Тәні саудың - жаны сау Спорттың адам өмірінде алатын орны зор екендігін бәріміз де білемін , Спортпен айналысқан адамның денсаулығы мықты және өзі шыдамды болады . Біздің ата бабаларымыз « Тәні саудың – жаны сау » – деп бекер айтпаған . Спорттын кай түрімен болса да айналысу адамның қабілетіне байланысты болады . Бұл туралы ұлы ойшыл Ибн Сина да өз шығармаларында айткан , Ол сондай - ақ спортты мағынасына қарай женіл немесе ауыр , ұлын не қыска сияқты бірнеше түрге бөлген . Денсаулық пен өмірді дамыту үшін кем дегенде спорттың 33 түрінен жаттыгу жасау керектігін айткан . Елбасы Н. Ә . Назарбаев өзінің « Қазақстан – 2030 » стратегиялық бағдарламасында халықты салауатты өмір салтына ынталандыруды басым бағыттын бірі ретінде атап көрсетті . Сондай - ақ Президентіміздің қолдау мен 2003 жыл - денсаулыс жылы болып жарияланған . Расында да , бүгінгі таңда еліміздің аксакалдарынан кішкентай баласына дейін дене тәрбиесіне ерекше мән беруде , Адамзат өмірге келген соң өмірін қалай болса солай өткізбеуі тиіс . Яғни адам саналы да жаркын омір сүруі кажет . Ол үшін ең алдымен ата - бабамыз айтып кеткендей : « Бірінші байлық – денсаулык . Екінші байлык — ақ жаудык . Үшінші байлык — он саулық » - демекші , ең алдымен саналы да жарқын өмір сүру үшін денсаулық кажет . ( 169 сот )
Ұ. о-дың кейбір түрлері төмендегідей: Бөрікпен ұру. Қырағылыққа, мергендікке баулиды. Ойынға бірнеше бала қатысады. Алдымен ескі бөрік домалақтала буылады. Ойыншылардың бірі бөрікті қорғауы, қалғандары оны қорғаушыдан алып кетуі тиіс. Бөрікті ұстаған қорғаушы келесі ойыншыны бөрікпен ұрып дәл тигізсе, ол “ұрушыдан“ қашушыға айналады. Тобық жасыру. Сақтыққа, ұқыптылыққа баулитын ойын. Бұған екі адам қатысады. Ертеректе мұны қайнысы мен жеңгесі, балдызы мен жездесі, құрбы қыздар мен жігіттер ойнаған. Шарты: екі ойыншының өзара келісімі бойынша тобықты біреуі жасырады да, екіншісі қай уақытта және қандай (немесе кез келген) жағдайда сұрайтынына уәделеседі. Белгілі мерзімде тобықты сұрағанда, жасырушы өз бойынан (қалтасынан, саусақтарының арасынан) алып берсе ұтқаны, ал тауып бермесе ұтылғаны. Келісім бойынша ұтқан адам бәске тігілген затын алады. Тұтқын алу. Ойыншылар тең екі топқа бөлінеді. 1-топтың ойыншылары тізбекке тұрып, бір-бірлеп: ал-алай, бұл-алай, сол-алай деп әндетіп, 2-топ жасаған “қолкөпірдің” астынан өте бастайды. Ал “көпір” жасаушы жақ олардың әрқайсысына бір-бірден тас немесе бас киім ұстатады да, атын айтқызады. Бұлардың есіміне өздері шырқаған әндегі “ай” қосылады. Мыс., Нұрқан-ай, Алтын-ай, Күміс-ай. Егер есімін қосылып айта алса, көпірден өтеді, айта алмаса оның көзін таңып “тұтқынға” алып, өз тобына қосады. Осылай қолға түскен “тұтқындар” топ ортасында өнер көрсетеді. Ойын шарты бойынша әр ойыншы ең аз дегенде бір реттен ортаға шақырылады. Түйілген орамал. Ойын жүргізуші “бір, екі, үш” деп дауыстағанда, ойыншылар жан-жаққа бытырап кетеді. Оның біреуінің қолында түйілген орамал болады. Ойын жүргізуші соны қуалайды. Ал ойыншылар орамалды бір-біріне лақтырып, қуғыншының қолына тигізбеуге тырысады. Орамалмен ұсталған ойыншы көпшіліктің ұйғаруымен ортаға шығып, өнер көрсетеді. Түйе-түйе. Ойыншылар екі топқа бөлінеді. 1-топтың адамдары — адамдары — бірі інген де, қалғандары боталар. 2-топтың ойыншылары ойын жүргізушісінің әмірімен жан-жаққа бытырайды да, інгеннің боталарын бір-бірлеп ұрлайды. Барлық ботадан айрылған інген боздап, қайғылы, зарлы да мұңды ән шырқайды, сөйтіп, “қарақшы” топқа тап болады. Осы кезде ойыншылардың барлығы бір жерге жиналады. Ботасын ұрлаған “қарақшылар” қалай қарсы алғандығына қарай інген оларға жаза қолданады. Бұдан кейін інген мен боталардың орнына өзге адамдар шығады да, ойын жалғаса береді.
Қазақ ұлттық ойыны, онда ершігі қалу және атпен бар біледі ешкімді болады қатысуға - tymaka құлатқаны. tymak - Полюс биіктігі салт жерге кептеліп және оның бас киімнің үстіне артық емес. ойында қатысушылар, содан соң мықтап қолдар Қамшының ішіне завязанными және ескере отырып, tymak орын көрсетеді. Осыдан кейін, бір жерде шабандозы твист, және сөздерді көрейік: «tymak төмен түсіріңіз, өтіңіз Енді келіңіз». ойыншы хост шешуге үш әрекеттен, ол болады, бірге tymak нокаутқа жоқ болса, оған тағы бір рет конкурсқа қатысуға құқық береді Әнді немесе импровизация, ән. қатысушылардың саны ойын ғана шектелмейді, сіздің сәттілік көріңіз аласыз Мініс ат бар кез келген адам.
