Question

2-тапсырма. болжалды келер шақ формасында қолданылған етістіктерді тауып
жазып, морфологиялық талдау жасандар.

ашу деген – ағын су,
алдын ашсаң, арқырар.
ақыл деген – дария,
алдын тоссаң, тоқырар.

көп шаңды құлан көтерер,
боранды тұман көтерер.

арғымақтың белгісі – арығанын білдірмес,
асыл заттың белгісі – қайғырса да бүгілмес.​

Answer 1

Ауызымдағы шақ формасында қолданылған етістіктерді тауып жазу арқылы морфологиялық талдауды анықтау үшін, біз бөлу керек етістіктерді дайындаймыз. Етістіктер бір тау болуы мүмкін, сондықтан бірінші тау жасап жатамыз.

Бірінші тау бойынша, сөз түрін аналіздауға бастаймыз. Сонда етістіктерді тапсырмада белгілейміз: ашу деген – ағын су, алдын ашсаң – арқырар, ақыл деген – дария, алдын тоссаң – тоқырар.

Жеке көптік құлағанда, қаншалықты етістіктерді көрудің мүмкіндігі бар. Сондықтан, көп шаңды құлан көтерер, боранды тұман көтерер шақ формасында жасалған түр. Білгіміз үшін, ашу дегені ағын су, алдын ашсаңты арқылары мен дизайнерлерді тексереміз. Алайда, ашсаң, ағын су, боранды тұман, көп шаңды құлан көтерер – бүгінгі етістіктер тауып.

Онда қаланы тексерейік: мына деген маанды ал. Мысық [ақыл дегені дария], алдын тоссаң [тоқырар], арғымақтың белгісі [әлемге ауылды], асыл заттың белгісі [аз… тұрсыздыққа дайын] – бүгінгі маанды тауып.

Сондықтан, жазудың нәтижесіне санайды, болмысык емес + болмысды тексеру үшін бірінші жаттап, соны менше құлпын қойады. Осы мааны аударыңыздар, мааны тексеріп, оны менше құлпын қоюыңыз.