Ғарыш - соншалықты қол жетпейтін және жұмбақ - адамзат үшін әрдайым қорқынышты құпия болды, оны өліммен жазаланғанын шешуге тырысты. Адамдар ғылыми ашуға дайын болмады. Бірақ бірте-бірте - біртіндеп, әрбір теорияның көмегімен, ғылымға және шындықты іздестіруге арналған әрбір өмірімен, адамзат бүкіл адамзаттың жаңа даму сатысына көтерді. Ғарышты ашу біз үшін эволюция кезеңі болды, планетаның тұрғындарының жеткілікті үлкен бөлігін айыппұлды немесе мифтік тіршілік иелерінің сыйлығын жасырмай жауапкершілікті алуға дайын екенін көрсетті. Юрий Гагарин, Нил Армстронг, жүздеген ғалымдар мен ойшылдар ғарыш кең әлеміне біз үшін шын мәнінде жалғыз болмайтын есік ашты.
- Алло,Талғат, кеш жарық!
-А,Қайрат бұл сен бе,халің қалай?Жай хабарластың ба?
- Менде бір ой бар, ақылдасу керек болып түрғаны.
-Айта бер,қандай ой?
-Ертең демалыс қой жақсылап табиғатта серуендеп қайтсақ,қалай қарайсың?
-Иә,мұның табылған ақыл екен.Қайда барамыз?
-Тауға барсақ.Ауасы таза,таудан аққан өзен суына шомылармыз,бәлкім.
-Баруға болады. Мен палатка ала шығайын,кім біледі тауда паналауға қажеті болар.
-Оның дұрыс.Аяқ киімді де мықты,табаны таймайтынын киген дұрыс.
-Қайрат,сенде атаңның дүрбісі болушы еді ғой?
-Оны қайтпексің,Талғат?
-Тауға шықсақ,қаланы жоғарыдан тамашалаймыз.
-Жарайды,Талғат дүрбіні де алып шығармын.
-Қайрат,тауда дәрілік шөптер де болуы мүмкін.
-Ия,бар деп естігенмін
-Одан да еңлік гүл өсетін алқапты көрейік.
- Жарайды,ертең көрерміз,жатып демалайық.
-Қайырлы түн!
-Көріскенше!
Объяснение:
18-19 шумағында Қалдығайты, Бұлдырты, Өлеңті, Шідерті,Аңқаты деген жер-су аттарын байқаймыз. Қалдығайты – Орал төңірегіндегі өзен аты. «Қалды – қайтты» деген экспрессивтік тіркестен құралған. Негізгі дұрыс атауы – «Қандағаты» болу керек. Моңғол тілдерінде «бұғылы өзен» деп аталады. Бұлдырты – Батыс Қазақстан облысы, Сырым ауданы, ұзындығы 162 км құрайтын, Жалтыркөлге құятын өзен мен елді мекен атауы. Кейбір деректерде қыраттың аты, «бұлдыртау» немесе «бұлыңғыртау» деген мағынаны береді. Тарихшы – өлкетанушы Мақсот Жолжановтың «Қазақ тарихы, тіл – әдебиеті және топонимикасының өзекті мәселелері» атты еңбегінде: «Бұлдырты – бурят қалмақтың «болдорта» (1755 жылы қалыптасқан), «болдукта» (1905-1910 ж. қалыптасқан) сөзінен бастау алады делінген. Өлеңті – қыр, өзен, шөптің аты. «Өлеңтау» деген мағынаны береді. Бұл өзен Павлодар облысында да, Батыс Қазақстан да жұбын жазбай, Шідерті деген өзенмен қатар ағып жатыр. Шідерті – халық аңызы бойынша ат шідері жоғалып, содан шідерті (шідерлі) аталған. Сібір орыс диалектісінде «шибир» немесе «шивир» – «өзен жағасындағы не төменгі бойындағы бұталы тоғай» деген мағынаны білдіреді.Моңғол тіліндегі «шидер» - шырмауыққа бай өзен деген мағынаны да білдіруі ықтимал. Аңқаты – Батыс Қазақстан облысының Сырым және Ақжайық аудандарынан өтіп, Шалқар көліне құятын өзен, Ақжайық ауданындағы елді мекен атауы. Көне түркі, моңғол тілдеріне тән атау. Сырым ауданында Есен Аңқаты, Ақжайық ауданында Шолақ Аңқаты деп аталады. Араб саяхатшысы Ахмед Ибн Фадлан (877-960) жазбасында Аңқаты өзені туралы деректер кездескен. Ғалым Э.М.Мурзаевтың «Словарь народных географических терминов» атты (1984 ж. 50-бет) еңбегінде: «Анга – Ленаның бір саласы, Байкал көлінің бір тармағы»,-делінген. Демек, Аңқаты өзенінің түп тамыры Анга сөзінен шығуы мүмкін. Бұл жерді 1630 – 1771 жылдары қалмақтар мекендеген.
Объяснение: