Стиль түрлері (виды стилей)
1. Ғылыми стиль (научный стиль)
Ғылыми еңбектерде, ғылыми баяндамаларда, лекцияларда қолданылады.(применяется в научных трудах,лекциях)
Заттар мен құбылыстардың жалпы ерекшелігін ашып, мәлімет беру. (дать общие понятия вещей и явлений) Дәлелді, зерттелген тура мағынада алу. (доказан, исследован, смысл понятен)
Ғылыми термин-дерді қолдану, хабарлы сөйлемде қолданылады.
(использование научных терми-нов, повествова-тельных предлож)
2. Ресми іс- қағаздар стилі (официально-деловой стиль)
3. Публицистика- лық стиль (публицистический стиль)
Іс-қағаздар-да, нұсқау хаттар мен кеңсе құжат -тарында қолданылады(использ. в деловых бумагах, инструктив-ных письмах, документах) Газет-журналда, жиналыстарда, бұқаралық ақпараттық құралдарда қолданылады. (применяется в газетах-журналах, собраниях, СМИ)
Хабарлау, анық мәлімет беру. (объявлять, давать конкретную информац.) Көпшілікке әсер ету, құбылыстардың, оқиғаның мәнін ашу, оларға көпшіліктің назарын аудару. (влиять на общественность, привлекать их внимание к явлениям, событиям) Ресми, анық, дәл. (официаль-ность, точность)Шақыру, үндеу, нақтылық. (призывать, точность)
Кітаби, ресми сөздер мен тіркестер, хабарлы сөйлемдер, терминдер.(книжные и официаль-ные слова и сочетания, повествова-тельные предложения, термины)
4. Көркем әдебиет стилі(стиль худож. литературы)
Көркем шығармаларда қолданылады.(применяется в художествен- ной литературе)Құбылыстар мен заттарды суреттеу, бейнелеу. (описание явлений и событий)Образды, эмоционалды, экспресивті.(Образное, эмоциональное,экспрессивное)
Ауыспалы мағына, көркемдік тәсілдерін, суреттеме құралдарын пайдалану /теңеу,мета-фора,эпитет, метонимия синекдоха т.б./(использование переносных значений, худо-жественных методов, /сравнение-метафора т.д/
5. Ауызекі сөйлеу стилі(разговор- ный стиль)
Адамдармен еркін әңгіме кезінде қолданылады (применяется при общении) Қатынас жасау.(для общения)
Сөздер мен сөз тіркес-терін еркін қолдану. (свободное использова-ние слов и сочетаний)Қарапайым сөздерді еркін қолдану, сұраулы, лепті сөйлемдерді жиі қолдану, диалогқа құрылу.(свободное использова-ние слов, частое использова-ние вопросит. восклицат. предложен.построение диалога)
Ас, тамақ туралы мақал – мәтелдер.
Өле жегенше, бөле же.
* * * * *
Ат адамның қанаты,
Ас адамның қуаты.
* * * * *
Қазан қайнап тұрса, ақыл сайрап тұрады.
* * * * *
Қайнаған қара суда қасиет бар.
* * * * *
Шыбын да балға қонады.
* * * * *
Есек мінген ат сұрамайды,
Балық жеген ет сұрамайды.
* * * * *
Асы жоқ алтын аяқтың,
Алтынын ал да отқа жақ.
* * * * *
Ішіп тоймаған, жалап тоймайды.
* * * * *
Қарны ашқан қазанға қарар.
* * * * *
Дастарханда наны жоқтың,
Тамағының сәні жоқ.
* * * * *
Тоқ адамды ұйқы басады,
Аш адамнан ұйқы қашады.
* * * * *
Шай ішіп үйренген, қымыз деп қыстамайды.
Аштың ақылы астан әрі аспайды.
* * * * *
Жейтін ауызды жемес ауыз байлайды.
* * * * *
Сыйласқанның суын іш.
* * * * *
Жарлының бір тойғаны шала байығаны.
* * * * *
Ас тұрған жерде ауру тұрмайды.
* * * * *
Тату үйдің тамағы тәтті.
* * * * *
Сыйлап берсе суын іш.
* * * * *
Жоқты бар десең – құт болар,
Барды жоқ десең – жұт болар.
* * * * *
Берген ас түске жетпейді,
Ниет естен кетпейді.
* * * * *
Атың барда – жер таны желіп жүріп,
Асың барда – ел таны беріп жүріп.
* * * * *
Дастарханның басында дұшпан да дос.
* * * * *
Таңғы асты тастама.
* * * * *
Ас адамның арқауы.
* * * * *
Ас атасы — нан.
* * * * *
Нан астығын жинаймын,
Елге астық сыйлаймын.
* * * * *
Нан— тамақтың атасы
Ынтымақ — көптің батасы.
* * * * *
Дәнді шашпа, нанды баспа.
* * * * *
Нан бар жерде ән бар.
жамандықтан жирену өйткені:осы деп ойлаймын