Тортай мен Ораш дос.Тортай 2-3 жас үлкендігі бар болғандықтан Орашқа қамқорлық жасап жүреді.Тортай жуас,тұйықтау,құлағының мүкістігі бар,жетім бала.Ол тек Орашпен ғана ашылып сырласады,өз арманын айтады.Тортайдың басқа балалардан айырмашылығы кітаптан бас алмай оқуы.Көп оқиды,көп біледі.Арманы Алматыға барып білім алып,жазушы болып,кітап жазу.Ол-Тортайдың ақ боз атты арманы.Сол арманына жете алмайтындығын сезген жетім бала Тортай досына ең сүйікті кітабын сыйлап тұрып айтты:Мен үшінде оқы,бәлкім,мен міне алмаған ақ боз атқа сен мінерсің-деді.Тортайдың бұл сөзі оқырманға жақсы ой салады.Тортайдың бұл сөзінен оның ағалық қамқорын,досқа адалдығын,ақылдылығын,алысты көрер ойының ұшқырлығын,мен жете алмасамда Ораш жетсінші деген,- арман тілегін көреміз.Тортайдың арманы орындалады.Ораш кейін жазушы болып,Тортай туралы әңгіме жазды.Өзі міне алмаған ақ боз атты,әңгіменің арқауы болып Орашқа мінгізді.Бұл шығармада жетім бала Тортайдың қасиеттері мен Ораш екеуінің қарым-қатынысы,екеуінің достығы,білімге құмарлықтары ,армандары тартымды суреттелген.Шығарманы оқуға оқырманның құмарлығы артады.Қарапайым тілде суреттелген шығарма желісі оқырманды қызықтыра түседі.Ауыл табиғаты,ауылдың күйбің тіршілігі,балалардың өмірі көркем суреттелген,көрнекті шығарма.
Иә келісемін. Кітапта біз білетінде, білмейтінде, барлық деректер болады. А ң қол жеткізген ұлы игіліктерінің бірі – білім қазынасы.Ал білім қазынасының түп негізі – кітап. Кітап – а ң сан ғасырлық ақыл – ойының жемісі, тарихы мен тағылымының алтын сандығы. «Кітап» –алдыңғы ұрпақтың кейінгі ұрпаққа қалдырған рухани өсиеті. Кітап оқудан қалсақ, ой ойлаудан да қалар едік. Шекспир кезінде: «Кітап маған тақтан артық», деп текке айтпаса керек-ті. Бұл ойдан түйеріміз, адамға жан азығы, рухани байлық пен қатар жетістікке жеткізетін кілті ол – кітап. Білім нәрімен сусындататын, сан ғасырлық тарихымызды тануға, салт-дәстүрімізді дәріптеп, қастерлеуге, әдебиетімізді асқақтатуға, ата-баба ерліктерін дәріптеуге, барлығына себепкер ол – кітап! Ал енді бүкіл кітаптардың жиынтығы, халық пен кітапты байланыстыратын алтын көпір, ол әрине – «Кітапхана!».