-Сәлем, Айдана!
-Сәлем, Мұрат.
-Айдана саған бір сұрақ қояйын дегенмін.
-Сұрағыңды қоя бер.
-Айдана,сен Абай Құнанбаев туралы қандай мәліметтер білесің?
-Мен Абай атамыз туралы көп мәлімет білемін және өлеңдерін де сүйіп тыңдаймын.
Мен Абай Құнанбаев туралы мынандай мәліметтер естігенмін:Абайға дейінгі қазақ поэзиясы ауыз әдебиеті
дәстүрлері негізінде, жеке ақындар шығарма-
шылығы арқылы дамыды.Абаймен бірге қазақ
өміріне, өнеріне, мәдениетіне жаңа бағыт келді.
-Мен сенімен толықтай келісемін.Сонымен қоса,Өзінің ерекше қабілеті мен зейіні, зор
ықыласпен үйренуі арқасында Абай орыс тілін де
меңгеріп алды.
-Иә,Абай орыс әдебиеті мен
қазақ әдебиетінің арасына дәнекер болды.
-Әсіресе Пушкин, Лермонтов
поэзиясын терең білді.
-Дұрыс айтасың Айдана!Өзің Абай атамыз туралы көп біледі екенсің!
-Көп рахмет,сенде жақсы біледі екенсің.
-Жарайды маған кету керек,сау бол!Мәліметтеріңе рахмет.
-Жақсы сау бол!Сағанда рахмет!
Көкек
Көкектің сайрауы күннің ашық, все температурасының біршама жоғары болатындығынан дерек береді.
Сарғалдақ
Сарғалдақ мысықтың мияулағанындай дауыс шығарса, күннің бұлыңғыр болатындығынан, егер сыбызғының дауысындай үн шығарса, күннің ашынлатыынані дерекередк.
Үкі
Үкі жаз, күз маусымында, күн шыққан кезде немесе ақшам уағында арт-артынан 2-3 рет жылағандай дауыс шығарса әрі бұтақтан-бұтаққа қонып тыным таппаса, күн бұанатыінередраны.
Сақау кептер
Сақау кептер ағаш бұтақтарына бүгініп алып, мойынын ерекше созып сайраған к дауысы булығып шықса, күн бұлтты болып, жаңбыр жауатынды болынан, егер олень мойнын табиғсы бтатарына, а также егер оліна мойнын табиы блісынан, егер олл мойнын табиы
Арға
Қарға ұдайы жоғары дауыспен қарқылдаса, 1–2 күннен кейін, қатты жаңбыр жауатындығынан, егер даусы арлыққанша қарқылдаса, ұзақ өтпей-ақ жабырдынатынаты.
Сауысқан
Сауысқан таңертең қора маңындағы ағаштарға қонып алып шықылықтас немес жерге түсіп шықылықтай секектеп жүрс, күн ашық болатындығынан, егер ағаш басынд бір ұшып, бір қонып тынымсыз шықылықтас, күн бұлттап, жауын-шашын болатынынан дерек береді.
Торғай
Күн ашық күндері торғайлар таң-сәрід топтанып ұшып, тамғ немес ағаш бұтақтарын қонып сайрас, күннің үздіксіз ашық болатындығынан, егер торғайлар бүрісіп, қанат-жүндерін үрпитіп, дамылсыз шырылдай беретін болс, ұзақ өтпей-ақ күн бұлттап жаңбыр жауатындығынан дерек береді.
Бақа
Бақа әдетте құрғақ ыстық ауа райын жақсы көреді. Жаңбыр жауудың алдында күн бұлттап, ауаның ылғалдылығы барған сайын арта түседі. Бұл кезде терісі арқылы тыныс алатын бақаның тыныс алуы кедергіге ұшырайды да, беталды бақылдай береді. Міне бұл қатты жаңбыр жауатындығын көрсетеді.
Құмырсқа
Құмырсқалар илеуінен биік жерге көшсе, жаңбыр жауатындығынан дерек береді. Жаңбыр жауудың алдында ауаның ылғалдығы артып кететіндіктен, құмырсқалардың ұясының іші ылғал әрі тымырсық болады. Бұл кезде құмырсқалар биік жерге көшіп, ылғалдан сақтанады.
Өрмекші
Өрмекші, өзі тоқыған торының жағасына барып алса, жаңбыр жауады. Егер тордан шығып, жаңа тор тоқи бастаса, күннің ашық, ыстық болатынынан дерек береді.
Бал арасы
Бал аралары таң сәріде ұясынан ұшып шақс, сол күні күннің ашық болатындығынан, гүл шырынын жиып, ұясынано йте кеш қайтс, 2-ші күні де күннің ашық болатындығынан, егер бал арасы алысқа кетпей, ұясына қайт-қайт кіргішть берсе немес ұясына кіріп алып, қонақтас ертеңінде жаңбыр жауатындығынан дерек береді.
