с казахском языком Заранее Дауыссыз дыбыстар.
1- нұсқа.
1. Қатаң дауыссызды көрсетіңіз.
А) д, в, е В) б, й, р С) п, ш, қ Д) м, ң, н Е) ғ, л, у
2. Ұяң дауыссыз дыбыстар қатарын көрсетіңіз.
А) В,Б,Г,Ғ,Ж В) Д,З,Һ,Т,В С) К,С,Т,Ш,Л Д) Б,В,К,С,Д Е) Л,Д,Р,М,П
3. Қатаң дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз.
А) қ, к, п, с В) б, в, г, ғ С) н, р, у Д) й, л, м Е) д, ж, з, һ
4. Тек ұяң дауыссыз дыбысқа аяқталған сандарды көрсетіңіз.
А) 6, 9, 1 В) 4, 10, 7 С) 5, 8, 10 Д) 4, 11, 15 Е) 100, 9, 30
5. Қатаң дауыссыз дыбыстар қатар келген сөзді көрсетіңіз.
А) Қасқа. В) Арқан. С) Қаймақ. Д) Алма. Е) Алғаш.
6. Ұяң дауыссыз дыбысы жоқ сөзді көрсетіңіз.
А) лездеме В) өзгеріс С) міндет Д) көмір Е) қазба
7. Сөздің басында жазылмайтын әріпті көрсетіңіз.
А) ғ В) ң С) ы Д) ә Е) қ
8. Дыбыссыз әріптерді көрсетіңіз.
А) х, һ В) у, й С) с, ц Д) ъ, ь Е) і, ы
9. Үнді дауыссыз дыбыстардан құралған сөзді табыңыз.
А) Азат. В) Аймақ. С) Айман. Д) Алпыс. Е) Сапар.
10. Қатаң дауыссызға басталып, қатаңға аяқталған сөздер қатарын көрсетіңіз.
А)Асқар, тау, базар В)Алып, доп,кел С)Ұлт, болашақ, жан Д)Мал, киіз,отау Е)Қас, шаш,құқық
11. Ұяң дауыссыз дыбыстан басталатын сөздерді көрсетіңіз.
А) Айдын, шие, әдеп В) Кедей, емен, тау С) Күн, мектеп, аула Д) Аймақ, орта, мөлдір
Е) Бұлт, зерттеуші, жағажай
12. Буын құрай алмайтын дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз.
А) и В) ү С) ы Д) а Е) ж
13. Тек үнді дауыссыз дыбысқа аяқталатын сөздерді көрсетіңіз.
А)Үн, үй, көл В)Көз, құлақ, ауыз С)Қонақ, кісі, қуаныш Д)Зерек, жеміс, ерлік Е)Бота,бала,жаға
14. Тек ұяң дауыссыз дыбыстан тұратын сөзді көрсетіңіз.
А) Баға В) Алыс С) Аспан Д) Гүл Е) Белгі
15. Қатаң дауыссыз дыбыстарды табыңыз.
А) б,з В) р,у С) з,һ Д) қ ,к Е) л,м
16. Қазақ тіліне тән дыбыстарды табыңыз.
А) ж,ң,н В) й,і,ә С) р,д,у Д) а,е,ы Е) ғ,қ,һ
17. Ұяң дауыссыз дыбыстан басталатын үй жануарын белгілеңіз.
А) Ешкі В) Сиыр С) Жылқы Д) Қой Е) Түйе
18. Қазақ тілінде неше үнді дыбыс бар екенін анықтаңыз.
А) 10. В) 6. С) 7. Д) 4. Е) 2.
19. Тек қатаң дауыссыздан жасалған сөзді табыңыз.
А) Көз. В) Көш. С) Қожа. Д) Қиыр. Е) Қияр.
20. Ұяң дауыссыз дыбысқа аяқталған сөздерді көрсетіңіз.
А) хабар, үміт, шағын В) атақ, бақыт, заң С) күн, егін, жол Д) шөл, су, нарық Е) жаз, жұлдыз, үздіксіз
21. Тек қатаң дауыссыздан тұратын сөздерді көрсетіңіз.
А) Заң,жарыс,бұлақ. В) Қарға,жаға,аспан. С) Аққу,апта,көк. Д) Ағаш,аула,ел. Е) Бет, жол,емен
22. Ғ - әріпі жазылатын сөзді көрсетіңіз.
А) Жа...ажай. В) Е...ін. С) Те...іс. Д) Үл...і. Е) Заң...ер.
23. Құрамында қатаң дауыссыз дыбыс бар сөзді табыңыз.
А) Дөң В) Қатық С) Ру Д) Ғалым Е) Жаза
24. Үнді дауыссыздан басталатын сөзді көрсетіңіз.
А) жеміс В) қонақ С) достық Д) рақат Е) шығарма
25. Ұяң дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз.
А) н, ч, ұ В) б, в, г С) ә, п, ц Д) т, у, й
Е) м, л, р
Қай халықтың болмасын сан ғасырдан бері келе жатқан ұлттық мұрасы мен рухани қазынасы ұлттық нақыштағы өзіндік қолөнері болады. Халық шеберлері мен ұсталары ұлттық қолөнер бұйымдары арқылы халқымыздың дәстүрі мен тұрмыс – тіршілігін көрсете білген.
Халқымыздың ою, тігу, құрастыру, тоқу, мүсіндеу, бейнелеу сияқты ұлттық қолөнер түрлері бар. Бұлар сан ғасырлық тарихы бар, дегенмен қазіргі заман ағымына сай кейбір өзгерістерге ұшырап келе жатқан қолөнер түрлері.
Нақты қолөнер туындыларына тоқтала кетер болсақ, ұсталар: найза, қылыш, айбалта, семсер сияқты қару-жарақ түрлерін әзірлеген. Ал ағаш шеберлері киіз үйдің сүйегінен бастап, үй мүліктері: сандық, кебеже, асадал, тостаған, ожау, астау және музыка аспаптары: домбыра, қобыз, шертер, т.б. даярлаған. Зергерлер сәндік әшекейлік бұйымдар: сырға, білезік, алқа, өңіржиек, бойтұмар, шашбау, т.б. жасаған. Ісмерлер тоқыма, киіз басу, киім тігу өнерін дамытқан.
Бүгінгі ғылым мен техниканың дамыған заманында ұлттық қолөнеріміз жас ұрпақ үшін қалыс болып бара жатқаны бәрімізге аян. Ұлттық болмысымызды жоғалтпай, ұлттық қазынамызды сақтап қалуды Елбасымыздың өзі «Қазақстан – 2030» мәдени мұра бағдарламасын стратегиясында алға міндет етіп қойған болатын. Сондықтан ұмыт болып бара жатқан қолөнерімізді қолға алып, одан әрі дамытып, кәдемізге жарату керек деп ойлаймын. Қазіргі кезде егеменді елімізде бізге жастарға әсемдік тәрбие беруде ерте заманның мәдени мұрасы айрықша қызмет атқарады. Сондықтан ұлттық қолөнерді қайта жаңғыртудың бірден – бір жолы сынып сағаттарына ақ жаулықты апа – әжелерімізді шақырып, олардың өсиетімен қоса, өнерін де бойымызға сіңіру керек деп ойлаймын.
Объяснение: