1.Көгілдір ақ жайма жер-жиһан киіндіреді.(Аспан)
Голубая простыня весь свет одевает.(Небо)
2.Тұрады, дейін аспанға жетеді.
(Кемпірқосақ.)
Встанет, до небу достанет.
(Радуга.)
3.Кім төкпе жаңбырдың астында шаштарды суламайды?
(Шашсыз.)Кто под проливным дождем не намочит волосы?
(Лысый.)
4. Не мынадай : жұмсаққа деген қатты сұғынады, қарамастан және түйіршіктер қатар алқылдайды?
(Сеpьги.)Что такое: твердое в мягкое вставляется, и шарики рядом болтаются?
(Сеpьги.)
5. Қызыл бас
айлакер жұмыс істейді
(Тоқылдақ)Красная головка
работает ловко
(Дятел)
6. Аймақ көрікті, да жетпейсің.(Көкжиек)
Виден край, да не дойдешь.(Горизонт)
7. Неше бы не жеді, ешқашан тоқ болмайды.(От)
Сколько бы ни ел, никогда сыт не будет.(Огонь)
8. Мида жылайды, ал мидан бармайды.(Балшықшы)
В болоте плачет, а из болота не идет.(Кулик)
9. Бірді таста- - сау уысты алды.(Дән)
Одно бросил — целую горсть взял.(Зерно)
10. Қолмен, аяқтармен, ал в тауды лезет.(Қамыр)
Без рук, без ног, а в гору лезет.(Тесто)
Ақпарат беру жəне оны өңдеу
Адам ақпаратты сигнал немесе таңба түрінде беріп, өңдейді
жəне қабылдайды. Тірі табиғатта ақпарат беру жəне оны өңдеу үрдісі
жүзеге асып тұрады. Мысалы, бір жануарлар өздерінің жерлерін
қорғап, иісті белгілер қалдырып кетеді, сондықтан ол жерге басқа
114
жануарлар батып бара алмайды. Енді бір жануарлар иіс сезу мүшесі
арқылы сол бөгде иісті сезеді, сол себепті ол жерден кетуге мəжбүр
болады.
Ағаштар бір-біріне құрттардың шабуыл жасағаны туралы
мəлімет бере алады. Мұндай хабардан кейін олар қорғану үшін,
жапырақтарынан улы заттар шығарады, себебі бұл бейсаналы жаса-
латын үрдіс.
Адам ақпаратты кем дегенде үш деңгейде өңдей алады, атап
айтқанда: физиологиялық деңгейде (сезім мүшелері), саналы
деңгейде, бейсаналы деңгейде. Бұдан басқа адам өз ұрпақтарына ген
арқылы тұқым қуалау ақпараттарын береді, неге десеңіз ол тұлғаның
түп тегінің негізі болып саналады.
419-тапсырма. Мына сөздердің синонимдерін жазып, олармен
себеп-салдар мəнді салалас сөйлемдер құрастырыңыздар.
1. Сұрыптау. 2. Тасу. 3. Өңдеу. 4. Қабылдау. 5. Сақтау.
6. Шығару. 7. Қалдыру.
Объяснение: