Алтын Орданы сақтап қалу дегеніміз, шын мәнінде, байырғы Жошы ұлысының тұтастығын қалпына келтіру еді. Мұны Ақ Ордаға хан болған Ұрыс хан да, оның қарсыласы Тоқтамыс та жақсы түсінді. Сондықтан олардың екеуі де Ақ Орда тағымен қанағаттанбай, Алтын Орда тағына отыруға күш салды. Ұрыс хан өлген соң, көп кешікпей-ақ Тоқтамыс таққа отырды. Алтын Орда тағын күшпен иемденбек болған Мамайды жеңіп, оны өлтірген соң, ол Алтын Ордадан бөлінуге әрекет жасаған Астрахан хандығына тойтарыс беріп, оны Алтын Ордаға қайта қосып алды. Алайда Мамаймен Күлік (Куликово) даласында 1380 жылы болған ұрыста қол жеткізген жеңіске масаттанған Мәскеу князі Димитрий Донской бастаған орыс княздіктері Тоқтамысты да Мамай тәрізді таққа кездейсоқ келген тұлға ретінде қабылдап, оған бағынудан бас тартты.
Алтын Орданы сақтап қалу дегеніміз, шын мәнінде, байырғы Жошы ұлысының тұтастығын қалпына келтіру еді. Мұны Ақ Ордаға хан болған Ұрыс хан да, оның қарсыласы Тоқтамыс та жақсы түсінді. Сондықтан олардың екеуі де Ақ Орда тағымен қанағаттанбай, Алтын Орда тағына отыруға күш салды. Ұрыс хан өлген соң, көп кешікпей-ақ Тоқтамыс таққа отырды. Алтын Орда тағын күшпен иемденбек болған Мамайды жеңіп, оны өлтірген соң, ол Алтын Ордадан бөлінуге әрекет жасаған Астрахан хандығына тойтарыс беріп, оны Алтын Ордаға қайта қосып алды. Алайда Мамаймен Күлік (Куликово) даласында 1380 жылы болған ұрыста қол жеткізген жеңіске масаттанған Мәскеу князі Димитрий Донской бастаған орыс княздіктері Тоқтамысты да Мамай тәрізді таққа кездейсоқ келген тұлға ретінде қабылдап, оған бағынудан бас тартты.
Қыпшақ даласынан әскер жинап әкелген өзінің сенімді серігі арғын руларының көсемі Қарақожаны Тоқтамыс орыстармен бейбіт келісім жүргізуге аттандырды. Мұндай әрекет табысқа жеткізе қойған жоқ. Өйткені Мәскеу князі Алтын Орданың бейбіт келіссөздерді бастауының өзін бұл мемлекеттің әлсіздігі деп түсінді. Ал Тоқтамыс болса осыдан соң ашықтан-ашық Мәскеуге қарсы жорыққа дайындалды. Бұл кезде Қыпшақ даласында оның беделі арта түскен еді. Енді халық арасында «біздің ел Тоқтамысты жамандағанын да қоймайды, көрсе, бас иіп тоңқайғанын да қоймайды» деген мақал кең таралып кеткен еді. Ықпалды Тоқтамыстың Мәскеуге жорығына алшын, ноғай, қыпшақ, арғын, қоңырат, жалайыр, үйсін, кердері, қыят, сарай, найман, бақрин, бұржоғлы, бұлғар, мордва тайпаларынан жиналған көп қол қатысты. Басты мақсат - Күлік (Куликов) шайқасынан кейін даңқы орыс даласының басын айналдырған Мәскеудің сағын сындырып, оны Алтын Ордаға қайта тәуелділікке мәжбүрлеу еді. Жағдайды шиеленістіре түскен Мәскеудің Алтын Ордаға қарсы Литвамен одақ құруды көздеп жатқандығы туралы өсек-аяңның өрбіп кетуі болды.
Орыс тарихшысы Н.М.Карамзин Тоқтамыстың келе жатқаны туралы хабардан қатты абыржыған орыс батыры Дмитрий Донскойдың алды-артына қарауға шамасы да келместен Костромаға қашып кеткенін жазады. Сарбаздары Күлік даласында қырылып қалған оның бұл тұста Тоқтамысқа қарсы тұрар қауқары да жоқ еді. Алтын Орданың қалың қолы Мәскеу іргесіне 1382 жылдың 23 тамызында келіп тоқтады. Мәскеуліктердің жанталаса қорғанулары үш күнге созылды. Екі жақтан да көп адам шығын болды. Түбі жеңілетіндіктерін түсінген мәскеуліктер жертөледегі шарап бөшкелерін таласа ішіп, мастықпен үрейлерін баспақ болды.
