Үш жүз алпыс бес жасадым болып жуан, Қырық сегіз қызды болдым бір алуан. Қатар өскен бар менің он екі ұлым, Бір ұлым бар олар да ерек туған. /Бір жыл, қырық сегіз жұма,он екі ай,бір ай/.
Ойдан шықты бұл жұмбақ, Ойшыл ерлер ойлан тап. Өзгермейді өзінен Бұл жаһанда бір дарақ. Ол дарақтын бойында Дәл он екі бар бұтақ. Бұтақтардың басында, Үш жүз алпыс жапырақ. Жапырақты қарасақ, Бір жағы қара, бір жағы ақ, Бұл жұмбақты кім шешсе, Болсын дейміз жасы ұзақ. /Жыл он екі ай,үш жүз алпыс күн, күн мен түн/.
Үш жүз алпыс бес шығыршық, Қырық сегіз тығыншық, Аққу жылына екі рет балалайды. /Үш жүз алпыс бес күн,қырық сегіз жұма,екі айт/.
Үш жүз алпыс алты анасы, Қырық сегіз болар баласы. Он сегіз бөлек ұясы, Ішінде екі ақ жұмыртқасы. /Жыл,бір жылдағы апта,күн,ай/.
Үй артында бір дуан, Бір ұлы бар ханға дуан, Қырық сегіз қызы бар, Бәрі жуан. /Бір жыл,бір ай ораза,бір жылдағы қырық сегіз жұма/.
Тауда дарақ, екі бұтақ, Біреуі гүлді, біреуі гүлсіз. /Жыл, жаз, қыз/.
Келеді үлкен алып аузын ашып, Жүреді он екі аяқ қадам басып, Отыздан әр бірінде саусағы бар, Құтылмас ешбір адам одан қашып. /Жыл, он екі ай, отыз күн/.
Базардан бір текемет алдым сатып, Алты айдай текеметте жүрдім жатып. Бұл іске мен ғажайып болып тұрдым, Қалды ғой алты айдан соң айран қатып. /Жаз бен қыс/.
Басына биік таудың бітеді раң, Жайлайды ол раңды екі түрлі аң. Қолына өткір семсер қылыш алып, Шығады аң аулауға салып ұран. Ат мінген бұл екеуі жүгендемей, Дүниені кетпекші емес түгендемей, Астында екеуінің аты бар, Құрығы шолақ болған бөгендемей. /Жыл, жаз, қыс/.
Қазақтың ұлы акыны Абай (Ибраһим) Құнанбаев 1845 жылы бұрынғы Семей облысы, Абай ауданы, Шыңғыс тауының етегінде,, туған. Шыққан ортасы — аукатты, Тобықты руының белгілі ел билеушілері бол-ған. Әкесі Құнанбай кезін-де болыс, аға сұлтандық қызметтер атқарған. Ал, атасы Өскенбай, арғы атасы Ырғызбай — өз заманының атақты билері. Кұнанбайдан — Құдайберді, Тәңірберді (Тэкежан), Абай, Ысқак, Оспан, Қалиолла (жас кезінде өлген), Ысмағұл деген жеті балатуған. Солардын ішінде Абай жас кезінен-акерекше көзге түсіп, келешегінен үлкен үміт күттірген| Сырт көзге мо-мын және сөзге иланғыш, аңқау Абай жас кезінен өлең, әңгі-меге әуес болады, ертегі-аңыздарды құмарта тындайды. Әжесі Зере мен анасы Ұлжанның аузынан естіген ертегі-аңыздар — Абай сусындаған халық әдебиетінің алғашқы үлгілері. Кішірек кезінде ауыл молдасынан аздап сауат ашқан Абайды әкесі он жасында Семейге оқуға жібереді. Әуелі ол Ғабул-Жаппардың, кейін Ахмет-Ризаның медресесінде оқи-ды. Болашак ақын өзімен сабақтас шәкірттерден анағүрлым үздік оқыған. Мектепте жүргізілетін дін сабағын жеңіл меңгеріп, араб, парсы тілдерін үйренеді, бос уақытын кітап оқуға, өз бетімен ізденуге жүмсайды. Шығыстың калассик акындары: Низами, Сағди, Хафиз, Фзули шығармаларымен, ертегі, дастан қиссаларымен Абай осы кезде танысқан. Балалық шағындағы өлең жазамын деген талабын: Фзули, Шәмси, Сәйхали, Науаи, Сағди, Фирдауси, Хожа Хафиз-бу һаммәси, Мәдәт бер я шағири фәрияд! — деп, Шығыс ақындарыма сиынудан бастауы да Абайдың оларға деген сол кезйегі ынтасынбайқатады. Медреседегі діни уағыз-дармен шектеліп қалмай, араб, парсы, түркі тілдерін игеру арқылы шығыс клас-сиктерін оқып-үйренуге жетуі — Абайдың аса зор табысы.
Қырық сегіз қызды болдым бір алуан.
Қатар өскен бар менің он екі ұлым,
Бір ұлым бар олар да ерек туған.
/Бір жыл, қырық сегіз жұма,он екі ай,бір ай/.
Ойдан шықты бұл жұмбақ,
Ойшыл ерлер ойлан тап.
Өзгермейді өзінен
Бұл жаһанда бір дарақ.
Ол дарақтын бойында
Дәл он екі бар бұтақ.
Бұтақтардың басында,
Үш жүз алпыс жапырақ.
Жапырақты қарасақ,
Бір жағы қара, бір жағы ақ,
Бұл жұмбақты кім шешсе,
Болсын дейміз жасы ұзақ.
/Жыл он екі ай,үш жүз алпыс күн, күн мен түн/.
Үш жүз алпыс бес шығыршық,
Қырық сегіз тығыншық,
Аққу жылына екі рет балалайды.
/Үш жүз алпыс бес күн,қырық сегіз жұма,екі айт/.
Үш жүз алпыс алты анасы,
Қырық сегіз болар баласы.
Он сегіз бөлек ұясы,
Ішінде екі ақ жұмыртқасы.
/Жыл,бір жылдағы апта,күн,ай/.
Үй артында бір дуан,
Бір ұлы бар ханға дуан,
Қырық сегіз қызы бар,
Бәрі жуан.
/Бір жыл,бір ай ораза,бір жылдағы қырық сегіз жұма/.
Тауда дарақ, екі бұтақ,
Біреуі гүлді, біреуі гүлсіз.
/Жыл, жаз, қыз/.
Келеді үлкен алып аузын ашып,
Жүреді он екі аяқ қадам басып,
Отыздан әр бірінде саусағы бар,
Құтылмас ешбір адам одан қашып.
/Жыл, он екі ай, отыз күн/.
Базардан бір текемет алдым сатып,
Алты айдай текеметте жүрдім жатып.
Бұл іске мен ғажайып болып тұрдым,
Қалды ғой алты айдан соң айран қатып.
/Жаз бен қыс/.
Басына биік таудың бітеді раң,
Жайлайды ол раңды екі түрлі аң.
Қолына өткір семсер қылыш алып,
Шығады аң аулауға салып ұран.
Ат мінген бұл екеуі жүгендемей,
Дүниені кетпекші емес түгендемей,
Астында екеуінің аты бар,
Құрығы шолақ болған бөгендемей.
/Жыл, жаз, қыс/.