Шаршы топ алдында сөз бастау, сөйлеу әрине оңай емес. Мен алдымен тіл туралы сіздерге өз ойымды айтқым келеді. Дене мүшелерінде ең жеңіл қозғалатын тіл. Сондай ақ адам мүшелерінің ішінде ең пайдалысы да, ең залалдысы да тіл. Әсем сөзбен арадағы дұшпандықты жоя аласың, асыра сөйлеп, жан досыңнан айрылуыңда мүмкін. міне тіл арқылы жеткізетін сөздің құдіреті. Мен бүгін сол тілдің жақсы сөйлегендегі құдіреті туралы айтпақпын. Мысалы: дәрігер науқас адаммен алдына келгенде оның дертіне шипа табылатынын, оған оның сенуі керек екенін, жылы және қарапайым түсінікті сөзбен жеткізсе, науқас түзеле бастайды, ал, түбінде ауруыңыздың емі жоқ, бара беріңіз десе науқас дерттен емес құсадан қайтыс болар еді. Жас ұрпақты тәрбиелеуде де, егер балаға күнделікті жылы сөйлеп, сыйластық танытсаң, бала ұстамды, түсінігі бар болып өседі, ал күнде сен адам болмайсың деп айқайлап отырсаң, ол сәбиден жақсы адам шығуы екі талай. Міне, тілдің құдіреті, тілдің адам сезіміне әсер етуші құрал екендігінің дәлелі. Зейін қойып тыңдағандарыңызға рахмет.
1. Ауыспалы мағынада қолданылған сөз тіркесі
D) Суық хабар
2. «Қысқа жіп күрмеуге келмейді» тұрақты тіркесінің мағынасы
D) Кедейлік
3. Үндестік заңының түрлері
E) 2
4. Түбірлес сөздер қатары
B) Ас, асыл
5. Жай шырай қатары
E) Ауыр, ұзын
6. Етістіктен болған туынды сын есім
D) Шыдамды
7. Сұрау есімдігі арқылы жасалған сөйлем
C) Қандай қазақ ақын-жазушыларын білесің?
8. Есімдіктен жасалған бастауыш
C) Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін.
9. Фразеологиялық тіркестің мағынасы
Төбе шашы тік тұру
C) Қорқу.
10. Үнді мен ұяң дауыссыздар қатар келген сөз
E) Даниярды.
11. Дыбыс үндестігінің түрлері
A) Тоғыспалы, ілгерінді, кейінді.
12. Салт етістікті нұсқа
D) Әкеммен әңгімелесу
13. «Жуынды» сөзінің етіс түрі
D) Өздік.
14. Нақыл сөздердегі антонимдер
E) Ата-анадан өсіп ұрпақ таралған, жақсы-жаман болса, бала - солардан.
15. Сөйлемдегі мезгіл үстеу.
A) Жаздыгүні оқушылар демалысқа шығады.
16. Кейіпкердің назарын өзіне аудару мақсатында қолданылған сөзі бар нұсқа.
D) – Оның дұрыс, қызым. Жақсылардың ең жақсысы
17. Мәтіндегі «жақсылардың жақсысы».
A) Ұршық, кітап.
18. Негізгі ой айтылған сөйлем.
E) Дүниедегі мүліктің бәрі еңбекпен, өнермен, біліммен табылады.
19. Мәтіннің негізгі идеясына қарама-қарсы мағынадағы мақал-мәтел
B) Жалқаулық – жаман ауру.
20. Мәтінде кездесетін адамның жас атауы
E) Бойжеткен