Тілдік бағдар (Ереже) Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлем Жай сөйлемдер бір-бірінің себебін білдіріп салаласқан құрмаласты себеп-салдар салалас құрмалас деп атаймыз. Мысалы: Ол кезде қазақ елінде кітап басылмайтын, сол себепті Әуез қарт өзінің сүйікті ақыны Абайдың өлеңдерін көшіртіп, түптетіп алады. “Сөйлемді толықтыр” әдісі І. 1.Тереңге балық уылдырық шаша алмайды, ... . 2. Сасық күзен, тышқан, жылан сияқты жәндіктер оқпанды жерден інді көп қазады, ... . 3. Есенқұл жауап қатқанша болған жоқ, ... . 4. Кей металдар табиғатта өте аз ... . ІІ. 1. жаңағы жүк машинаға да жеттік. ..., неге десеңіз ондай жердің асты ылғалсыз құрғақ болады. ... және таза түрінде кездесуі сирек. 4. ... неге десеңіз онда уылдырық оралатын не балдыр, не шөп, не қамыс жоқ. Дескриптор: -Сөйлемді толықтырады. -Баяндауышты анықтайды. -Өлең жолдарын салалас құрмалас сөйлем жасап жазады. -Жасалу жолын түсіндіреді.
Ақшақар.
Жаңа жыл – барша адамдардың тағатсыздана күтетін таңғажайып қызыққа, қуанышқа, сиқырға толы мереке. Кішкене бөбектермен қоса ересек адамдардың да ең сүйікті мерекесі десек те болады. Жаңа жыл жақындаған сайын жан – жақтың бәрі безендіріліп, жаңа жылдық әуендер ойнатылып, құдды барлық әлем ертегі әлеміне айналғандай күй кешеді. Балалар Аяз атаға хат жазып, жыл бойы тәртіптерінің жақсы болғанын айтып, қалған сыйлықтарын күтеді.
Барлығымыз да Жаңа жылды ерекше ықыласпен күтетініміз құпия емес. Жаңа жыл жақсылық пен қуанышқа толы болып, армандарымыз іске асатын мезгіл деп те қабылдаймыз. Жасымыз есейе келе ертегіге сенбесек те, Жаңа жылдан бір ерекше сиқырды күтетініміз тағы бар.
Әсіресе балалар Аяз Ата мен Ақшақарды асыға күтеді. Біреулері Аяз Аятаның сыйлығына, екіншілері Ақшақардың көйлегі мен көз тартар сұлулығына қызығады. Кішкене қыз балалар көбіне ақ көйлек киіп, өздерін Ақшақар елестетеді. Аяз Ата мен Ақшақар балалардың өнерлеріне тәнті болып, әзірлеген сыйлықтарын ұсынады.
Әдетте, Жаңа жыл - отбасымен тойланатын мейрам. Аналарымыз, апаларымыз, жеңгелеріміз алдын ала дайындалып, тәттілерін пісіріп, жаңа жылдық дастарқан әзірлейді. Барлығымыз осы кең дастарқан басында жиналып, әңгімелесіп, қалжыңдасып, бір – бірімзге сыйлықтар сыйлап, естелік суреттерге түсеміз. Жыл сайынғы дәстүр бойынша Елбасымыздың құттықтауын тыңдап, келер жылға зор үмітпен қараймыз. Ал сағат он екіні соғысымен бір – бірімізді құттықтап, есік алдына мерекелік от шашуды тамашалауға шығамыз.