Удельный период - это не период раздробленности. Это период владения одного княжеского рода, распределяющего власть по уделам представителям своего рода под властью Великого князя - лучшего среди равных.
«Члены Рирюкова дома, - говорит С. М. Соловьев, - носят исключительно, название князей; оно принадлежало им всем по праву происхождения, не отнимается ни у кого ни в каком случае. Это звание князя, приобретаемое только происхождением от Рирюковой крови, неотъемлемое, не зависящее ни от каких других условий» . Таким образом, династичность государственной власти являлась сама собою. Но о ее единоличности не было мысли. Управительная власть каждого князя была единолична. Но Верховная власть принадлежала всей их совокупности, целому роду.
Таким образом, по условиям нашего социального строя, государственная власть явилась сразу династичной. Тогда еще «на Руси не было одного государя, - говорит г. Соловьев, - в ней владел большой княжеский род» . Социальный строй дал Руси сразу, без труда, без раздумывания, по простой, привычной аналогии, такую государственную династичность, какая в Византии явилась лишь под конец ее существования, да и то в менее благоприятных формах.
Хотя удельное княжение породило у нас аристократию, с которой монархии впоследствии немало пришлось бороться, но прочно заложенная идея династичности высшей власти, впоследствии преобразованная социальными влияниями в династичность семейную, дала монархии одно из необходимейших свойств ее: прочную, ясную наследственность, окончательно устраняющую всякую борьбу за Верховную власть.
Важным фактором интенсивному развитию русской культуры, являлось тесное общение и взаимодействие ее с другими культурами. Мировой революционный процесс и передовая западноевропейская общественная мысль оказывали сильное влияние и на культуру России. Это было время расцвета немецкой классической философии и французского утопического социализма, идеи которых пользовались широкой популярностью в России. Не следует забывать и влияния наследия Московской Руси на культуру XIX в. : усвоение старых традиций дало возможность прорасти новым росткам творчества в литературе, поэзии, живописи и других сферах культуры. Н. Гоголь, Н. Лесков, П. Мельников-Печерский, Ф. Достоевский и др. творили свои произведения в традициях древнерусской религиозной культуры. Но и творчество других гениев русской литературы, чье отношение к православной культуре более противоречиво, — от А. Пушкина и Л. Толстого до А. Блока — несет неизгладимую печать, свидетельствующую о православных корнях. Даже скептический И. Тургенев дал образ русской народной святости в рассказа «Живые мощи» . Огромный интерес вызывают картины М. Нестерова, М. Врубеля, К. Петрова-Водкина, истоки творчества которых уходят в православное икоцописание. Яркими явлениями истории музыкальной культуры стали древнее церковное пение (знаменитый распев) , а также позднейшие опыты Д. Бортнянского, П. Чайковского и С. Рахманинова. В XIX — начале XX в. существенных успехов достигла русская наука: в математике, физике, химии, медицине, агрономии, биологии, астрономии, географии, в области гуманитарных исследований. Об этом свидетельствует даже простое перечисление имен гениальных и выдающихся ученых, внесших значительный вклад в отечественную и мировую науку: С. М. Соловьев, Т. Н. Грановский, И. И. Срезневский, Ф. И. Буслаев, Н. И. Пирогов, И. И. Мечников, И. М. Сеченов, И. П. Павлов, П. Л. Чебышев, М. В. Остроградский, Н. И. Лобачевский, Н. Н. Зинин, А. М. Бутлеров, Д. И. Менделеев, Э. Х. Ленц, Б. С. Якоби, В. В. Петров, К. М. Бэр, В. В. Докучаев, К. А. Тимирязев, В. И. Вернадский и др. В истории русской культуры конец XIX — начало XX в. получил название «серебряного века» русской культуры, который начинается «Миром искусства» и заканчивается акмеизмом. «Мир искусства» — это организация, возникшая в 1898 г. и объединившая мастеров самой высокой художественной культуры, художественную элиту России тех времен. В этом объединении участвовали почти все известные художники — А. Бенуа, К. Сомов, Л. Бакст, Е. Лансере, А. Головин, М. Добужинский, М. Врубель, В. Серов, К. Коровин, И. Левитан, М. Нестеров, Н. Рерих, Б. Кустодиев, К. Петров-Водкин, Ф. Малявин, М. Ларионов, Н. Гончарова и др. Огромное значение для формирования «Мира искусств» имела личность С. Дягилева, мецената и организатора выставок, а впоследствии — импресарио гастролей русского балета и оперы за границей, так называемых «Русских сезонов».
