7-тапсырма. Жұптық жұмыс. «Толықтыру» ойыны. Әр жұп байырғы ғұн патшасы Еділдің ерліктерін; Ұлы дала көшпенділерінің адамзатқа
бергенін; еуропалықтардың ғұндардан не үйренгенін топтап жазсын.
Жазғандарыңды келесі жұпқа беріп, бір-біріңді толықтырыңдар.
Баяндаңдар.
Еуропалықтардың
Ұлы дала
Байырғы ғұн патшасы
ғұндардан
көшпенділерінің
Еділдің ерлігі
үйренгендері
адамзатқа бергені
1. Еуропаға жорық жасады; 1. Соғыс өнерін үйренді; 1. аттың жүгенін ойлап тапты;
2.
2.
Табиғи алманың жер шарында бізге 36 түрі белгілі, олардың 10— 12-сінің шаруашылықтық маңызы бар. Қазақстанда, негізінен, Сиверс алмасы, Недзвецкий, қырғыз алмасы өседі. Алманың жаздық, күздік, қыстық сұрыптары бар. Алма ағашының өмір сүру ұзақтығы 20—100 жыл, биіктігі 4—10 м болады. 3—12 жылда жеміс береді, әр гектардан шамамен 100—300 ц өнім алынады. Тұқымынан және өсімді (вегетативті) жолмен көбейеді. Тұқымынан көбейту бұлама алуда және селекцияда қолданылады.