Жас бала анадан туғанда екі түрлі мінезбен туады: біреуі - ішсем, жесем, ұйықтасам деп тұрады. Бұлар - тәннің құмары, бұлар болмаса, тән жанға конак уй бола алмайды. Һәм өзі өспейді, куат таппайды. Бiреуi - білсем екен демеклік. Не көрсе соған талпынып, жалтыр-жұлтыр еткен болса, оған қызығып, аузына салып, дәмін татып карап, тамағына, бетіне басып карап, сырнай-керней болса, дауысына ұмтылып, онан ержетіңкірегенде ит үрсе де, мал шуласа да, біреу күлсе де, біреу жыласа да тұра жүгіріп, «ол немене?», «бұл немене?» деп, «ол неге үйтеді?» деп, «бұл неге бүйтеді?» деп, көзі көрген, құлағы естігеннің бәрін сұрап, тыныштық көрмейді. Мұның бәрі - жан құмары, білсем екен, көрсем екен, үйренсем екен деген.
Объяснение:
Су – қоршаған ортаның маңызды элементтерінің бірі. Оның адамның физиологиялық, санитарлық және шаруашылық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін маңызы зор. Бұл өсімдіктер мен жануарларға өте қажет. Су адам ұлпалары мен мүшелерінің бір бөлігі болып табылады, организмдегі барлық физика-химиялық процестерге қатысады, әртүрлі физиологиялық қызметтерді орындайды, организмнен зат алмасу өнімдерін шығарады, булану арқылы жылу алмасуды реттейді. Адам ағзасындағы судың жалпы мөлшері дене салмағының шамамен 65% құрайды. Адам ағзасы сусыздандыруға шыдамайды. Бар болғаны 1-1,5 литр суды жоғалту қазірдің өзінде шөлдеу сезімін тудырады. Егер судың жоғалуы 10% болса, бұл ауыр бұзылуларды тудырады және тіпті өмірге қауіп төндіреді. Судың 20-25% жоғалуы өлімге әкелуі мүмкін. Су органолептикалық, химиялық және бактериологиялық қасиеттері жағынан сапалы болған жағдайда ғана өзінің гигиеналық рөлін атқара алады. Әйтпесе, сапасыз немесе ластанған су бірқатар жұқпалы ауруларды тудыруы мүмкін: іш сүзегі, тырысқақ, дизентерия, гельминтоз.
Әсіресе ауыз суға жоғары талаптар қойылады. Мемлекеттік стандартқа сәйкес ауыз су келесі гигиеналық талаптарға сай болуы керек:
эпидемиялық тұрғыдан қауіпсіз болу - құрамында гельминттердің қоздырғыштары, жұмыртқалары мен дернәсілдері, сондай-ақ қарапайымдылар ауруларының қоздырғыштары болмауы;
зиянсыз химиялық құрамы бар - адам денсаулығына теріс әсер ететін улы, радиоактивті заттар мен тұз қалдықтары жоқ;
емдік органолептикалық қасиетке ие болу - сергітетін температураға ие болу, мөлдір болу, түсі, иісі және бөгде дәмі жоқ.