Абай Құнанбаев – қазақ әдебиеті мен өнерінің тарихында дараланып тұрған Ұлы тұлға. Қазақ халқының ақыны, данышпаны көп болғанымен Абайы біреу-ақ. Абайы бар ел қай халықпен де терезесін теңестіре алады. Абай - қазақ халқының ұлы ақыны.
Су аққан жерінен ағады, шөп шыққан жеріне шығады.Вода течет, где всегда текла, трава растет, где всегда росла.Жақсы туса — елдің ырысы, жаңбыр жауса — жердің ырысы.Дождь с небес проливается — счастье на землю спускается, хороший человек рождается — счастье народу является.Бұлақ болмаса, өзен болмас еді.Если б не источник, засохла бы река.Жері қатты болса, малы сүтті болады.Если благодатная земля, у коровы будет много молока.Тоқтатсаң жерге қалың қар, дей бер жақсы өнім бар.Землю снег питает, а земля урожай рождает.Бір ағаш кессең, орнына он ағаш отырғыз.Если дерево срубил одно, десять посади вместо него.Жердің көркі тал болар, елдің көркі мал болар.Земля деревьями богата, скотом богат народ.Жер — семіз, от — арық.Земля одаряет, огонь все пожирает.Тамшыдан тама берсе, дария болар.Капля за каплей собирается, река появляется.Күріш арқасында күрмек су ішеді.Когда рис поливают - сорняк тоже воду пьет.
Бұл ойын есепке негізделген. Бұл ойынды шопандар ойлап тапқан. Олар бұл ойынды қойдың қатқан құмалағымен ойнаған, қазір олардың орнына пластмас домалақтарын қолданады. Ойынға екі ойыншы қатысады, әрқайсысында 81 құмалағы бар. Ойынның ережесі: Әр ойыншының тақтада тоғыз ұясы бар (барлығы он сегіз ұя), әрқайсысына тоғыз құмалақтан салады. Ойынды сол жақтан оң жаққа кез келген ұядан бастайды. Ол үшін ұядан біреуден басқасын барлық құмалақтарды алып, барлық ұяларға бір құмалақтан салады. Соңғы құмалақ қарсылас ұяға түсуге тиіс. Егер де ұяда құмалақтың жұп саны болса, онда қарсылас ойыншы өзінің қазанына ұядан барлық құмалақтарды алады. Содан кейін ойынды қарсылас жағы бастайды. Кімде құмалақ көп болса, сол жеңеді. «Тоғызқұмалақ» ойынның бірнеше түрі бар, «Қоздату» және «Бестемше» деген балаларға арналған.
