Қазақ халқының қонақ күтуі мен қонақжайлығы туралы.
Баяғы заманнан бері осы күнге дейін жеткен дәстүріміздің бірі мен бірегейі – келген қонаққа дастарқан жаю. Бұл дәстүр тек қонақжай қазақ халқына ғана тән дүние десем, артық айтпаспын, себебі үйге қандай кісі келмесін «ең болмаса нан ауыз тиіп кету керек» деген ұғым санамызда бала кезімізден қалыптасқан. Қазағым қашан да бар асылын, бар тәттісін «қонақ жесін» деп сақтаған. Қазақ халқы үшін дастарқаннан үлкен, дәмнен үлкен нәрсе жоқ. Ақсақалдар да үнемі «Дастарқан тек қуанышты себептермен жайылсын! Дастарқан мол болсын! Осындай үлкен дастарқан басында жинала берейік!» деп бата беріп, тілектерін айтып жатады.
Дастарқан жайғанда міндетті түрде ең алдымен нан қойылады. «Ас атасы – нан» деген мақал осыдан шықса керек. Ұннан жасалынған тағамдар бағзыдан-ақ ақ дастарханымыздың сәні болып келген. Қазақ өзінің шаңырағындағы кез келген жиында дастархан үстінен нанды алыстатпайды.
Сыйлы қонақ келсе, бұрынғы кезде мал сойылып, ет асылса, қазіргі заманда мал сойылмаса да, қазанды отқа қойып, қонақтың кәдесін асып береді. Күн демей, түн демей қазан асуға келгенде қарап қалмайтын қазақ аналары мен келіндері ет тамақты нақышын келтіріп дайындайды. Бүгіндері қырық күн тойын, отыз күн ойын жасамасақ та, кез келген жиында осы ас бірінші мәзірде тұрады.
Жалпы алғанда, қазақтың дастарханы – киелі нәрсе. Бұл тек жайылған шүберек немесе оған қойған ас-ауқат қана емес, бұл – адамның пейілі, ішкі жан-дүниесі, мейірім-шапағаты. Ендеше дастарқанымыз тек қуанышқа жайылсын!
Егемен Қазақстан осы сөздерді естігенде менің ойыма алтын күндей елтаңбамыз,көгімізде желбіреген көк байрағымыз,аспанымызда әуелеген әнұранымыз есіме түседі. Біз дәл осындай тәуелсіз елдің болашағымыз.Біздің еліміз жылдан-жылға дамып, көркейіп, көптеген жеткістіктерге аз ғана жылдар ішінде қол жеткізіп келеді. Олардың барлығын тізбектеп айту мүмкін емес. Атап айтар болсақ,еліміздің қол жеткізген жетістіктернің бірден-бірі Елордамыз Астана.Олай айтуымыздың себебі, аз ғана жылдар ішінде Астанамыз бой көтерді. Қазіргі Астанамыз болашақтың,жастардың арман қаласы.Еліміздің көгілдір туы желбіреген тәуелсіздігіміздің ордасы. Ғасырлар бойы ата-бабларымыз арман еткен, бас-аяғы төрт-бес жылда бой көтерген Астана тарихта болған емес. Елорадамыз Астана жайлы өз ойымды жүрек жарды өлеңіммен аяқтағым келеді:
Армандар сүйреді алға әрқашанда,
Тек арман мені артқа тарта салма,
Менің де таңғажайып ертеңім бар.
Қазақта Астанадай қала барда.