Сіздерге өз саяхатымды айтып берейін. Мен Алматы, Көкшетау қалаларына саяхат жасаған болатынмын. Алматыда тауға шықтық. Мәссаған, қандай қызықты болғанын сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес! Таулары өте биік, кішкене ған суықтап қалғаным болмаса күнім өте керемет өтті. Тау басындағы қарлар оған көрік беріп тұр. Келесі күні өзенге бардық. Өзені де өте тұнық, таза. Айналамыз құстар мен жануарларға, балықтарға толы болғанына қарамастан мүлгіген тыныштық. Көкшетауда біз Оқжетпес тауына бардым ол жер маған тіптен керемет әсер қалдырды. Тау беткейлеріндегі ормандар щалың, өзімді нағыз табиғаттың құшағына еніп кеткендей сезіндім. Айта берсем, еліміз Қазақстанның әрбір жері көркем, табиғаты сұлу, ауасы таза. Ол жерлердегі демалыс орындары да жанға жайлы, Адамдары көңілге жылу ұялатады...
Күлтегін Құтлық (Елтеріс) қағанның екінші ұлы, Білге қағанның (Могилян) туған інісі. Шешесі Елбілге қатұн. Жеті жасында әкесі Құтлық (680-692 жж. билік құрған) қайтыс болады. Қаған тағына оның інісі Қапаған (692-716 жж.) отырады. Күлтегін мен Білге, Қапағанның інісі Бөгүні (716ж.) тақтан тайдырып, қағандық билікті Білге қолына (716-734жж.) алады.
Тарихи деректерге қарағанда, Күлтегіннің он жасында ер атанып, алғаш көзге түскен соғысы – 694 жылғы Жау жыу және Дин жыу аймақтарында болған соғыс. Қапаған осы соғыста 90 мың тұтқынды қолға түсірген. Міне, осыдан былай Күлтегіннің ерлік жолы басталады. Тарихи деректер сол кездегі ел тәуелсіздігін сақтап қалу жолында болған қырғын соғыстардың бірде-біреуінің Күлтегінсіз өтпегенін аңғартады.
Батыр 47 жасқа жетіп, қаза тапқанда, төрткүл дүниеден түгел елшілер келіп, рухына тағзым етіпті. Басына ел тарихын жазып, алып ескерткіш орнатыпты. Сол ескерткіштің ғылыми көшірмесі бұл күнде тәуелсіз еліміздің астанасында, Еуразия Ұлттық университетінің бас ғимаратының төрінде тұр.
Материалды көшіріп жариялау үшін редакцияның немесе автордың жазбаша, ауызша рұқсаты қажет және «Әдебиет порталына» гиперсілтеме берілуі тиіс. Авторлық құқық сақталмаған жағдайда ҚР Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы заңымен қорғалады. Эл. пошта: [email protected] 8 (7172) 79 82 06 (ішкі – 112) © adebiportal.kz
https://adebiportal.kz/kz/news/view/kultegin_zhiri_erkin_adebi_nuska__1488
Объяснение
не это ?