Мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты жаз Отан оттан да ыстық!
Құрмантай атаның кеудесі орденге толы. Соның бірі Даңқ ордені. Ол соғыста ерлік жасағандарға ғана беріледі. Біз Құрмантай атамыздан кездескен сайын : «Ерлікті қалай жасайды?»-деп сұраймыз. Ол кісі ойланып қалады. Сонан соң : «Ерлік пе, ерлік!..» -деп, әңгімесін жайлап сабақтайды.
1945 жылы соғыс басталып, неміс фашистері біздің Отанымызға тұтқиылдан шабуыл жасағанда , мен мектепте оқып жүрген бала едім. Содан өзім сұранып майданға аттандым. Мен соғыста десант болдым. Десант көбінесе жаудан тіл алып келеді. Бір күні демалып жатыр едік, мені асығыс штабқа шақыртып, сонда келдім. Келсем, жеркепеде бір топ солдаттар жиналып қалыпты.
- Жауынгер Бақбергенов, десанттар тобымен шұғыл тапсырманы орындауға барамыз!-деді командир.
Дереу жолға шықтық. Самолет лезде биікке көтерілді. Айнала тастай қараңғы. Бір кезде ұшқыш майдан шебінен өткенімізді хабарлады. Секіруге дайындалдық. Сол кезде аспанды жарық тілгілей бастады. Біздің самолеттің қапталына оқ тиіп, бір жағына қисая бастады...
Біздің самолеттің ұшу қарқыны бәсеңдей берді. Осы жағдайды байқаған ұшқыш бізге: « Секіріңдер!» -деді. Арнаулы белгіміз бойынша, жерге тірі түскендеріміз жиналып, карта бойынша штабтың орналасқан жерін анықтадық. Жүрер жолымызды әрең тауып, штабқа қарай беттедік. Жақын келсек, штабта күзет мықты екен. Бірақ шегінуге жол жоқ. Қайтсек те тапсырманы орындауымыз керек. Біз көп ойланып жатпай, әрбір тұрған күзеттің жанына жақын келіп, оларды біртіндеп жойдық. Мен үйдің шатырына шығып, дәл есіктің алдында тұрған неміс солдатының үстіне бір-ақ секірдім. Оның дыбыс шығаруға шамасы келмей қалды. Сонан соң ішке кірдік. Генералдың қаперінде ештеңе жоқ, жайбарақат, темекісін шегіп отыр екен... Дереу қол- аяғын байладық та, төрт шаңғының басын қосып, генералды соған жатқызып, өзіміз келіскен жерге қарай тартып кетті
Қымыз бен шұбат - шипалы сусын.
Қазақ халқы сүт тағамдарын қашанда «ақ» деп атап, ерекше қастерлеген. Қай ұлттық сусын болмасын, әрқайсының өзіндік емдік және қоректік қасиеттері бар. Ұлттық сусындар ағзаға оң әсер етеді, әрі денсаулыққа да пайдалы.
Қымыз
Ешқандай сусын қымызбен тең келе алмайды. Құрамында дәрумендер, майлар, белоктар бай, ол талай ауруды емдеп қана қоймайды, олардың алдын да алады. Қымыз ас қорытуды жақсартады, қауіпті ісікті болдырмайды.
Бие сүтінен ашытылады. Оның алғашқы ашытқысын «қымыздың қоры» деп атайды. Кей жерлерде мұны бие сүтіне сүр қазының қабырғасын, жылқының ашыған сүр жамбасының жұлынды сүйегін не малта салып немесе ашыған тары көженің суын қосып, бөлек ашытады. Сосын сабадағы қорды сарықпай, биенің жылы сүтін саумалдап, жаңғыртып отырады. Қымызды көп сапырғанда оған таза ауа көп сіңеді.
Қымыз тәрізді табиғи құдіретті сусынмен былай да емдейді: қымызды алғашқыда тәулігіне 6 рет 100 грамнан (қатты науқасқа 50 гр.), кейін 250 грамға дейін береді де, ағза қымыз ішуге үйренген соң оның мөлшерін 2-3 литрге дейін көбейтеді. Қымызды тамақтың алдында 1-1,5 сағат бұрын ішеді. Жатар алдында ішпейді. Жоғарыдағы ем сырқатпен әлсіреген, жүдеген, қаны азайған, туберкулезге шалдыққандарға шипалы.
Шұбат
Түйенің сүтін ашытып жасайды, қышқыл дәмді. Оның әзірлеу тәсілі қымыз ашытуға ұқсас. Шұбатты тағам ретінде үнемі ішіп жүретіндер өкпе ауруына өте сирек ұшырайды. Дәрігерлер өкпесі, асқазаны, ішегі ауыратындарға шұбат ішуді ұсынады. Өйткені, шұбат асқазанның секреторлық қызметін жақсартады, қышқылдылығын көтереді, дәрі-дәрмектердің емдік қасиетін арттырады, адамның дертке қарсы күресу қабілетін күшейтеді.