ответ:Западно-тюркский каганат охватывал практически всю территорию современного Казахстана. Его правителем стал брат Бумын-кагана Истеми, он носил титул ябгу-каган ( в дальнейшем этот титул стал традиционным для западной ветви тюркской династии Ашина). Этнополитическим ядром каганата стал десятистрельный союз — «Десять племен» (он ок будун), занимавший древние усуньские; земли от гор Каратау до Джунгарии. К востоку от реки Чу выделились пять племен дулу, а к западу от нее — пять племен нушиби. Столицей стал город Суяб (около города Токмак в Киргизии), а летней резиденцией Минг-Булаг (близ города Туркестана). Каганат представлял единую систему преимущественно кочевого и полукочевого ведения скотоводческого хозяйства и оседло-земледельческого типа хозяйствования. Население — и тюркское, и согдийское — занималось торговлей, ремеслами, землепашеством и скотоводством. Первым лицом в каганате был каган — верховный владыка, правитель, военачальник, возможно, и собственник всех земель.
Объяснение:
Егер тек осы өлең жолдарымен тоқталар болсақ, Білге қаған інісі Күлтегінмен бірге сәтті жорықтар нәтижесінде мемлекет шекарасын кеңейтті, Ол күллі көшпелілер империясының тұғырын сомдап, түрік тектес этностардың бірлігін сақтай отырып, елдің мұңы, жердің қамы үшін «түнде ұйықтамай, күндіз отыра алмай» күресті
Объяснение:
Түркі қағанаты күшейгенін мүлде қаламайтын «Ұлы Аспан» империясы Білгенің бейбіт келіссөзге келу жөніндегі ұсынысын ұнатпады. Қытай соғысқа дайындалып жатты. Бірақ бұл жоспар іске асырылмады. Өйткені оларға 714 жылы тибеттіктер шабуыл жасады. Түркілер тыныс тапты. Әйтсе де, империялықтар ұсақ тайпаларды айдап салып, арандатып отырды. Білге қаған өздерін үнемі сатып кетіп, қауіп төндіре берген ұйғырларға қарсы жорыққа аттанды. Сөйтіп, оларды бағындырды. Одан соң Білге қаған татабтардың аттарын тартып алып, ойсырата жеңіліске ұшыратты. Осыдан кейін түркі әскері жұмылған күшке айналды. Осы кезде Яштар түмен қарлұқтарды талқандады. Солтүстік Жоңғария түркілердің қол астына кірді. 717 жылдың аяғында қала қағанатқа бағынды.
Енді қағанаттың алдында не істеу керек деген сауал туды. Сол кезде Білге қаған, Тоныкөк, Күлтегін сансыз көп ұрыстардан кейін түркі халқы өзді-өзіне келу үшін бейбіт өмірді қалпына келтіру керек деп шешті. «Уақыт ұтқылары келіп тұр», — деп, Қытай Білге қағанның бейбітшілік жайындағы ұсынысын қабылдамай тастады. Түркілердің сол уақыттағы стратегиялық мұраты қорғаныс болды да, ол саясат пен идеология астарында өзін Қытайға қарсы қоюшылық жатқан еді. «Ұлы үштіктің» арқасында түркілер 722 ж. қытайларды талқандады.
Білге қаған түбінде Қытаймен бейбіт қатынас орнатты. Бірақ қытайлықтар мұны онша құптамады. Сөйте тұра мәмілеге келуге мәжбүр болды. Осылайша Білге халқын 722–741 жылдар арасында 20 жыл бейбіт өмірмен қамтамасыз етті. Екі ел арасындағы бұл тыныштық Білгенің алғыр саясаты арқасында орнады.
