Балықшылардың өмірі туралы шағын мәтін құраңдар. Сөз ішіндегі және сөз аралығындағы ілгерінді, кейінді ықпалды ескеріңдер. Керекті сөздер: текше, ауызсу, ау, ағын, тереңдік, ызғарлы, сергелдең.
Табиғаттағы жүйе жан-жақты ойластырылған және өз заңдарын ешқандай да ауытқымайды. Мысалы, Африкадағы антилопалар жыртқыш аңдардан қашып жүруге міндетті. Енді сол антилопалардың жаңа туған балаларын ойлаңыздар. Оларға жыртқыштар жаңа туылған екен деп қарамайды, олар да үлкендер қатар қауіпті бас тігіп отырады.
Ал екінші жағынан мұның бәрі табиғи баланстың бір бөлігі. Баяғыда бір патша қояндарды өлітрмесін деп бүкіл түлкілерді жойып жіберген екен. Сонда қояндардың саны да күрт азайып кетеді. Мұны байқаған патша өз данышпандарын жинап алып ақыл сұрайды. Сонда бір данышпан:
Түлкі қояндардың әлсізін ауруын қаша алмайтынын жеп отыратын еді. Түлкі болмағаны үшін ол ауру қояндар індеріне барып аура таратып қоян санын азайтып жатыр. - деген екен.
Сол сияқты табиғаттағы барлық нәрсе бір жағынан қатал көрінгенімен, барлығы Жаратушының керемет есебімен жасалған.
Қар - кішкентай мұз кристалдарынан тұрады. Қар суық аязды күні қиыршық түрінде болады. Күннің жылы кезінде қар жапалақтап түседі. Аязды күні аяқ астында қар сықырлайды. Қар неге ұқсайды? Қар ақ болса оны жеуге болатын шығар. Жоқ жеуге болмайды . Қарда көп микробтар болады, тамағың ауырып қалады. Микробтар болатынын қайдан білеміз? Қар ерігенде суға айналады, содан көруге болады. Ал, суды қатырсақ не болады? Мұз пайда болады. Жұмбақ шешу 1. Суда қалқиды, жылыда балқиды. (Мұз) Су – ана жайлы аңызды айтып береді. «Ерте ерте ертеде су-ана өмір сүріпті. Оның үлкен отбасы болыпты. Ұлдары - тұман, жаңбыр, қар. Қыздары - шық, мұздық, және қарша қыз. Олардың мінездері әр түрлі болыпты. Су-ана қызы мұздаққа қонаққа келеді. Су-ананың қызының қандай қасиеттері барын қазір біз білеміз.
Табиғаттың қатал заңы
Табиғаттағы жүйе жан-жақты ойластырылған және өз заңдарын ешқандай да ауытқымайды. Мысалы, Африкадағы антилопалар жыртқыш аңдардан қашып жүруге міндетті. Енді сол антилопалардың жаңа туған балаларын ойлаңыздар. Оларға жыртқыштар жаңа туылған екен деп қарамайды, олар да үлкендер қатар қауіпті бас тігіп отырады.
Ал екінші жағынан мұның бәрі табиғи баланстың бір бөлігі. Баяғыда бір патша қояндарды өлітрмесін деп бүкіл түлкілерді жойып жіберген екен. Сонда қояндардың саны да күрт азайып кетеді. Мұны байқаған патша өз данышпандарын жинап алып ақыл сұрайды. Сонда бір данышпан:
Түлкі қояндардың әлсізін ауруын қаша алмайтынын жеп отыратын еді. Түлкі болмағаны үшін ол ауру қояндар індеріне барып аура таратып қоян санын азайтып жатыр. - деген екен.
Сол сияқты табиғаттағы барлық нәрсе бір жағынан қатал көрінгенімен, барлығы Жаратушының керемет есебімен жасалған.