1. Мәтінді түсініп оқып, тапсырмаларды орындаңдар. 1. Перифраза тәсілдерін қолданып, мәтін бойынша сұрақтар құрас-
12. Әңгіменің табиғатқа қатысты екеніне 3 дәлел келтіріңдер.
-МӘТІН-
...Жаймашуақ көктем еді. Табиғаттың өзге бояуларды
менсінбей, өзінің бар бояуын жарқы-
рата көрсетіп тұрған шағы болатын.
Соның әсері ме, суретші досымның
картиналары табиғат картинасы-
ның алдында солғын тартып, кү-
сиықсыз көрінген. Анық бір кесімді
пікірімді айта алмай, бірінен-біріне
көзімді алып қашып, күмілжи бер-
лімдеген күн көзінен «ұялғандай»
генмін.
жалаңаш
тұрсыз?
Ол көкпеңбек көк шалғынның
үстінде аяқ-қолын тарбитып, тыр
жатқан балпанақтай
сәбидің бейнесі кескінделген карти-
насын қолымен нұсқап:
Міне, мына суреттен не көріп
деді мен білмейтін бір құпия сырды ішіне бүгіп
тұрғандай екі көзі ұшқын атып. – Бұл – ғарыш перзентіl Әне,
оның әкесі... Әкесінің қос жанары сәбидің әр қимылынан көз
жазбай, бақылап тұр!
Ол картинадағы көгілдір аспан төсіндегі таңғы көштен
қалып қойған қос жұлдыздай сығырайған қос таңбаны көр-
сетті. Мен өзімнің кәсіпқой сыншы емес екенімді, сондықтан
да көркемөнер сырларына тереңдеп үңіле алмайтынымды
айтып, ақталғандай болдым.
– Жоқ, - деді ол басын шайқап, үзілді-кесілді келіспей-
тіндігін білдіріп, – түсінуге тиістісіз! Өйткені сіз де, мына мен
де, жалпы, жер басып жүрген пенделердің барлығы да ғарыш
перзенттері!
көмектесініздерші ОТЫНЕМ ҚАЗАҚ ТІЛІ 1тапсырма
Мақалада ХV ғасырда өмір сүрген көрнекті философ-утопист, ақын, дипломат Асан қайғы бидің өмірі мен қызметі суреттелген. Көне жырау Асан қайғының есімі көптеген түркі халықтарының аңыздары мен ертегілерінде кездесетіні көрсетілген. Халық арасында оның «қайғы», яғни қайғы- қасіретті, қайғылы, сормаңдай атанғандығы, айтылған. Асан қайғы қазақтың алғашқы хандары Керей мен Жəнібекті қолдағаны, олардың кеңесшісі болғандығы, өз шығармаларында халық тағдыры, хан билігінің əділ болуын қалағандығы көрсетілген. Бытыраған қазақ ру-тайпаларының бірлігі, топтасуы идеясын көтерген алғашқылардың бірі болғандығы жəне оның бұл мұңы «Жерұйық» атты шығармасында жырланғаны дəлелденген. Асан қайғының рухқа толы еңбектері, ауызша əдеби шығармашылығы халықтың мұңы мен сенімдерін білдіретін бірден бір құралы болғандығы туралы қорытынды жасалған.