Аюлар— жыртқыштаротрядына жататын аң. Олардың денесі шомбал, басы үлкен, құлағы кішкентай, құйрығы қысқа (қалың жүнінен көрінбейді). Жүні бір түсті, қоңыр, қара не ақ, аяғы бес саусақты, тырнақты болады. Иіс сезу қабілеті жақсы жетілген. Қазір олардың ақ аю, ақтөсті аю, қоңыр аю, барибал,ерінді аю, малай аюы, көзілдірікті аюжәне үлкен панда деген 8 түрі кездеседі. Ақ аю Солтүстік Мұзды мұхит жағалауында тіршілік етеді. Оның дене тұрқы 3 м-дей, салмағы 400 – 700 кг-дай. Суда өте жақсы жүзеді, сүңгиді, табаны жүнді болғандықтан мұз үстінде таймайды. Ит балықпен, әсіресе каспий итбалығымен (нерпа) қоректенеді. Ақ аю екі жылда бір балалайды,қонжықтары енесімен 1,5 жылғадейін жүреді. Ақ аю Халықаралық табиғат қорғау одағының «Қызыл кітабына» енгізілген (1976 жылы). Ал Қазақстанда Тянь-Шань, Жоңғар Алатауы, Тарбағатай, Сауыр жәнеАлтай тауларында аюдың 2 түр тармағы (қоңыр аю, Тянь-Шань қоңыр аюы) мекендейді. Қоңыр аюдың дене тұрқы 2 м-дей, салмағы 150 – 200 кг-дай, түсі қоңыр, қара қоңыр болады. Өзінің мінез құлқы жағынан бейқам, момын, қорқақтау келеді, орман ішінде адам көзіне көрінбейді. Ол адамның өмірі үшін қауіпті емес. Қорек талғамайды. Аюлар үш жасында жыныстық жағынан жетіледі. Ұйығуынан 7 ай өткен соң, 2 – 4 қонжық табады. Қаңтар, ақпан айларында жаңа туған қонжығының салмағы 300 – 600 г болады. Енесінің сүтімен 4,5 – 5,5 айғажуық қоректенеді, бір-екі жыл енесімен бірге жүреді. Аюлар 30 – 40 жылдай тіршілік етеді. Буаз аю жеке жүреді, қыста үңгірінде жалғыз жатады. Күзге таман бойына 50 кг-ға жуық май жинап, қатты семіреді де, қысқа қарай ұйқыға кетеді. Егер қажетті май қорын жинай алмаса, ұйқыға жатпайды. Аю – бағалы аң. Ол майы және шипалық қасиеті барөті үшін ауланады. Семіз аюдан 120 кг ет, 50 кг-дай витамині мол май алуға болады. Аю жабайы тұяқтыаңдарға, үй малдарына, сондай-ақ адамға да шабуыл жасайды. Бал омартасына түсуді жақсы көреді. Қоңыр аюлар кәсіптік аң ретінде ауланып келді. Қазір оларды аулауға тыйым салынған.
Сарыарка (Казахский мелкосопочник) - место расположения Центральный Казахстан, протяженность с запада на восток - 1200 км, средняя высота гор - 500-600 м, на западе ширина мелкосопочника достигает 900 км, на востоке - 350 км. На севере Сарыарка граничит с Западно-Сибирской равниной, на юге - с озером Балхаш и пустыней Бетпак-Дала, на востоке сливается с горной системой Саур-Тарбагатай, на западе примыкает к тургайскому плато. К числу наиболее высоких гор Казахского мелкосопочника относятся: Аксорган (1565 м), Каркаралинские (1403 м), Чингизтау (1305 м), Улытау (1133 м). Жемчужиной Сарыарки является Щучинско-Боровская курортная зона. Местные жители не без основания называют этот край «казахстанской Швейцарией», так как здесь в окружении красивейших гор Казахского мелкосопочника располагаются прозрачные голубые озера, являющиеся излюбленным местом отдыха туристов из стран СНГ.
Мугоджары - невысокая каменная гряда, являющаяся южным отрогом Уральских гор. Наивысшая точка Мугоджар - гора Большой Боктыбай (657 м). Протяженность гряды составляет 450 км с севера на юг. На западных склонах Мугоджар берут свое начало реки Шийли и Терисбутак, которые в дальнейшем при слиянии образуют р. Орь (левый приток Урала). К югу от каменной гряды простирается песчан ая пустыня Большие Барсуки, отделяющая Мугоджары от Аральского моря.
