ақсу-жабағылы - қазақстанның ең ескі қоры, сондай-ақ юнеско-ның биосфералық резерваты мәртебесіне ие орталық азиядағы бірінші болып батыс тянь-шань шельфінде теңіз деңгейінен 1000-ден 4280 метр биіктікте орналасқан. міне, биіктігі жоғары белдіктер: жартылай шөлдер құрғақ forb далаымен ауыстырылады, құрғақ шабындықтардың сәнді аудандары сергіп келе жатқан арча бүршектеріне жол береді. түрлі-түсті альпі гүлдерінің әшекейлі әшекейлері мұздықтардың қарлы және көкшіл тілдерінде қараңғы шыңдардың аяғын безендіреді. ақсу-жабағылы - сирек кездесетін, жойылып бара жатқан және эндемикалық жануарлар мен өсімдіктердің ең бай қазынасы. мұнда арқар және тау ешкілері, маралдар мен раушандар, сілеусіз және қар барысы, қасқырлар мен түлкілер, аюлар мен саңырауқұлақтар, тас сақиналары мен герма кездеседі. құстардың бай әлемі. көктемде өсімдіктер, грифон аңақтары және алтын бүркіттер аспанға көтеріледі. тас тауларында ұя салатын ұя, мәңгілік қардың жанында сноуборд таба аласыз. тұтқыр ормандардың көлеңкелі төсемесінде, жұмақ бүркітшісінің төгілуі тірі жарық болып көрінеді. флейтадағы қоңырау үндері көгілдір құсты әнге ұқсас. көптеген түсті көбелектің, сирек кездесетін түрлердің, сирек кездесетін түрлердің, жалтақтылардың және сарайлардың күндізгі жағалауында жарқырауы мүмкін.
өсімдіктер флорасы әртүрлі. григтің қызғалдақтары қызыл жалын сияқты беткейлерде өршиді. қызғылт гүлзарларда морин кокандтың әуе гүлдері жиналды.
теңіз деңгейінен 3000 метр биіктікте орналасқан шалғайдағы шұңқырда резервтің тағы бір тартуы - қараңғы жарқыраған тастардан жасалған көптеген суреттерден тұратын «көркем галерея» түрі. онда бейнеленген жабайы және үй жануарлары, аң аулау және ежелгі ң өмірі. ақсу-жабағылы палеонтологиялық учаскелеріндегі тақтатастың шөгінділерінде планетаның ең көне тұрғындары - өсімдіктер, қтар, жәндіктер және қылшақ тәрізді жалған суреттер сақталған.
Желтоқсан жұлдызы. Қар көптен жауып, нағыз қыс болды. Күн әбден қысқарған. Күннің көзі көрінсе де жылынбайды. Өзенді, көлді мұз қаптап, жұрт үстімен жүре бастады. Қалың қардан шөптің басы көрінбейді. Қыс күні аяз күшті болып, үскірік борандар да аз емес.
Орман қарайған, ішінде қүстарды көре алмайсың, қоян күндіз жасырынып, түнде ғана жүгіріп жас ағаштарды кеміріп жүр. Иелері жылы қораға шөп салып бағып-қақса да, қысты күні үй хайуандарына да бапсыз.
Адамның өзі де суықтан қорғанып үй салып, жылы киім киіп, үйлеріне от жағып, дәйім жұмыстарынан қала алмайды. Қыстыгүні жылқышыларға бек қиын: қандай суық борандарда күні-түні далада жүргені, қасқырдан бір қорқып, бораннан екі қорқып, бейшараларда тіпті рақат жоқ. Жалтаң аяз көбінің беттерін қарыған. Шилі бет байғұстар желге де қарсы қарай алмайды.