Қырғыз хандарының ұрпағы және орыс армиясының офицері Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов шығыстану көгінен құйрықты жұлдыздай ағып өтті. Орыс шығыстанушылары оны бір ауыздан ерекше құбылыс деп мойындап, болашақта түркі халықтарының тағдыры туралы ұлы және маңызды жаңалықтар ашады деп үміттенген еді, бірақ Шоқанның мезгілсіз дүние салуы бізді бұл үміттен айырып отыр.
"Ыстықкөл күнделігінен" Шоқанды жан-жақты білдік. Оның зеректілігі ұқыптылығы, тиянақтылығын осы күнделік көрсетті. Сол заманда ешкімнің қолынан келмегенді, Шоқан істеп өзінің расында да "ерекше құбылыс" екенін дәлелдейді.
Шоқанның "Ыстықкөл күнделігіндегі" жаңашылдығын айтсақ. Күнделікті осындай ауқымды зерттеу еңбегіне айналдыру екінің бірінің ойына келмейді, ойына келген күннің өзінде қолынан келмеуі мүмкін. Бірақ Шоқан күнделікке жай ғана жүрген-тұрғанын, әркімнен естіген әңгімелерін, күлдіргі сөздерін жазбай, оны нақты ғылыми ақпараттармен байытқан. Уақыты жағынан алар болсақ үш ай бойы ерінбей жазып, бір де бір күнін босқа жібермей, үзбей тізбектеп отырған. Сол замандағы мықты географтардың қолынан келмеген істі тындырып, әр жердің жынысын, граниттен бе, басқадан құрылған ба, онысын да жазып, түсті металдарын, бағалы тастарына дейін, әр сүрлеудің биіктігіне дейін жазып, бас шайқатар мәліметтер береді.
Еменнің орманында ол бұтақтарынан ұйықтап, қасқырға түсіп, алдымен қасқырға құлап түскен кезде, ол бұтақпен секіріп, сиқырды оған жеуге болмайтындығын сұрадысиқыршы мені жеуге болмайды, жақсы болсын, қасқыр дос болайыққасқыр жақсы, мен сізге рұқсат беремін, бірақ алдымен мені неге ашуландырды?ақуыз, мен сізден қатты қорқамын, алдымен рұқсат етіңіз, мен сізге жауап беремінҚасқыр сиқырды босатып жіберді, ал сиқырлы еменнің жоғарғы бөлігіне секіріп кеттісендердің бәрі сендерді зұлымдық пен қорқынышты қорқытады, бірақ біз ешкімге мұқабаны қорқытпаймыз, біз ақылдыбыз және ешкімді жаман істемеймізқасқыр Мен қазір ешқашан жамандық пен жамандық болмаймын, мен жақсы болуға тырысамын
орманда дубе жила ақуыз ол прыгала бастап бұтақтар арналған витку бір рет ол ұйқыға кетті арналған бұтақтары және құлап түсті қасқыр ал қасқыр, алдымен, келеді, оның жейтін ақуыз умоляла соң ол емес, ел оны ақуыз жоқ тамақтанасың отпусти меня қандай жақсы давай дос қасқыр қасқыр жарайды мен отпущу тебя бірақ әуелі айтшы неге мен осындай жауыз тиін мен сені қатты қорқамын алдымен отпусти меня мен саған жауап беремін қасқыр қоя берген ақуыз ал ақуыз ретінде прыгнет жоғары емен және сол жақтан оған жауап беруші ақуыз сен барлық пугаешь сен ашулы және үрейлі ал біз белоктар емес, кімнен пугаем біз мейірімді, ақылды, әдемі және кімге жасаймыз емес жаман қасқыр мен енді ешқашан боламын злым мен жаман боламын тырысуы болуға жақсы
Қырғыз хандарының ұрпағы және орыс армиясының офицері Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов шығыстану көгінен құйрықты жұлдыздай ағып өтті. Орыс шығыстанушылары оны бір ауыздан ерекше құбылыс деп мойындап, болашақта түркі халықтарының тағдыры туралы ұлы және маңызды жаңалықтар ашады деп үміттенген еді, бірақ Шоқанның мезгілсіз дүние салуы бізді бұл үміттен айырып отыр.
"Ыстықкөл күнделігінен" Шоқанды жан-жақты білдік. Оның зеректілігі ұқыптылығы, тиянақтылығын осы күнделік көрсетті. Сол заманда ешкімнің қолынан келмегенді, Шоқан істеп өзінің расында да "ерекше құбылыс" екенін дәлелдейді.
Шоқанның "Ыстықкөл күнделігіндегі" жаңашылдығын айтсақ. Күнделікті осындай ауқымды зерттеу еңбегіне айналдыру екінің бірінің ойына келмейді, ойына келген күннің өзінде қолынан келмеуі мүмкін. Бірақ Шоқан күнделікке жай ғана жүрген-тұрғанын, әркімнен естіген әңгімелерін, күлдіргі сөздерін жазбай, оны нақты ғылыми ақпараттармен байытқан. Уақыты жағынан алар болсақ үш ай бойы ерінбей жазып, бір де бір күнін босқа жібермей, үзбей тізбектеп отырған. Сол замандағы мықты географтардың қолынан келмеген істі тындырып, әр жердің жынысын, граниттен бе, басқадан құрылған ба, онысын да жазып, түсті металдарын, бағалы тастарына дейін, әр сүрлеудің биіктігіне дейін жазып, бас шайқатар мәліметтер береді.
Объяснение: дұрыс деп ойлаймын.