-Салем Айдос
-Салем Камила
-Айдос менын саган сурагым бар
-Кандай сурак?
-Кызыл кытап не ушын кажет?
-Кызыл кытап Казакстанда 1978 жылы шыккан, Кызыл кытап азайып кеткен жануарларды коргайды. Адамдар казыр коп жануарларды олтыреды. Ал, енды Кызыл кытап шыкканнан сон егер адам жануарды олтерсе оны сотка береды. Осыган Кызыл кытап кажет.
- Жарайсын Айдос. Мены анам шакырып жатыр. Сау бол Айдос.
- Сау бол Камила.
Объяснение:
Меніңше, ғылым бір ғана құндылық – білімді қалыптастырады, ғылым басқа ештеңені, басқа құндылықтарды қалыптастырмайды» [7, 41-б.]. Одан ары қарай Энгельгардт бір жағынан, ғылым мен оның тудыратын білімінің, екінші жағынан, термодинамиканың бастауы арасынан ұқсастық іздейді, оның пікірінше, екінші жағынан, өздігінен пайда болатын ағымдағы үдерістер энтропияның артуына әкеп соғады. ... Авторлардың көпшілігі ғылым мен құндылықтар мәселесін М.К.Мамардашвили тәрізді түп негізбен шешпейді. ... Яғни, ғылыми мәліметтердегі ғылым құндылығының өлшемі жоқ, яғни ол үнемі дамып, жетіліп отырады.
Тәуелдік жалғау, әдетте, бір заттың басқа бір затқа тәуелді екенін білдіретін қосымша. Негізінде зат есімге тән қосымша бола тұрса да, зат есім қызметін атқаратын, демек, субстантивтенетін (заттанатын) сөздердің барлығына да жалғана береді. Мысалы: әкем, дәптерім деген сөздер зат болса, Түйенің үлкені өткелде таяқ жейді (мақал) деген сөйлемдегі үлкені сын есімі субстантивтеніп тұр. Ердің екі сөйлегені - өлгені; еменнің иілгені - сынғаны (мақал) дегендегі сөйлегені, өлгені, иілгені, сынғаны деген сөздер - зат есім орнына қолданылып тұрған есімше формалар
«Қызыл кітап не үшін қажет?» тақырыбына диалог.
Ахметжан: Достым, бір сұрақ қойсам, жауап бере алады ма екенсің?
Мадияр: Білмеймін, қане сұрап көр. Тексерейік.
Ахметжан: Елімізде «Қазал кітапқа» енген өсімдіктерден бір – екеуін атай аласың ба?
Мадияр: Қиын сұрақ екен. Жауап бере алмаймын. Ал сен ше білесің бе?
Ахметжан: Мен де бұрын біле қоймайтынмын. Ал қазір биология пәнінен өтетін республикалық жарысқа дайындалып жүргендіктен, оқып –жаттап жүрмін.
Мадияр: Сонда қандай өсімдіктер енгізілген екен?
Ахметжан: Жалпы «Қызыл кітапта»140 түрдің таралуы, олардың қорғау мен мәдени түрде өсірілуі жайлы мәліметтер берілген екен. Әрине, мен әлі бәрін оқып үлгерген жоқпын.
Мадияр: Сонда «Қызыл кітапқа» өсімдіктерге не үшін енгізеді екен?
Ахметжан: Түрдің бұл кітапқа енгізілуі, оған ерекше көңіл бөлу керек екендігін білдіреді, көбіне арнайы қорғау шаралары қажет, әйтпесе түрдің мүлдем жоғалып кетуі мүмкін. Қазақстан үкіметі 1978 жылдың қаңтарында Қызыл кітапты құру туралы қаулы шығарды.
Мадияр: Сонда мен дұрыс түсінсем, «Қызыл кітапқа» енгізілген өсімдік ерекше қорғауға алынады ма?
Ахметжан: Дұрыс айтасың. Мысалы кәдімгі емен, ақтұңғиық, сарағлдақ, қызғалдақ, кілегей т.б секілді өсімдіктерді жинауға тыйым салынған (тек ерекше жағдайда арнайы рұқсатпен ғана). Қызыл кітапқа енгізілген өсімдіктерді заңсыз жинаса немесе зақымдаса, әрбір данасына 360 теңге айып төлейді ) 2001 жылы 12 қыркүйектегі №1186 Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулысы.
Мадияр: Мен ол жағын білмеппін, енді біліп жүретін болдым.