Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық мақаласында «Туған жер» бағдарламасын қолға алуды ұсынды. Елбасы «Туған жер» бағдарламасының ауқымы ізінше кеңейіп, «Туған елге» ұласады деп баса айтты. Патриотизмнің кіндік қаның тамған жеріңе, өскен ауылыңа, қалаң мен өңіріңе, яғни туған жеріңе деген сүйіспеншіліктен басталатынын қадап айтты [1]. Қазақ Елi тәуелсіздiкке қол жеткiзген соң, жастарға ұлттық тәрбие беру уақыт талабымен бiрге келген игiлiктi мақсат екенi даусыз. Соған байланысты жастарды жарасымды әдеттiлiкке, ұнамды iзеттiлiкке тәрбиелеу халқымыздың қасиеттi қағидасы деп бiлемiз. Мына қайшылығы мен қасiретi асқынып тұрған заманда бұл айрықша мәселе. Қазақта «Отан – отбасынан басталады» деген дана сөз бар. Шынында да әр азамат үшін Отан деген ұғымнан кейін отбасы тұрады. Отбасы Отанның әрбір мүшесін дүниеге әкеліп, қанатын қатайтып, ортаға қосатын маңызды орта. Дананың да, ғалымның да ең алғаш тәлім-тәрбие алып, өмірге көзқарасы қалыптасатын орын, ол отбасы. Қазақ қоғамында отбасы берекесі оның толыққандығында. Ата мен атаның тәрбиесі қатар жүрген жерде жақсы азамат қалыптасарына да сенім мол. Қоғамның қазіргі даму кезеңінде болып жатқан әлеуметтік, саяси және жаңа технологиялық өзгерістерден, ұрпақ тәрбиесіндегі бетбұрыстардан білім мен тәрбие жүйелерінің ісін жаңа сатыға көтеру қажеттілігі туындап отырғаны мәлім. Осыған орай, бүгінгі таңда қоғамның ұлттық мәдени тұрғыдан кемелденуі жастарды өз халқының рухани қазынасымен, ұлттық тәрбиенің озық, өнегелі дәстүрлерімен тереңірек таныстыру, соның негізінде жеке тұлғаны қалыптастырып, оның шығармашылық, рухани мүмкіндіктерін дамыту көзделеді. Өйткені, еліміздің болашағы, оның материалдық және рухани дамуы жастардың білімі мен тәрбиесінің деңгейіне байланысты. Қай халықтың тәлімгерлік тәжірибесі болмасын, ол адамзат атаулыға ортақ рухани қазынаның құрамдас бөлігі. Қазақ халқының да мәдени жетістіктерін, қанына біткен адамгершілік, имандылық, балажандық, еңбексүйгіштік, қонақжайлылық, отаншылдық, т.б. қасиеттерін танытатын тәлімгерлік тәжірибесі бар. Онда кешегі өткен данагөй қариялар, ғұлама ойшылдар, шешен-билер, батырлар мен ақын-жыраулардың философиялық болжамдарының, психологиялық пайымдауларының, педагогикалық тұжырымдарының өшпес ізі жатыр. Әрбiр мемлекеттiң болмысын айқындайтын, сүйенетiн рухани мұраты болуы тиiс. Бiздiң қоғамдағы бұл мұраттар өзгермелi, өтпелi сипат алуда. Егемен ел болып қалыптасудың алғашқы жылдарында қазақ екенiмiздi өзгелерге таныту мәселесi алға шыққандықтан ұлттық идеология аса өзектi. Тәуелсiз ел ретiнде өзгелердi мойындатып, ұлттығымыздың өзiмiзге қажеттi мөлшерiн алып болған соң, қоғамның даму ерекшелiгiне сай, бұл күнде аса қажеттi болып отырған рухани азықты iздестiру үстiнде. Қазақстан мемлекетінің егемен ел болып қалыптасып, өркендеп гүлденуі ұлттық біртектілікті сақтаудан басталады. Оның басты құндылықтары - ана тілі, ұлттық рух, діни наным-сенімдермен тығыз байланысты екені баршамызға аян.
Источник: https://e-history.kz/kz/news/show/1947/
© e-history.kz
Қазақстан Республикасы Еуроазиялық континенттің орталығында орналасқан. Белгілі бір жағдайларға байланысты бұл өңір сыртқы әлем үшін қол жетімсіз болды және сондықтан оған сырттан қызығушылық соңғы жылдары айтарлықтай артып келеді. Турист үшін, саяхатшы үшін бұл жерде барлығы қызықты: тарих, мәдениет, тұрмыс, табиғат, өйткені алғашқы, беймәлім материямен қарым-қатынас жасау және барлық жасушалардың толуы, осы қазына адамды ақиқатты тануға жақындатады.
Қазақстан аумағы ежелгі дәуірде қоныстанды, бұл туралы Бұқтырма өзені алқабында және Қазақстанның шығыс өңіріндегі Семей маңында, Павлодар облысының Баянауыл ауданындағы, Қаратау тауларында, Тараз маңында орналасқан археологиялық қазба жұмыстары кезінде табылған алғашқы қауымдық адам тұрақтарының іздері айтылады. Бұл тұрақтардың барлығы тас ғасырына жатады.
Палеолиттің орнына жаңа тас ғасыры (неолит) келді. Қазақстанда егіншілік, мал шаруашылығы пайда болған кезде екі жүзден астам неолит тұрақтары белгілі, адамдар аң аулау құралдарын жасайды, бұл жануарларды аң аулауды жеңілдетеді. Неолит дәуіріндегі адам тұрақтары республиканың барлық аймақтарында табылған.
Қола дәуірінде Қазақстанның орталық бөлігінде кен өндіру және металл балқытумен айналысты. Қола дәуірінің соңында, бірінші мыңжылдықта жаңа дәуірге дейін Қазақстан халқы көшпелі өмір салтына көшеді. Бұл кезде тайпалық одақтар пайда болады, алғашқы қауымдық құрылыстың ыдырауы басталады. Қазақстан аумағында мекендеген тайпалар мен асыл тұқымдық одақтар туралы мәліметтер жаңа дәуірге дейінгі бірінші мыңжылдықтың ортасына жатады. Қазақстанның солтүстік-батысында савромат тайпалары, Каспий теңізінің шығыс жағалауында Каспий тайпалары өмір сүрген. Тайпалар мал шаруашылығымен және егіншілікпен айналысты. Шамамен осы уақытта аймақтың оңтүстік-батысында Согд, Бактрия мемлекеті болған. IV ғасырдың соңында және III ғасырдың басында біздің дәуірімізге дейін Қазақстан аумағында Балқаш көлі мен Тянь-Шань сілемдері арасында өмір сүрген Үйсін, қангюй және аландардың жаңа тайпалары пайда болды.
Жаңа дәуірдің бірінші мыңжылдығының бірінші жартысында осы орындардың алғашқы қауымдық құрылысы құлдырауға келіп, VI ғасырдан бастап оның орнына аймақта феодалдық қатынастар қалыптасты, олар өңірде бір жарым мың жылдан астам уақыт бойы жалғасты. Өңірді дамытудағы ерекше орын "Ұлы Жібек жолы" болып табылады, ол Қазақстан аймағы арқылы өтіп, Қытайды Византиямен байланыстырды. Бұл жерде сауданың басты мәні жібек маталары болды. Көптеген қалалар Сырдария өзенінің алабындағы маршруттың Солтүстік жолында пайда болды. Міне, осы бағытта пайда болған кейбір қалалар.