Алаш баласының сабақ алатын, сабақ болғанда да ащы сабақ болатын тұстары аз емес, – дейді тарих ғылымдарының докторы Қадіржан Әбуев, – оның барлығы өткен тарихымызда тұнып тұр. Біз кешегі Кеңес заманында еріксіз тілімізді тістеп, бұл тақырыпты ашып айта алмай келдік. Сондықтан көптеген жастар бейхабар болып өсті. Рас, саяси қуғын-сүргінді көрген көнекөз қариялардың сыбырлап айтқан сырынан сыр ұққандар да аз емес. Қазақтың басына төнген қасірет «жығылғанға жұдырық» дегендей бірнеше рет қайталанып келіп отырды. Нәубеттің алғашқы жан түршіктірер зобалаңы 1921-1922 жылдары орын алғанын білеміз. Ал 1930-1931 жылдары кейбір деректерге қарағанда бір миллионнан астам адам алапат аштықтан қырылған. Бұл жайлы тарихи деректерді Омбының, Санкт-Петербургтің мұрағаттарынан кездестіруге болады.
құқығы
1-тапсырма. Ойтүрткі
1. Өз құқықтарыңыз туралы не білесіздер?
2. Жасөспірімдер құқығын қорғайтын қандай заң бар?
2-тапсырма. Құжаттан алынған үзіндіні оқыңыздар. Үзінді қай стиль түріне жатады?
13-бап. Әркімнің өз құқықтары мен бостандықтарын сот арқылы қорғауына құқығы бар.
14-бап. Заң мен сот алдында жұрттың бәрі тең. Тегіне, әлеуметтік, лауазымдық жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, діни көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне байланысты немесе кез келген өзге жағдаяттар бойынша ешкімді ешқандай кемсітуге болмайды.
15-бап. Әркімнің өмір сүруге құқығы бар.
16-бап. Әркімнің өз жекебасының бостандығына құқығы бар.
17-бап. Адамның қадір-қасиетіне қол сұғылмайды. Ешкімді азаптауға, оған зорлық-зомбылық жасауға, басқа да қатыгездік немесе адамдық қадір-қасиетін қорлайтындай жәбір көрсетуге не жазалауға болмайды.
18-бап. Әркімнің жеке өміріне қол сұғылмауына, өзінің және отбасының құпиясы болуына, ар-намысы мен абыройлы атының қорғалуына құқығы бар.
Қазақстан Республикасының Конституциясынан
3-тапсырма. Тірексызба арқылы адам құқықтары туралы ой бөлісіңіздер
4-тапсырма. Жас журналист ретінде жасөспірімдердің құқығы жөнінде зерттеу жүргізіңіз(болжаммен жазыңыз)
5-тапсырма. Журналистік зерттеу нәтижесі (алдыңғы тапсырма бойынша тақырыбын қойып, колледж сайтына шағын мақала жазыңыз
6-тапсырма.Абайдың қарасөзін түсініп оқыңыздар.Қандай тақырыпқа арналған.
...Адамның талап қылып ізденер қарызды ісінің алды - әуелі дос көбейтпек... Кімге достығың болса, достық шақырады. Ең аяғы ешкімге қас сағынбастық һәм өзіне өзгешелік беремін деп, өзін тілмен я қылықпен артық көрсетпек мақсатынан аулақ болмақ.
Бұл өзін-өзі артық көрсетпек екі түрлі! Әуелгісі - әрбір жаманшылықтың жағасында тұрып адамның адамдығын бұзатын жаманшылықтан бойын жимақтық, бұл адамға нұр болады.
Екіншісі - өзін-өзі өзгешелікпен артық көрсетпек адамдықтың нұрын, гүлін бұзад.
Үшіншісі-қастық қылмақ ,қор тұтпақ ,кемітпек.Олар дұшпандық шақырады. Һәм өзі өзгеше тұтатын демектің тұбі-мақтан.Әрбір мақтан біреуден асамын деген күншілдік бітіреді де ,күншілдік күншілдікті қозғайды.Бұл үш түрлі істің жоқтығы адамның көңіліне тыныштық береді...
7-тапсырма. Абай неге үндейді ? Адамның қандай әрекеттері достық ,ал қандай әрекеттері дұшпандық шақырыды екен? Мәтін мазмұны