Алтын Орданы сақтап қалу дегеніміз, шын мәнінде, байырғы Жошы ұлысының тұтастығын қалпына келтіру еді. Мұны Ақ Ордаға хан болған Ұрыс хан да, оның қарсыласы Тоқтамыс та жақсы түсінді. Сондықтан олардың екеуі де Ақ Орда тағымен қанағаттанбай, Алтын Орда тағына отыруға күш салды. Ұрыс хан өлген соң, көп кешікпей-ақ Тоқтамыс таққа отырды. Алтын Орда тағын күшпен иемденбек болған Мамайды жеңіп, оны өлтірген соң, ол Алтын Ордадан бөлінуге әрекет жасаған Астрахан хандығына тойтарыс беріп, оны Алтын Ордаға қайта қосып алды. Алайда Мамаймен Күлік (Куликово) даласында 1380 жылы болған ұрыста қол жеткізген жеңіске масаттанған Мәскеу князі Димитрий Донской бастаған орыс княздіктері Тоқтамысты да Мамай тәрізді таққа кездейсоқ келген тұлға ретінде қабылдап, оған бағынудан бас тартты.
Алтын Орданы сақтап қалу дегеніміз, шын мәнінде, байырғы Жошы ұлысының тұтастығын қалпына келтіру еді. Мұны Ақ Ордаға хан болған Ұрыс хан да, оның қарсыласы Тоқтамыс та жақсы түсінді. Сондықтан олардың екеуі де Ақ Орда тағымен қанағаттанбай, Алтын Орда тағына отыруға күш салды. Ұрыс хан өлген соң, көп кешікпей-ақ Тоқтамыс таққа отырды. Алтын Орда тағын күшпен иемденбек болған Мамайды жеңіп, оны өлтірген соң, ол Алтын Ордадан бөлінуге әрекет жасаған Астрахан хандығына тойтарыс беріп, оны Алтын Ордаға қайта қосып алды. Алайда Мамаймен Күлік (Куликово) даласында 1380 жылы болған ұрыста қол жеткізген жеңіске масаттанған Мәскеу князі Димитрий Донской бастаған орыс княздіктері Тоқтамысты да Мамай тәрізді таққа кездейсоқ келген тұлға ретінде қабылдап, оған бағынудан бас тартты.
Қыпшақ даласынан әскер жинап әкелген өзінің сенімді серігі арғын руларының көсемі Қарақожаны Тоқтамыс орыстармен бейбіт келісім жүргізуге аттандырды. Мұндай әрекет табысқа жеткізе қойған жоқ. Өйткені Мәскеу князі Алтын Орданың бейбіт келіссөздерді бастауының өзін бұл мемлекеттің әлсіздігі деп түсінді. Ал Тоқтамыс болса осыдан соң ашықтан-ашық Мәскеуге қарсы жорыққа дайындалды. Бұл кезде Қыпшақ даласында оның беделі арта түскен еді. Енді халық арасында «біздің ел Тоқтамысты жамандағанын да қоймайды, көрсе, бас иіп тоңқайғанын да қоймайды» деген мақал кең таралып кеткен еді. Ықпалды Тоқтамыстың Мәскеуге жорығына алшын, ноғай, қыпшақ, арғын, қоңырат, жалайыр, үйсін, кердері, қыят, сарай, найман, бақрин, бұржоғлы, бұлғар, мордва тайпаларынан жиналған көп қол қатысты. Басты мақсат - Күлік (Куликов) шайқасынан кейін даңқы орыс даласының басын айналдырған Мәскеудің сағын сындырып, оны Алтын Ордаға қайта тәуелділікке мәжбүрлеу еді. Жағдайды шиеленістіре түскен Мәскеудің Алтын Ордаға қарсы Литвамен одақ құруды көздеп жатқандығы туралы өсек-аяңның өрбіп кетуі болды.
Орыс тарихшысы Н.М.Карамзин Тоқтамыстың келе жатқаны туралы хабардан қатты абыржыған орыс батыры Дмитрий Донскойдың алды-артына қарауға шамасы да келместен Костромаға қашып кеткенін жазады. Сарбаздары Күлік даласында қырылып қалған оның бұл тұста Тоқтамысқа қарсы тұрар қауқары да жоқ еді. Алтын Орданың қалың қолы Мәскеу іргесіне 1382 жылдың 23 тамызында келіп тоқтады. Мәскеуліктердің жанталаса қорғанулары үш күнге созылды. Екі жақтан да көп адам шығын болды. Түбі жеңілетіндіктерін түсінген мәскеуліктер жертөледегі шарап бөшкелерін таласа ішіп, мастықпен үрейлерін баспақ болды.