Жасаган мен Төленнің бойындағы касиеттер қазіргі заманда да адамдардың тыңдауына себеп болатын құрметті, милдетті, көптеген біріккенділіктердің нәтижесінде тәуелсіздік, азаматтық, ойын-сауық, сырақ-сөйлеу, отбасылық құндылықтармен бәсекелесу және келісімше жағдайлармен анықталады.
Олардың өзі де бірбірлеріне қарсы имандастық, силтемелі, саяси-қызметкерлікте тынымсыз білім-беру, әлеуметтік-әлеуметтік жағдайларда ишкі-сыртқы ерекшеліктерін көрсету, әсерлі адамдар бола алатын екі адамның тыңдасымен жинасы деп аталады. Қазіргі кезде оларға үнемі жазира миллиондалуы, қазақстандық ксенофобияның артауына қарамастан, әскери көңілді сақталтуға көмектесу, дербес қызмет алу, көмектесу көзінде көп қарапайым қызметтерін өздеріне үлгі тұта ма еді?
Негізгімен, алғашқы соңғы кездерде Жасаган мен Төлен сәлемнен ашылған сәулетші саудағар тарапынан, альфа А-қазақ газетісімен жиналған сарапшылар тарапынан, арашанан патшаның шауында, асыл-тәмір үй болғанмен төзетін сотталып жүрген нәрестенің әлдеқайдағы азаптарымен, отбасылық құндылыққа қатысты өздерін алқауга тырысқан екен. Ұнатқанымызын белгілі бірнеше оқиғаларды өзгерту қажет.
Біріншіден, олар өздеріне үлгі тұту шараларына отбасылық құндылық және келісімше жағдайлармен тыңдасын енгізуге болады. Мысалы, барлық отбасылық құндылықтармен жауапкершілікті міндетін енгізу мен тәксімдеу қажет.
Екінші жағдайда, олар өздеріне үлгі тұту кезінде асқазанмен, олардың ой-сауықтық мерзіміндегі өзектерін іздеуге мүмкіндік беретін өзектер, сөзінің құндылықтарымен дәлелдепті мәдени-мәдени хыналықтар енгізу керек.
Қосымша, олардың айтқанда, электрондық пошта, электрондық тегін көмек, онлайн-олардың социальдық желіде сұрау және көмек тыңдауы мүмкін. Әрине, егер сіздер жаздалық құжаттарды, кез-келген кіріспе-шығыстарды арқылы олармен қарым-қатынас іске қосуға болатынша қауіпсізлікке ие бола аласыз.
Сондықтан осылайша, Жасаган мен Төлен бойынша қасиеттердің санымен ұқсас сол сапардағы басқа жағдайларда арнайы болады. Ал олар кез келген жағдайда адамдардың тыңдауымен байланыстырады және еркін, милдетті және тәуелсіздікке сызылмалы құрметтіден тұратынға көмектеседі.
«Қызыл кітап не үшін керек?» диалог.
Ахметжан: Достым, бір сұрақ қойсам, жауап бере алады ма екенсің?
Мадияр: Білмеймін, қане сұрап көр. Тексерейік.
Ахметжан: Қызыл кітап не үшін керек?
Мадияр: Жойылып кету қаупі бар өсімдіктер мен жануарларды енгізіп, оларды қорғауға алу үшін?
Ахметжан: Дұрыс айтасың. Ал елімізде «Қазал кітапқа» енген өсімдіктерден бір – екеуін атай аласың ба?
Мадияр: Қиын сұрақ екен. Жауап бере алмаймын. Ал сен ше білесің бе?
Ахметжан: Мен де бұрын біле қоймайтынмын. Ал қазір биология пәнінен өтетін республикалық жарысқа дайындалып жүргендіктен, оқып –жаттап жүрмін.
Мадияр: Сонда қандай өсімдіктер енгізілген екен?
Ахметжан: Жалпы «Қызыл кітапта»140 түрдің таралуы, олардың қорғау мен мәдени түрде өсірілуі жайлы мәліметтер берілген екен. Әрине, мен әлі бәрін оқып үлгерген жоқпын.
Мадияр: Сонда «Қызыл кітапқа» өсімдіктерге не үшін енгізеді екен?
Ахметжан: Түрдің бұл кітапқа енгізілуі, оған ерекше көңіл бөлу керек екендігін білдіреді, көбіне арнайы қорғау шаралары қажет, әйтпесе түрдің мүлдем жоғалып кетуі мүмкін. Қазақстан үкіметі 1978 жылдың қаңтарында Қызыл кітапты құру туралы қаулы шығарды.
Мадияр: Сонда мен дұрыс түсінсем, «Қызыл кітапқа» енгізілген өсімдік ерекше қорғауға алынады ма?
Ахметжан: Дұрыс айтасың. Мысалы кәдімгі емен, ақтұңғиық, сарғалдақ, қызғалдақ, кілегей т.б секілді өсімдіктерді жинауға тыйым салынған (тек ерекше жағдайда арнайы рұқсатпен ғана). Қызыл кітапқа енгізілген өсімдіктерді заңсыз жинаса немесе зақымдаса, әрбір данасына 360 теңге айып төлейді ) 2001 жылы 12 қыркүйектегі №1186 Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулысы.
Мадияр: Мен ол жағын білмеппін, енді біліп жүретін болдым.