ТЕЕЕЗ Қ.ТАРИХ ТЖБ 4-тапсырма. Мәтінмен жұмыс:
Абылай бүкіл ішкі саяси қызметібір орталықтан басқарылатын тәуелсіз мемлекет құруға
бағытталды... Ш.Уәлиханов былый деп жазды:«Қазақтардың аңыз әңгімелерінде Абылай
айырықша қасиеті бар киелі, керемет құдірет иесі болып саналады. Ешбір ханның Абылайдай
шексіз билікке қолы жеткен жоқ»... Ресейдің қол астына өтуді қабыл алғанына қарамастан ,
ол іс жүзінде Ресейге мүлде тәуелсіз ішкі және сыртқы саясат жүргізді... Патша үкіметі
Абылайды тек Орта жүздің ханы деп таныды. Абылай ант қабылдап және патшаның сенім
грамотасы мен тарту-таралғыларын тапсырудың салтанатты рәсіміне барудан бас
тартты.Өйткені: «Мені хан етіп сайлаған халқымолай болса, орыс патшасының тағына
тағзым етіп, ант беруге міндетті емеспін», - деп білді.
Абылай ханға бір орталықтан басқарылатын мемлекет құрудың сәті түсті. 1771 жылы
Түркістан қаласында қазақтың бүкіл үш жүзінің ханы болып жарияланды. Бұған жоңғарлар
мен Еділ қалмақтарын талқандаудағы үлесі игі ықпал етті.
1. Абылай ханның азаматтық тұлғасына сипаттама беріңдер:
1
2
2. Ш.Уәлихановтың пікірімен келісесің бе? Қазақтың қай ханын Абылаймен теңестірер
едің?
1
2
3. Абылай хан шексіз билікке қалай қол жеткізді?
1
2
Бұл туынды драма болғандықтан кейіпкерлердің сөйлеген сөздері мен іс-қимылдары интонация мен сезімге толы болып табылады. Басты кейіпкер - Қамажай, алдынан шыққан қиыншылықтарды көтере білген, бауырларына қамқор жан туралы айтылады. Драмада Қамажайдың өмірге құштар жан екенін байқаймыз. Ата-анасынан жастай айырылған ол - өз өмірін тек бауырларына арнаймын деп жеке өмірі жайлы ойлауды қояды, оны Қабен атты жігітке " Қабен ол...ол қиын сияқты, бауырларымды қиып тастай алмаймын, олар әлі мен үшін бала, өздігінен өмір сүретініне күмәнім бар..." деп ұсынысына кері жауап қайтарғанынан білеміз. Драмада Ремаркалар тобының аздығы (Ремарка - қысқа түсіндіру түрінде келетін автор сөзі) бірден көзге түседі. Сондықтан Шығарма шиеленісті түрде жазылған, әрі терең философиялық мағынаға ие. Көп адамның сұранысын тудыратын шығарма.