№ Көл Ауданы, км²
1 Каспий теңізі 371000
қаш 16400
3 Арал теңізі 13900 (2010 ж)
4 Солтүстік Арал теңізі 3300
5 Алакөл 2200
6 Зайсан 1810
7 Теңіз көлі 1590
8 Сілетітеңіз 750
9 Сасықкөл 736
Жалпы ірілі, ұсқаты 48мың 260
Балқаш көлінің маңызы.
Мен Қарағанды облысының Балқаш қаласында тұрамын. ТМД аумағында Балқашты білмейтін адам жоқ шығар. Аумағы жөнінен Каспий, Арал теңіздерінен кейінгі үшінші орында. Алматы, Жамбыл, Қарағанды облыстарының шегінде теңіз деңгейінен 340 м биіктікте жатыр.
Елбасымыз бекіткен «Қазақстан 2030» стратегиясының басты бағыттарының бірі – еліміздің су ресурстарын тиімді пайдалану және қорғау болып табылады. Осы ретте жер шарындағы ірі табиғи су қоймаларының қатарына жататын Балқаш көлінің маңызы аса зор.
Іле-Балқаш алабы Қазақстан үшін су ресурстарының, балық шаруашылығының маңызды көзінің бірі болып саналады, әрі көптеген фауна мен флоранаың өсіп-өнетін тіршілік ортасы, түрлі ландшафтың тараған жері және аймақтың климатын реттеуде аса маңызды рөл атқарады.
Балқаш көлінде балық аулау шаруашылығы мен кеме қатынасы жақсы дамыған. Сонымен қатар көл суы өнеркәсіпте және егістік суаруға кеңінен қолданылады.
Іле өзенінің Балқашқа құяр атырауында күріш өсіру, ондатр шаруашылығы дамыған, әрі мұнда қамыс құрағының мол қоры бар. Жалпы алғанда Балқаш көлінің Қазақстан Республикасының халық шарушылығындағы маңызы өте жоғары болып саналады.
Дегенмен Балқаштың бүгінгі жағдайы жұртты алаңдатады, себебі көл қазіргі таңда өнеркәсіп қалдықтарымен ластанған. Түрлі металл қалдықтары көл түбіне шөгіп, тіршілік көзін жоюда.
Мысалы, Ащысу – Қарағанды облысының Бұқар жырау, Павлодар облысының Баянауыл аудандары арқылы ағатын өзен.
Айыр мен Желтаудағы бұлақтардан басталып, Жаркөл көліне құяды. Ірі салалары – Жыландыбұлақ, Қорған, Айрық, Қарасу және Күртіөзек. Аңғарының ені 7,5 км. Қар, жер асты суларымен толығады. Жазда тартылып қарасу тізбектеріне айналады. Теңдік ауылы тұсында жылдық су ағымы 0,44 м3/с. Қараша – сәуір айларында суы қатады. Суы мол кезде тұщы, сабасына түскенде ащы келеді. Мал суаруға пайдаланылады. Ол адамға өте пайдалы. Себебі, емдік су деуге де болады
жайык есил шу Семиречье Балхаш