Қазақстанның ежелгі қалалары – жазба деректемелер мен археологиялық материалдар нәтижесінде анықталған байырғы қоныс орындары, қала жұрттары. 6 – 9 ғасырларда Оңтүстік Қазақстан мен Оңтүстік-Батыс Жетісуда қала мәдениеті жақсы дамыды. Саяси жағынан бұл аймақтар түрік әулеттеріне бағынды және реті бойынша Батыс Түрік, Түргеш, Қарлұқ қағандықтарының құрамына енді. Бұл кезеңде көшіп жүретін жер аумағы шектеліп, көш жолдары қалыптасты, тұрақты қыстаулар мен жайлаулар орнығып, егіншілік пайда болды, отырықшы кедейлер тобы бөлініп, жекелеген рулық топтар отырықшылыққа көшті.
Қазір біздің өмірімізде көптеген компьютерлер бар. Әр дерлік отбасында дербес компьютер бар. Айтуынша, әлемде миллионнан астам компьютер бар. Сонымен, біз осы смарт машиналарсыз өмір сүре алмаймыз. Мен миллиондаған пайдаланушылармен компьютерлердің пайдалы екеніне келісемін.
Біріншіден, біз компьютерлер мен интернетті пайдаланып, көп ақпарат аламыз. Бұл әртүрлі ақпараттың әмбебап көзі. Бұл сирек кітапты іздеуден немесе мұғалімнен кеңес сұрағаннан әлдеқайда ыңғайлы және жылдамырақ. Екіншіден, компьютерлер сізге көптеген қызметтер ұсынады. Олар тек есептеліп қана қоймай, фильмдер, презентациялар жасау, өз өлеңдеріңізді құрастыру, суреттермен жұмыс істеу және т.б. көмектеседі. Үшіншіден, адамдарға қарым-қатынас жасауға көмектеседі. Мысалы, ескі күндердегідей хат жіберуден қарағанда, хат жіберу әлдеқайда жылдамырақ. Және, әрине, жүйе ешқандай қателіктер жібермейді және хат дұрыс мекен-жайға келеді, ал почта қызметкері конверттен айырылып қалуы мүмкін.
Бірақ кейбіреулер компьютерді қолдансаңыз, денсаулығыңызға зиян келтіресіз, әсіресе сіздің көзіңіз. Алайда, мен бұл пікірмен келіспеймін. Компьютерді пайдалану туралы арнайы ережелер бар: үзіліс жасап, көзге арнайы жаттығуларды орындаңыз. Егер сіз осы ережелерді ұстанатын болсаңыз, сізде денсаулыққа қатысты проблемалар болмайды.
Осы күрделі машиналар біздің күнделікті өмірімізде бізге көмектеседі. Және, менің ойымша, кез-келген адам уақытты сақтауды қаласа, компьютермен жұмыс істеуді білуі керек.
Қазақстанның ежелгі қалалары – жазба деректемелер мен археологиялық материалдар нәтижесінде анықталған байырғы қоныс орындары, қала жұрттары. 6 – 9 ғасырларда Оңтүстік Қазақстан мен Оңтүстік-Батыс Жетісуда қала мәдениеті жақсы дамыды. Саяси жағынан бұл аймақтар түрік әулеттеріне бағынды және реті бойынша Батыс Түрік, Түргеш, Қарлұқ қағандықтарының құрамына енді. Бұл кезеңде көшіп жүретін жер аумағы шектеліп, көш жолдары қалыптасты, тұрақты қыстаулар мен жайлаулар орнығып, егіншілік пайда болды, отырықшы кедейлер тобы бөлініп, жекелеген рулық топтар отырықшылыққа көшті.