Үсті тас, асты тас, Ортасында піскен ас. /Таба, нан/.
Үсті темір, асты темір, Ортасын ал да кемір. / Таба, нан/.
Былқ-былқ ,былқ семіз, Қабырғасы жоқ семіз. /Қамыр/.
Бар еді бір жұмбағым егін емес, Кісінің егейін десе ебі келмес. Барлық ел,елаттарға тегіс бірдей, Көтерсең ешнәрседен жеңіл емес. /Тұз/.
Өзі аппақ қардай, Шайға салсаң балдай. /Қант/.
Бір қазанның ішінде екі түрлі ас. /Жұмыртқа/.
Кішкене ақ шыныда екі түрлі су. /Жұмыртқа/.
Бір құдықтың екі алуан суы бар-ды, Қайнатса оның суы мұз болады. /Жұмыртқа/.
Әуеден айнала ұшқан бөдене екен, Бөденені біреу атып жеген екен, Еті арам, сорпасы адал немене екен? /Шай/.
Қаршығам өзі қансыз қолда қонар, Қиын жерден қуанып ауыз толар, Мен өзім қаршығамнан дән алыппын, Шешуі бұл жұмбақтың қандай болар? /Кесе, шай/.
Бір жерде бар дейікші сары бұлақ, Мақсаты адамзатқа нәсіп болмақ. Тып-тыныш өз жайымен тұрмаған соң, Байлаған екі жақтан тесіп құлақ , Ойнақтар ор текесі ортасында, Денесі басқалардан ұзынырақ. /Қымыз, саба, піспек/.
Сылдыр сұйық, анады, Ақ болса да қар емес, Шешуін кім табады? /Сүт/.
Жалғанда бір құдық бар суы тәтті, Қауғасын бес бәйтерек мықтап тартты. /Емшек сүті , бес саусақ/.
Қырымда бір құдық бар суы батпан, Сол суы шілде күні мұз боп қатқан. Сіресіп ба уырдай боп қатқан мұздың, Бетіне бетегесі шығып жатқан. /Айран/.
Әрі сусын, әрі дәрі , Емге ішеді жас пен кәрі. Малдың сүті ,елдің құты, Деп бағалар жұрттың бәрі . /Қымыз/.
Шиге жайып кептірген, Өзі қышқыл, түсі ақ , Сорсаң дәмді, түсі ақ , Жаңғақтай-ақ домалақ. /Құрт/.
Мың қойым суға жүзеді, Қойшысы бірге жүзеді. /Көже мен шөміш/.
Кішкентай құдығымның суы тәтті. /Жіліктің майы/.
Асты тақтай, үсті тақтай, Арасында асыл мақтай. /Жіліктің майы/.
Сол жай: кітап Ша оған әріптерді танысамын. (Әліппе)Асықтай құлаққа Бұралаң ұқсас, қарамастан Бізге постоять болар-болмас жұмсайды Қарамастан және жолға шық- жоғары шық-. (Үтір)Жаңа үйді қолда несу, қарамастан Үйдің есіктері - құлыпта. Мұнда тұрғындар қағаздар, қарамастан Барлық кереметтей маңызды. (Портфель) Мен биыл асығамын Көшеден үй: Мені үй күтеді Әңгімеші мылқау (Кітап) Қанаттармен, ал летит, қарамастан Тілмен, ал айтады. (Хат) Это книга не простая: По ней буквы изучаю. (Букварь)На крохотное ушко Похожа завитушка, Велит нам постоять чуть-чуть И отправляться дальше в путь. (Запятая)Новый дом несу в руке, Дверцы дома — на замке. Тут жильцы бумажные, Все ужасно важные. (Портфель) Тороплюсь я нынче С улицы домой: Ждет меня дома Рассказчик немой (Книга) Без крыльев, а летит, Без языка, а говорит. (Письмо)
Пейіш, тозақ таласар, таласуда баян бар,
Тозақ айтар: мен артық, менде Перғауын, Һаман бар.
Пейіш айтар: білмейсің, сенде қандай талғам бар?! –
Перғауын, Һаман сенде-дүр, менде Жүсіп, Кенған бар.
Тозақ айтар: мен артық, дүниепарас көп құл жүр,
Қолдарына салынған алмас кісен, от-шынжыр.
Пейіш айтар: мен артық, мен – Пайғамбар мекені,
Алдарында олардың: кәусар, һүр мен нөкері.
Тозақ айтар: мен артық, менде жөйіт, тарса бар,
Жөйіт, тарса тәндерін сансыз азап паршалар.
Пейіш айтар: мен артық, менде иманды құлдар бар,
Момындардың алдында шексіз нығмет – гүлзар бар.
Тозақ айтар: мен артық, залым құлдар бар менде,
Залымдарға беретін зәһар – менде, зәр – менде.
Пейіш айтар: мен артық, ғалым құлдар – төрімде,
Аят, Хадис, Құран бар ғалымдардың көңілінде.
Тозақ айтар: мен артық, алаяқ бар – қойнымда,
Оттан ескен кісен бар мұнафықтар мойнында.
Пейіш айтар: мен артық, менде – хақ жол тұтқандар,
Сопылардың көңілінде Зікір, Пікір, Сұбхан бар.
Тозақ айтар: мен артық, бейнамазды аяр бар,
Бейнамаздың мойнында жылан менен шаян бар.
Пейіш айтар: мен артық, менде – Дидар-Мұратың,
Жар Дидарын көрсетер бар Рахман – Рахым.
Тозақ сонда тақ тұрды, пейіш көкке самғады, ал,
Құл Қожа Ахмет, не білдің? –
Білдіруші Алла бар.