Өткен шақ — іс-әрекет, қимылдың сөйлеп тұрған уақыттан бұрын болып өткенін білдіретін етістіктің шақтарының бір түрі.
Өткен шақ 3 топқа бөлінеді:
1) Жедел өткен шақ “-ды, -ді”, “-ты, -ті” жұрнақтары арқылы жасалып, іс-әрекеттің жуық арада ғана болып өткенін, аяқталғанын көрсетеді. Мысалы: “келдім”, “таптыңдар”.
2)Бұрынғы өткен шақ іс-әрекеттің сөз болып отырған уақыттан көп бұрын іске асқанын білдіріп, айғақты түрі есімшенің “-ған, -ген”, айғақсыз түрі көсемшенің “-п”, “-ып”, “-іп” тұлғаларындағы етістіктің тікелей жіктелуі арқылы жасалады. Мысалы: “барған”, “айтқан”, “барыпты”.
3) Ауыспалы өткен шақ — іс-әрекеттің бірнеше дүркін болып өткенін білдіреді. Есімшенің “-атын, -етін”, “-йтін” формалары арқылы жасалады. Мысалы, “тыңдайтынбыз”, “көретінсіңдер”. Келер шақ іс-әрекеттің сөйлеп тұрған сәттен кейін болатынын білдіретін етістіктің бір шағы.
Фастфуд туралы сөзжұмбақ құрастыру.
1. Отаны Бельгия саналатын картоптан әзірленетін жылдам тағам түрі.
2. Бастауын Италиядан алған бүгінгі күні танымал тағам түрі.
3. Бұл жылдам әзірленетін тағамның отаны - Жапония.
4. Бұл жылдам даярланатын тағамның ортасында сосика бар.
5. Германияның Гамбург қаласының атымен атылып кеткен тағам.
6. Отаны Түркия саналатын, арнайы шелпекке (лавашқа) ет пен түрлі тағамдар қосылып жасалатын танымал тағам түрі.
Сөзжұмбақ дұрыс шешілгенде тігінен "ФАСТФУД" деген сөз шығады.