Шығыстың ғұлама ойшылы Әбу Насыр әл-Фараби 870 жылы бүгінде Отырар аталатын, Арыс өзенінің Сырға барып құятын сағасындағы Фараб қаласында дүниеге келді (қазіргі Оңтүстік Қазақстан облысындағы Отырар қаласының маңайындағы ортағасырлық қала). Фарабидің толық аты-жөні Әбу-Насыр Мұхаммед Иби Мұхаммед ибн Ұзлағ ибн Тархан Әл-Фараби. Әл-Фараби түрік тайпасының дәулетті бір ортасынан шыққаны бізге мәлім, бұған дәлел оның толық аты жөнінде "Тархан" деген атаудың болуы. Туған жері қазақтың ежелгі қаласы Отырарды арабтар Барба-Фараб деп атап кеткен, осыдан барып ол Әбу Насыр әл-Фараби, яғни Фарабтан шыққан Әбу Насыр атанған. Сол тұста өмір сүргендердің қалдырған жазбаларына қарағанда, Отырар қаласы IX ғасырда тарихи қатынастар мен сауда жолдарының торабындағы аса ірі мәдениет орталығы болған.
Әбу Насыр бала күнінен ғылымға үйір болып өсті, оның бақытына қарай сол заманда Отырарда аса бай кітапхана бар еді. Әл-Фараби парсы, грек тілдерін үйренеді, осы тілде ғылыми трактаттар оқиды. Фараб пен Бұқарада бастапқы білім алған соң әл-Фараби өз білімін жетілдіру мақсатында Бағдатқа аттанады. Фарабидің дүниетанымының қалыптасуына Мерв мектебінің ғылыми дәстүрлері мен философиялық бағдарлары өз әсерін қалдырды. Бағдадта әл-Фараби ғылым мен әртүрлі пәндерді оқиды. Білімге деген құштарлығының арқасында әл-Фараби сол уақыттағы ғылым мен білімнің ордасы саналған Дамаск, Халеб, Каир, Шаш, Самарқан, Бұхара, Мерв, Нишапур, Рей, Хамадан қалаларында да болып, білімін үнемі жетілдірумен болды. Сол қалаларда оқыды, еңбек етті. Шығыстың осы шаһарларында ол өз дәуірінің ең көрнекті ғалымдарымен, көркем сөз деректерімен танысады. Олардан тәлім-тәрбие алады.
Әл-Фараби – көрнекті ойшыл, өзінің замандастарының арасындағы ең ірі ғалым, философ және шығыс аристотелизмінің ең ірі өкілі. Өзінің білімділігі мен сауаттылығының арқасында "Екінші Ұстаз" атауына ие болды. Әл-Фарабидің шығармашылық мұрасы орасан зор (150-ге жуық философиялық және ғылыми трактаттар), ал оның айналысқан ғылыми салалары ол – философия мен логика, саясат пен этика, музыка мен астрономия. Ғылыми еңбектерінің ең әйгілісі "Қайырымды қала тұрғындарының көзқарастары жайлы трактат" деп аталады. Оның атақты “Музыка туралы үлкен трактат” деген шығармасы әлемнің көптеген тілдеріне аударылған.
Әл-Фараби философия саласы бойынша грек ойшылы Аристотельдің "Категориялар", "Метафизика", "Герменевтика", "Риторика", "Поэтика", бірінші және екінші "Аналитика", "Топикасы" және т.б көптеген еңбектеріне түсініктемелер жазды.
Әбу Насырдың Платон және Аристотель философиясындағы идеяларға арналған кітабы оның философия саласындағы аса көрнекті ғалым екенін әрі философия пәнін терең меңгергенін дәлелдейді. Фараби Аристотельдің әлеуметтік-қоғамдық идеяларын дамыта отырып, өз тарапынан да “Кемеңгерлік меруерті”, “Ізгі қала тұрғындарының көзқарасы”, “Мәселелердің түп мазмұны”, “Ғалымдардың шығуы”, “Бақытқа жету”, “Азаматтық саясат”, “Мемлекеттік қайраткерлердің нақыл сөздері” сияқты көптеген сындарлы философиялық еңбектер жазған. Фараби бұл еңбектерде дүние, қоғам, мемлекет, адамдардың қатынастары туралы заманнан озық тұрған пікірлер, пайымдаулар айтады.
Әл-Фарабидің еңбектері күні бүгінге дейін өз мән-маңызын жоғалтқан жоқ. Әл-Фарабидің мемлекет, ел басқару жөніндегі тұжырымдары, әлеуметтік-этикалық саяси көзқарастары бүгінгі қоғам үшін де айрықша маңызды. Оның еңбектері еуропалық Ренессанстың өрлеуіне үлкен ықпал етті. Фараби Шығыс пен Батыстың ғылымы мен ежелгі мәдениетін табыстыруда зор рөл атқарды.
Объяснение:
омирбаяны