Кейде дүниежүзілік тарих дегеніміз-жекелеген елдердің тарихын немесе өзіндік және салыстырмалы түрде жабық өркениеттер тарихының жиынтығын қарастыру. Пруссиялық тарихнама Леопольд фон Ранке бұл туралы: "жекелеген халықтар тарихының көп немесе аз толық жинағы әлі де дүниежүзілік тарихты жасамас еді, өйткені ол заттардың байланысын жоғалтады. Бірақ әлем тарихының ғылым ретіндегі міндеті-бұл өзара байланысты білу, барлық халықтарды байланыстыратын және оларды басқаратын ұлы оқиғалардың даму барысын көрсету. Мұндай қауымдастық бар екендігі айқын"[2].
Адамзаттың тарихи дамуы екі жолмен жүзеге асырылады: ашылулар мен олжалардың біртіндеп өсуі, сондай-ақ материалдық және рухани эволюциядағы дәуірлерді құрайтын сапалы секірулер немесе төңкерістер арқылы.
Biraq bul barlıq emes. Orman - densawlıq saqtaw eñ ülken közi. Ottegi qaqpandar wlı gazdar men şañ şığaratın Bul alıp jasıl zertxanası.
Köptegen, orman qwanttı, olar twralı jazdı, oqırman bizdiñ jasıl «muxïttar» Bizdiñ orman reswrstarı degen süyispenşiligin jetkizwge tırıstı.
Bul twralı oylanıp, men qum jäne örtew arqılı Kün küydirgen bir surapıl jılw, awa-rayınıñ urıp-soğıp, keyin, sayıp kelgende, saltanattı jäne tınış orman tereñdikte enedi, onıñ bükil denesi salqın japıraqtardı jabılğan adamdı elestetw. ömirdiñ eñ ülken küşi barlıq körinedi: jumsaq jarıq peresviste qustar şıñdarı terbelis boldı. Al keybir orman sw twralı qanday keşke - qara jäne tereñ - adam örtten otıradı, jäne tınış qasındağı otırdım.
Tüngi qustar jılaydı, jaña pisken ïisterdi, janımda jarıq tolıq, orman-den astam köteriledi. Al tünge Rassvet jüzdegen aldında jäne kün men keşter süyikti el emes tuman emes, örtten tütin astam sozılıp kezde.