1969-1970 жылдары Алматы облысы маңынан табылған "Алтын адам" алыс-жақын елдерді елең еткізгені анық. Археолог Кемел Ақышев Алматы облысы Есік қаласының солтүстігіндегі Есік өзенінің сол жақ жағалауындағы темір дәуірінен сақталған сақ обасынан табылған алтын киімді сақ жауынгерінің мүрдесін тапты. Тарихи жәдігердің киімі 4 мыңға жуық алтын әшекеймен безендірілген. Әшекейлер барыс, бұлан, таутеке, арқар, ат, түрлі құс бейнелерін беретін "хайуанат нақышында" жасалған. Бассүйектің сол жағынан жақұт тастармен әшекейленген алтын сырға табылды. Бас киімі кейінгі қазақ киімі үлгілеріне ұқсас, биік, шошақ төбелі, ұзындығы 70 сантиметр шамасында. Мойнында дөңгелек жүзік сияқты алтын алқа, іш көйлегі, көкірегінің тұсы, жеңі алтын тоғалармен өрнектелген, саусағында екі алтын жүзік, камзолы құрастырылмалы ауыр белбеумен буылған. Белбеуге аңға ұқсас бейнелер, 16 тоға жапсырылған, оң жағында қызыл қынапты ұзын семсер, сол жағында алтын пластиналар жапсырылған қынға салынған темір қанжар - ақинақ, шалбар балағы да алтын тоғалармен әшекейленген.
(130 сөз)
https://tengrinews.kz/science/elmzde-kansha-altyin-adam-tabyilgan-382659/
Мәтін бойынша төмендегі сұрақтарға жауап беріп, кестені толтырыңыз. [3]
Кім?
Не?
Қандай?
Не істейді?
Мәтін мазмұны бойынша «Алтын адамға» қатысты өзің білетін сөздерді жазып, диаграмманы толтырыңыз. [1]
Берілген сұрақтарға жауап беріңіз. [3 ]
Көшпелілер немен айналысқан?
Көшпелілердің шығуына не әсер етті?
Көшпелілер қандай халық?
Берілген есімдіктермен 6 сөйлем құрастырыңыз. [3 ]
Есімдіктер: мен , сен , сіз , ол, менің , сенің , сіздің , оның , мынау, бұл , неше?, нешінші?, қандай?, қашан ?.
Бағалау критерийі
№ тапсырма
Дескриптор
Білім алушы
Тірек сөздер, жетекші сұрақтар арқылы негізгі тақырыпты анықтайды.
1
Мәтін бойынша төмендегі сұрақтарға жауап береді;
Кім? Не?
Қандай?
Не істейді?
1
1
1
Мәтін мазмұнына сай
жоспар құрады
2
3
«Алтын адамға» қатысты сөздерді жазып, диаграмманы толтырады;
1
Берілген сұрақтарға дұрыс жауап береді.
Берілген сұрақтарға жауап береді.
жауап
жауап
жауап
1
1
1
Тілдік бағдар.
Берілген есімдіктермен 6 сөйлем құрастырыңыз.
3
Барлығы 10
Қазіргі сән туралы менің ойым.
"Қыздың көзі қызылда" демекші, мен өзім қыз бала болған соң сәнге көп мән беремін. Қазіргі кезде сән әлемінде неше түрлі киімдер бар. Бірақ ең алдымен киімнің жарасымды болып тұрғаны дұрыс. Сонда ғана ол көрікті болып көрінеді. Аталарымыз "Адам көркі шүберек" деп бекер айтпаса керек, таза, әдемі әрі жарасымды киім бізді көрікті етіп тұрады.
Қазіргі кезде сән әлемінде өзіндік орны бар киім дизайнерлері жетерлік, солардың ішінде бірегейлері ол өзіміздің отандастырымыз деп ойлаймын. Себебі олар өзіміз өмір сүріп отырған қоғамға сай киім - кешектер ойлап табады деп есептеймін.
Келешекте өзім де киім безендіру мен тігу саласында жұмыс істесем деп ойлаймын.