Аққулар ұйықтағанда.Мұқағали Мұқатаев.
Поэмада аққуын жоғалтқан Жетім көл суреттеледі.Баласы өлім қәлінде жатқан ана шарасыздықтан Жетім көлге келіп аққуды атпақ болады.Ақын тамсандырып атқан таңды, сайраған бұлбұл үнін,көл бетінде тербетіліп ұйықтаған аққуларды өте әсерлі суреттеген.Тұмсығын мамығына тығып, ұйықтаған тәкәппар аққу құсқа айдын төсек,аспан көрпе болып бүкіл табиғат көлге табынғандай көрініс келеді көз алдыңа.Ағарып атқан ақ таңда аққуда,айдында ақ нұрға бөленгендей әсер қалдырады.Аппақ таңмен оянған аппақ аққулар аққу мойындарын бұрып күнге қарап таранып сыланғаны қандай ғажап.Жаны,ары сұлу аққу құс мамығын тұмсығымен тарап,сәнденіп,суға сүңгіп шомылғаны тамсантады.Ақын сұлулықтың асқақ бейнесін суреттегенде көз алдыңа айдында сыңарымен жүрген сұлуда кербез аққулар елестейді.Халқымыз аппақ аққуды сұлулық пен махаббат символы ретінде біледі.Ару қызды аппақ аққуға теңейді.Поэмада аппақ аққу арқылы сұлулықтың асқақ бинесін көрсете білген.Көл айдыны сұлуда кербез аққу құссыз жетім,көл аққусыз қалмасын.
Менің сайгүлігім
Жазда менің туған кунiме маған әкем сайгүлік алып берді.Мен оған күнде тамақ,су беріп отырдым.Күндердің бір кунiнде мен оған отырдым.Ол жуас екен.Оның түсі аппақ қар сияқты. Ол өте әдемі болды.Күздің кезінде ол еркек туды.Мен оған қуандым.Сол кезде әкем маған айтты:
-Балам сенің сайгүлігің ұрғашы екен.
-Ұрғашы деген калай?
-Ұрғашы деген қыз-дейді.
Сол сөздерінен кейін,мен ұрғашы,еркек деген не екенін түсіндім.Мен өскенен кейін менің сайгүлiгiмде болды. Олардың бесеуі ұрғашы,бесеуі еркек.Мен оған қуандым.Мен оған көп міндім.Мен өз сайгүлігімді жақсы көремін.
Мұның бәрі-жан құмары.