Жарық дүние — қазақ халқының дәстүрлі дүниетанымындағы адам ғұмырының әр сәтінің қадір-қасиеті туралы ұғым. Әр халықтың дүние жайындағы философия ойлары оның тыныс-тіршілігімен бірге қалыптаса келіп, сол халықтың мінез-құлқына, көзқарасына, өмір салтына ықпал ететіні табиғи құбылыс. Адамның ғаламмен қарым-қатынасын құрсақта жатқан кезден бастайтын қазақ дүниетанымындағы Жарық дүние ұғымы оның негізгі діліне (менталитетіне) айналған. Жарық дүние ұғымының мәні — адамның бүкіл өмірдің әрбір күнін ерекше қадірлеуі. Адамның көңіл күйіндегі мұндай ерекшелікті күнделікті өмірдегі күйбең тіршілікке үмітсіздікпен емес, әрбір күнге игілік тұрғысынан қарауынан аңғаруға болады. Қазақ халқының дүниетанымындағы Жарық дүние ұғымы, яғни күнделікті өмірдің әр сәтін қастерлеу ерекше өмір философиясын дамытты. Мұның белгісі — қазақ дүниетанымындағы өмірдің мәні мен ғибраттылығы (өмір сапасы) дүние мүлікке, заттай байлыққа тірелмейтіндігі. Бұның тағы бір сыры — адамның өмірі, өмір уақыты ғалам уақытымен де байланысында. Жарық дүниенің әрбір күнін “қайырлы таң” деп қарсы алып, кешкісін батқан күнмен қимай қоштасып отырған халық ғалам уақытымен сырласа білген. Адам мен әлем біртұтастық байланыста болса, сол екі дүниені түсініп білетін білімнің түп тамыры Жарық дүние ұғымы. Табиғатпен мұндай үйлесімге жетуге терең пайымдау, тәжірибе керек екені сөзсіз, ол дәрежеге асқақ көңіл күй мен даналыққа ие халық қана жете алады. [1]
Қызыл қасқыр - (лат. Cuon alpinus) — қасқыр тұқымдасына жататын жыртқыш аң.
Қызыл қасқыр Дүниесі: Жануарлар Жамағаты: Хордалылар Табы: Сүтқоректілер Сабы: Жыртқыштар Тұқымдасы: Иттер тұқымдасы Кіші тұқымдасы: Қасқыр Тегі: Cuon Hodgson, 1838 Түрі: C. alpinus
Қазақстанда Тянь-Шань мен Жетісу (Жоңғар) Алатауында кездеседі. Дене тұрқы 100 — 110 см, құйрығының ұзындығы 45 — 50 см. Құйрық жүні үлпілдек. Арқасы қызыл қоңыр, екі бүйірі солғын қызыл түсті. Қызыл қасқыр жаз айларында альпі және субальпі белдеулерінде 2500 — 4000 м биіктікте, таутеке мен арқар жайылатын жерлерде қоныс аударып тіршілік етеді. Баспана ретінде түрлі қуыстар мен басқа аңдардың тастап кеткен індерін пайдаланады. Көбеюі жөнінде деректер аз. Мысалы, Бейжің хайуанаттар паркінде қызыл қасқырдың қаңтар айында ұйығып, 60 күннен кейін көбіне 3 — 4 күшік туатыны анықталған. Көбею кезінде үйірімен (5 — 10, кейде 30) жүреді. Қызыл қасқыр — терісі бағалы аң. Саны өте аз, соңғы 40 жылда Қазақстанда қызыл қасқырдың кездескені туралы дерек жоқ. Қызыл Қасқыр Халықаралық табиғат қорғау одағы мен Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген.[2]
Настя
Объяснение:
А тебя как зовут?