Мәтіннен есімше тұлғалы сөздерді тауып оларды қатыстырып, мәтін құра.
Мәтіннің басы: Қазақтың дәстүрлі дастарқаны, негізінен, мал шаруашылығының өнімдері мен сүт тағамдарынан құралады. Ал егіншілік өнімдері-астық, көгөніс, жеміс-жидектер ұлттық тағамдарға қосалқы нәр беруші, дәмдегіш ретінде саналған. Қазақ халқы мал етінен түрлі тағамдар дайындаған. Суға қайнатып, майға қуырып, қақтап, қарып пісірудің тәсілдерін жетік пайдаланған. Оларды сақтаудың бірнеше түрін білген. Сақтаудың әдіс-тәсілдері көшпелі тұрмыстың ауқымында санғасырлық тәжірибе негізінде қалыптасқан.
Өтініш көмектесіңіздерші тез арада керек болып тұр еді!
Ілік септік (Родительный падеж) Кімнің?- чей?
Ненің?- чего? Дауысты, үнді (после гласных и согласных н,ң,м) - ның –нің - ж,з,р,л,й,у дыбыстарынан соң (после данных звуков) - дың – дің - к,п,с,т,ф,ш,қ,б,в,г,д
дыбыстарынан соң (после данных звуков) - тың - тің-
Барыс септік (Дательный падеж) Кімге?- кому? Неге?- чему?
Қайда?- куда? Дауысты және н, ң, м, ж, р, л, й дыбыстары- нан соң (после гласн-ных и данных согл) - ға - ге -а –е - п, с, т, ф, ш, б, в, г, д дыбыстарынан соң (после данных звуков) - қа - ке -1 және 2 жақтың тәуелдік жалғауларынан кейін -а, - е- (после притяжат.окончаний 1 и 2 лица;
-а, - е-)3 жақта (после 3 лица- на - не -)
Табыс септік (Винительный падеж) Кімді? - кого? Нені?- чего? Кімін?- кого? Несін?- чего? Дауысты (после гласных)
-ны - ні - н м, н, ң , з, ж, р, л, й, у
дыбыстарынан соң (после данных звуков)
- ды - ді - к, қ,п,с,т, ф, ш, б, в, г, д
дыбыстарынан соң (после данных звуков)
- ты - ті -
Жатыс септік (Местный падеж) Кімде?- у кого? Неде?- на чем? в чем? Қайда?- где? Қашан?- когда? Дауысты және
м, н, ң, з, ж, л, р, й дауыссыздарынан соң (после гласных, также после данных согл) - да - - де - -сы, - сі- тәуелдік жалғауларынан соң (после данных притяжательных
окончаний) - нда - - нде - к, қ, п, с, т, ф, ш, б, в, г, д дыбыстарынан соң (после данных звуков) - та - - те -
Шығыс септік (Исходный падеж)Кімнен? - от кого? от чего? Қайдан?- откуда? Қалай?-как? Дауысты және з, ж, р, л дауыссыздарынан соң (после гласных и данных согласных)
- дан - ден - м, н, ң, сы, сі дыбыстарынан соң (после данных звуков) - нан - нен - к, қ, п, с, т, ф, ш, б, в
дыбыстарынан соң (после данных звуков) - тан - тен -
Көмектес септік (Инструментальный падеж)Кіммен?-с кем? Немен?-с чем? Қалай?- как? Дауысты және м, н, ң, р, л дауыссыздарынан соң (после гласных и данных согласных)
- мен -менен - з,ж дыбыстарынан соң (после данных звуков)
- бен - бенен к, қ, п, с, т, ф, ш, б, в, г, д дыбыстарынан соң (после данных звуков) - пен - пенен -
Ескерту: көмектес септік жалғаулары үндестік заңына бағынбайды.