должны были составлять ежегодно сметы по установленной форме и с подробными указаниями отд. статей и параграфов расходов (ранее в гос. росписи указывалась лишь общая сумма расходов и доходов). Общая подробная роспись бюджета гос-ва составлялась мин-вом финансов, затем утверждалась Государственным советом и императором, после чего становилась законом. Вводилось единство кассы: все гос. доходы сосредоточивались в кассах Гос. казначейства мин-ва финансов. Из них в соответствии с бюджетными сметами и кассовыми расписаниями производились расходы. Это единство касс было введено в 1864-68. С проведением этой реформы возросло значение финанс. гос. контроля, к-рый ежегодно проверял законность проекта росписи доходов и расходов до его рассмотрения в Гос. совете. С 1862 бюджет стал гласным и гос. роспись стала публиковаться. Гос. контроль ежегодно представлял Гос. совету отчет об исполнении финанс. сметы за год. С 1 янв. 1865 были созданы местные органы Гос. контроля - контрольные палаты. В нач. 60-х гг. были отменены винные откупа. С 1 янв. 1863 начал вводиться (завершено к 1887) акцизный сбор на произ-во спиртных напитков, а в 1866 - акциз на табак. Для взимания акциза были созданы губ. и окружные акцизные управления. Департамент разных податей и сборов мин-ва финансов был разделен (в мае 1863) на департаменты неокладных сборов (косвенные налоги) и окладных сборов (прямые налоги). Частью финанс. реформ было учреждение Государственного банка России (31 мая 1860) и образование (2 авг. 1862) в мин-ве финансов Главного выкупного учреждения для проведения выкупной операции.
Ф. р., как все проводившиеся царизмом в 60-е гг. бурж. реформы, были непоследовательны и сохранили немало от дореформенных порядков. Так, в системе прямых налогов сохранялся до 1883 и осн. налог рус. феод. гос-ва - подушная подать; ревизия Гос. контроля распространялась не на все ведомства и т. д. Не была реализована денежная реформа 1862. Предусмотренный ею размен бумажных денег на золото и серебро пришлось прекратить 5 дек. 1863 из-за недостатка металлич. фонда. Созданная Ф. р. система сохранялась с нек-рыми изменениями (в 80-90-х гг. и 1906) до 1917.