Ертегіде берілген шөп атауларын анықта. Аяз би
Ханға келе жатып, Жаман:
- Адамның жаманын таптыңыздар, бірақ шөп пен құстың жаманын таба алмадыңыздар. Шөптің жаманы - қарақоға, құстың
жаманы - сауысқан, - дейді. Уәзірлер себебін сұраса:
- Хан алдында айтамын, - деп жаман айтпады. Уәзірлер келген соң, хан.
- Адамдарың жарайды, бірақ, - дейді хан, - құс пен шөптің жаманын таба алмадыңдар. Құстың жаманы – қырғауыл, шөптің
жаманы – шеңгел, деп, хан уәзірлерге ашулана бастайды. Сонда уәзірлер:
- Тақсыр, біз, шеңгелді мен қырғауылды алдық, бірақ мына жаман адам: «Шөптің жаманы – қарақоға, құстың жаманы
сауысқан», - деді. Хан таңғалып
Е, ол оны қайдан біледі? Алып келіңдер! - деп, бұйырады. Хан Жаманға қар
Сен шөптің жаманы – қарақоға, құстың жаманы - сауысқан екенін қайдан білдің? - дейді.
- Тақсыр хан өмірім құлшылықта өтті. Сол уақытта шеңгелді отқа жақсам, жылу беретін. Сол уақытта «Киім жыртып, мал
жемейтін шеңгел отын болып, пайдаға асады», - деп, ойладым. Енді қарақоғaны отқа жақсам, жанбайды, малға салсам,
желінбейді. Қарақоғаның жамандығын содан білдім, – дейді Жаман,
- Сауысқанның жаман екенін қайдан білдің? – дейді хан.
қырғауып - адамға пайдалы құс. Қырғауылдың айыбы - әдемі емес. Сауысқан бірлігі жоқ адамға пайдасы жоқ. Сондықтан
кус жаманы сауысқан
Енді өзіңнің жамандығыңды қайдан білдің? - дейді хан,
Уа, тақсыр! Менің жасым елуге келді. Мен катарлылардың әйелі, баласы, келіні бар. Мен әлі күнге дейін біреудің
кулшылығындамын. Енді мен жаман болмай, жақсымын ба? – деп, Жаман ханға қарайды.
Тақыр
Сауысқан
Кырғауыл
Шенгел
сауысқан, қырғауыл
мәтінде өзі жазылып тұр ғой